استراتژی­های رشد شرکت­ها

اگر چه شرکت­ها استراتژی­های گوناگونی را دنبال می­کنند اما هدف مشترک آنها ، سودآوری و تداوم حیات است . گاهی هم انگیزه­های شخصی مدیران برای ایجاد امپراطوری ، افزایش پاداش و ارتقای موقعیت حرفه­ای و اجتماعی ، محرک گسترش دامنه­ی فعالیت­هاست. افزایش فروش محصولات موجود و یا توسعه بازارهای کنونی یکی از راه­های رشد است اما بسیاری از شرکت­ها تلاش می­کنند محصولات جدید عرضه کنند و یا وارد بازارهای جدید شوند . سوداوری بیشتر محصولات و بازارهای جدید نسبت به بازارهای موجود ، ارائه خدمات بیشتر به مشتریان و سرمایه­گذاری منابع اضافی از جمله دلایلی است که شرکت­ها را ترغیب می­کند به دنبال موقعیت­های جدید باشند . مسیر رشد ممکن است به صورت عمودی ، افقی و یا متنوع سازی غیرمرتبط باشد .

رشد عمودی

رشد عمودی در شرایطی رخ می­دهد که برای نمونه یک شرکت از طریق ترکیب تجاری ، مواد اولیه موردنیاز خود را تأمین کند یا اینکه محصولات خود را توزیع کند . چنین کاری ممکن است از طریق ایجاد شرکت جدید یا تحصیل شرکت­های موجود انجام شود . تحصیل گاوداری شیری توسط یک شرکت تولید کننده مواد لبنی ، نمونه رشد عمودی برای تأمین مواد اولیه است . اما رشد عمودی باعث می­شود که یک شرکت در یک حوزه خاص متمرکز شود و به یک بازار خاص بیش از حد وابسته شود . در صورت کاهش تقاضای بازار ، چنین شرکتی آسیب شدیدی خواهد دید .

رشد افقی

رشد افقی در شرایطی رخ می­دهد که یک شرکت از طریق ترکیب تجاری ، محصول جدیدی را به بازار فعلی خود عرضه می­کند یا اینکه بازار جدیدی برای محصولات فعلی خود می­یابد . در رشد افقی شرکت­ها با استفاده از توانمندی­های کنونی خود وارد فعالیت­هایی می­شوند که رقیب و یا مکمل محصولات فعلی آنها است. رشد افقی و عمودی را می­توان متنوع سازی مرتبط نیز تفسیر کرد به این معنی که در متنوع سازی مرتبط شرکت­ها از محصولات و بازارهای فعلی خود فراتر می­روند ، اما از حوزه توانمندی­ها و زنجیره ارزش خود خارج نمی­شوند . برای مثال ، تأمین کننده مواد یا توزیع کننده محصول در حوزه زنجیره ارزش یک شرکت قرار دارد .

متنوع سازی غیر مرتبط

منظور از متنوع سازی غیر مرتبط ، تولید محصولات کاملاٌ جدید برای مشتریان جدید است . این محصولات جدید هیچ ارتباطی با فناوری ، محصولات و یا بازارهای کنونی شرکت ندارد . به عبارت دیگر شرکت از حوزه توانمندی­ها و زنجیره ارزش فعلی خود خارج می­شود . ورود یک تولید کننده خودرو به بازار محصولات خانگی نمونه­ای از متنوع سازی غیرمرتبط است .از جمله مزیت­های متنوع سازی غیر مرتبط می­توان به توزیع ریسک ، خروج از فعالیت­های قبلی و ورود به عرصه جدید فعالیت ، استفاده از ظرفیت­های خالی و دستیابی به فرصت­های جدید کسب سود اشاره کرد.

از طرف دیگر متنوع سازی غیرمرتبط ممکن است دارای معایب مهمی باشد که از جمله می­توان به کاهش سود از طریق وقوع زیان­های احتمالی ناشی از کسب و کار جدید ، کاهش سود سهامداران ، رقابت ناسالم بخش­های مختلف و ناکافی بودن تجربه مدیریت اشاره کرد . اغلب تجارب ورود به حوزه­های نا­آشنا موفقیت آمیز نبوده است . برای مثال ، ورود شرکت­های فولاد سازی ژاپن به حوزه رایانه­های شخصی با موفقیت همراه نبوده است.

روش­های رشد

به طور کلی شرکت­ها می­توانند برای رشد خود از روش­های مختلفی استفاده کنند . این روش­ها شامل رشد طبیعی (داخلی) و رشد خارجی است . در ادامه هر یک از این روش­ها تشریح شده و مزایا و معایب آنها بیان می­شود .

رشد طبیعی ( داخلی )

نخستین گزینه برای بسیاری از شرکت­ها رشد از درون است . رشد طبیعی با استفاده از منابع داخلی صورت می­گیرد . مهم­ترین دلایل تمایل شرکت­ها به رشد طبیعی عبارتند از :

• فرآیند تولید یک محصول جدید بهترین راه برای شناخت بازار و محصول است .
• رشد طبیعی ممکن است تنها راه منطقی برای دستیابی به فناوری­های نوین و استفاده از آنها باشد .
• ممکن است شرکت مناسبی برای تحصیل وجود نداشته باشد .
• رشد طبیعی را می­توان به طور دقیق­تر و با سهولت بیشتر برنامه­ریزی کرد.
• استفاده از منابع نقدی شرکت برای رشد ، راه­کار راحت­تری برای مدیران است .
• سبک کنونی مدیریت و فرهنگ سازمان حفظ می­شود .
• مدیران و کارکنان ، انگیزه­های بیشتری برای رشد طبیعی دارند .
• زیان­های پنهان یا پیش­بینی نشده در رشد طبیعی کمتر از تحصیل شرکت است .
• صرفه جویی ناشی از مقیاس با استفاده بهتر از امکانات ستادی بدست می­آید .

رشد طبیعی دارای مشکلاتی به این شرح است :

• رشد طبیعی معمولاٌ فرآیند طولانی و کند دارد و ممکن است پاسخگوی نیازهای بازار نباشد .
• محدودیت در توانمندی­های شرکت مانعی برسر راه رشد طبیعی است .
• کسب منابع به طور مستقل مشکل است .
• غلبه بر موانع ورود به بازار مشکل­تر می­باشد .

رشد خارجی

رشد خارجی بیشتر از طریق ترکیب­های تجاری ، مشارکت­های خاص ، فرانشیز و تشکیل ائتلاف صورت می­گیرد . مهم­ترین روش مورد استفاده در رشد خارجی ، ترکیب­های تجاری است . پیوستن شرکت­ها به همدیگر از طریق ترکیب تجاری نسبت به سایر روش­های رشد ، روش سریع­تری محسوب می­شود . مزایا و معایب ترکیب تجاری از نظر اقتصادی به قرار زیر است :

مزایای ترکیب تجاری عبارتند از :

• دستیابی به محصولات و بازارهای جدید با سرعت بیشتر
• حذف رقبا یا حفاظت از بازار موجود
• استفاده بهینه­تر از امکانات موجود و دستیابی به صرفه­جویی ناشی از مقیاس
• دستیابی به تیم مدیریتی توانمند که در شرکت هدف فعالیت می­کند .
• دستیابی به منابع نقدی در مواردی که شرکت هدف دارای منابع نقدی زیادی است .
• توزیع ریسک
• غلبه برموانع ورود به بازار

برخی از معایب ترکیب تجاری عبارتند از :

• هزینه بالای تحصیل بخصوص در موارد مخالفت مدیران شرکت هدف
• وجود سیستم­های اطلاعاتی و عملیاتی متفاوت و فرهنگ­های مختلف سازمانی
• ناکافی بودن اطلاعات برای تحصیل
• تجارب ناموفق در زمینه تحصیل ( کمتر از 50 درصد تحصیل­ها موفق بوده­اند )

ترکیب تجاری در ایران فاقد بانک اطلاعاتی است اما در امریکا ترکیب تجاری دارای بانک اطلاعاتی است

عوامل مؤثر بر رشد شرکت­ها

رشد شرکت افزایش اندازه و فعالیت­های شرکت در بلندمدت می­باشد و به پنج عامل که در زیر آورده می­شوند بشتگی دارد. لازم به ذکر است که از شرکت­های با رشد بالا به عنوان شرکت­های قدرتمند یاد می­شود.

این پنج عامل عبارتند از :

• شرکت

• مفهومکلیبرنامهتجاریشرکتعقلانیوقابلاجراباشد
• شرکتبایدتواناییهایلازمازجهتمالیرادرخودداشتهباشد
• شرکتبایدمدیرانکارکشتهوباتجربهایداشتهباشد
• شرکتبایدازلحاظچارتسازمانیوبراساسمدلتجاری آن توانایی خود نظم دهی را داشته باشد
  • محصول
• یک محصول با کارایی حقیقی باشد
• باید منحصر به فرد باشد
• باید قیمت رقابتی داشته باشد
• باید توسط مشتریان مورد استفاده قرار گیرد و قابلیت خرید دوباره را داشته باشد
• با چرخه بازاریابی باید سازگار باشد

ساسی می باشند و در بدو شروع کار باید اجرا و در طول مراحل حفظ گردند. یک طرح خوب و پاسخگوی فروش مستقیم در طراحی باید از هماهنگی بین قسمتهای اداری، بازاریابی و تولید،مالی و ملاحظات قانونی برخوردار باشد. یک شرکت باید از نقاط قوت خود به خوبی بهره ببرد. اما این موضوع هم قابل اشاره است که تشخیص نقاط ضعف نیز کار ساده ای نیست. رقبا همیشه در میان گفته ها و اعمال شما به دنبال نقاط ضعفتان می باشند. اگر شرکتی نقاط ضعف خود را تشخیص ندهد و سعی در برطرف نمودن آنها ننماید راه را برای رقبای خود باز نموده است.

منبع

 اردشیری، اشکان(1394)، ارتباط بین انعطاف پذیری مالی و نرخ رشد شرکت با اقلام تعهدی اختیاری، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید