ابعاد اخلاق کاری

اخلاق و ابعاد اخلاق کاری مي تواند به مكانيزمي ارتباطي بين اجتماع و امور شخصي باشد. رفتار اخلاقی، عادت هاي كاري خوب، نگرش هاي كاري مثبت، هماهنگي با ديگر افراد و مهارت هاي مورد نياز براي حفظ شغل است. به منظور درك مفهوم اخلاق كاری، به تقسيم بندي نيروي هاي كاري اشاره مي شود. برخي از افراد، تمايل فراوان به تلاش و فعاليت دارند، سكون و آرامش را پسنديده نمي دانند و فضايل اخلاقی آنان در كارهاي شان شكوفا مي گردد. در مقابل، گروهي هم تمايلي به كار و مجاهدت ندارند و تنها با نيروهاي جبري و فشارهاي بيروني بايد آنان را به كار وادار كرد. بنابراين اخلاق كاري، متعهد شدن توان ذهني، رواني و جسماني فرد يا گروه به انديشه جمعي در جهت اخذ قوا و استعداد دروني گروه و فرد براي توسعه است.

اخلاق كاری، مهمترين عامل فرهنگي در توسعه اقتصادي محسوب مي شود.به عبارت ديگر، اخلاق كاری، هنجاري فرهنگي است كه به انجام كار مناسب و خوب در جامعه، ارزش معنوي مثبت مي دهد و بر اين باور است كه كار في نفسه يك ارزش ذاتي دارد.به نظر پتی و همکاران(2008)، ويژگي هاي اخلاق كاری شامل مهار تهاي ميان  فردي (محتاط و با ملاحظه)، مقبوليت قطعي وظيفه (تشريك مساعی) ، ابتكار عمل بلندپروازي و قابل اعتماد بودن (قابليت اطمينان) مي باشد. مولفه هاي اخلاق كاری شامل موارد زير مي باشد:

در نظر گرفتن خدا:  ما همواره در محضر خدا هستيم، در ارائه خدمت، رضاي خدا بالاتر از هر چيز است. پاداشي كه خداوند در برابر خدمات صادقانه می بخشد قابل مقايسه يا هيچ چيز نيست.

انضباط كاری:  انضباط كاري يعني سازمانپذيري، آراستگي، نظم و ترتيب و اجتناب از بي نظمي در كار. در حقيقت انجام هر كاري با توجه به اصول آن كار و انجام به موقع هر كار.

مسئوليت پذيری: پذيرش مسئوليت بايد توأم با قابليت انجام مسئوليت باشد. اصل مسئوليت پذيري مي آموزد كه هر كسي در هر مرتبه اي كه باشد، نسبت به تمام امور و  كارهاي خود و مربوط به خود مسئول و پاسخگوست.

رعايت انصاف و عدالت: خداوند به انصاف و نيكوكاري فرمان ميدهد. رعايت عدل و انصاف در قضاوتها و پاداشها و تقسيم مسئوليت ها، روحيه كاركنان را بالا ميبرد و آنان با اعتماد و اطمينان به آن كه حقوقشان ضايع نميشود با دلگرمي بيشتر به ارائه خدمات ادامه مي دهند.

رعايت ادب و احترام: كسي كه با مردم الفت گيرد، مردم دوستش دارند(غررالحكم، ج 2). احترام به تك تك افراد، نظرات، ديدگاهها و ماهيت فردي آنها را بايد مورد توجه قرار داد. چرا كه نوع رفتار كاركنان به ويژه افراد و مراجعه كنندگان به سازمانها خوشنامي يا بدنامي سازمان را رقم مي زند. آنچه بيشتر از هر چيز ديگر در قضاوت مردم نسبت به تكريم آنان اثر ميگذارد، رفتار درست و شايسته با آنان است.

صداقت و امانتدار:  يكي از اصول اساسي در انجام دادن كارها امانت داري است. اگر انسان كار و مسئوليت را امانت بداند، بی گمان حرمت آن را پاس مي دارد و تلاش مي كند كه به خوبي آن را پيش برد و بالنده سازد. امام علي (ع) مي فرمايند: “همانا كاري كه به  عهده توست طعمه اي برايت نيست، بلكه امانتي است بر گردنت.

تعهد: رابينز (1982) تعهد را به عنوان مجموع فشارهاي هنجاري دروني شده براي انجام فعاليت ها مي داند به طريقي كه اهداف و منافع سازماني حاصل شود. در اين شيوه تعهد سازماني به عنوان يك اعتقاد و هنجار در رابطه با مسئوليت فرد به سازمان در نظر گرفته مي شود.

انتقادپذيری: از ويژگيهاي يك كارگزار اخلاقي ميزان تحمل وي در شرايط مختلف است وگرنه يك مدير بي طاقت در برابر فشارهاي سازماني و محيطي به سرعت خرد خواهد شد.  يك مدير كمال جو براي بهتر شدن وضع سازمان با رويي گشاده از انتقادات و نظرات اصلاحي افراد استقبال مي كند.

سلامت اداری: سلامت اداري، عدم درخواست و عدم دريافت رشوه و فرايندهاي كاري شفاف به طوري كه ارباب رجوع به سادگي چگونگي انجام كارها را درك كند، تعريف شده است.

منبع

موسی زاده، رضا(1394)، بررسی تاثیر اخلاق کاری بر کارآفرینی سازمانی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازاریابی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.