« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »گستره نظری مربوط به سازگاری اجتماعی
سازگاری اجتماعی:
سازگاری مهارتی است كه باید آموخته شود و كیفیت آن مانند سایر آموخته‌ها، بستگی به میزان علاقه و كوشش فرد برای یادگیری آن دارد. محیط خانواده، مدرسه و وسایل ارتباط جمعی در فراهم ساختن امكان یادگیری سازگاری با محیط نقش و مسئولیت مهمی بر عهده دارند. سازگار شدن با محیط مهم‌ترین منظور و غایت تمام فعالیت‌های ارگانیزم است، به طوری كه تمام افراد در تمام دوران زندگی خود، در هر روز و هر ساعت سرگرم آن هستند كه خود دگرگون شده و دگرگون نشده را با محیط دگرگون شده و دگرگون نشده سازگار كنند. در واقع زندگی كردن چیزی جز عمل سازگاری نیست.
تعریف سازگاری اجتماعی
روان‌شناسان، سازگاری فرد را در برابر محیط مورد توجه قرار داده‌اند و ویژگی‌هایی از شخصیت را به‌هنجار تلقی كرده اند كه به فرد كمك می‌كنند تا خود را با جهان پیرامون خویش سازگار سازد، یعنی با دیگران در صلح و صفا زندگی كند، و جایگاهی برای خود به دست آورد. در این میان سازگاری اجتماعی انعكاسی از تعامل فرد با دیگران، رضایت از نقش‌های خود و نحوه عملكرد در نقش‌هاست كه به احتمال زیاد تحت تأثیر شخصیت قبلی، فرهنگ، و انتظارات خانواده قرار دارد.
سازگاری اجتماعی معمولاً در اصطلاحات نقش‌های اجتماعی، عملكرد نقش، درگیر شدن با دیگران، و رضایت با نقش‌های متعدد مفهوم سازی شده است .گاهی واژه‌های اجتماعی شدن، جامعه پذیری و رفتار جامعه‌پسند را مترادف با سازگاری اجتماعی می‌دانند. اجتماعی شدن فرایندی است كه فرد از طریق آن قالب‌ها، ارزش‌ها و رفتارهای موردنظر فرهنگ و جامعه خود را می‌آموزد. به گفته آرنت سه هدف عمده اجتماعی شدن عبارتند از:
- كنترل تكانه‌ها كه شامل گسترش وجدان است؛
- آمادگی نقش و عملكرد در برگیرنده نقش‌های شغلی، نقش‌های جنسی و نقش‌هایی كه در مراسمی نظیر ازدواج و پدر و مادر شدن است؛
- پرورش منابع معناداری است كه چه چیزی با اهمیت است، چه چیز دارای ارزش است، و زندگی برای چه چیزی است.
جامعه پذیری عبارت است از گرایش به ترجیح دادن به این كه بیشتر با سایر افراد باشیم تا تنها. جامعه‌پذیری شامل تمایل به جلب توجه دیگران، تمایل به سهیم شدن در انجام فعالیت‌ها به همراه آنان، و تمایل به پاسخ‌دهی و تحریك كه جزیی از تعامل اجتماعی است، نیز می شود.
جامعه پذیر بودن بر طبق نظر باس و پلومین عبارت است از ارج نهادن ذاتی به فرایند تعامل با سایر افراد (رفتار جامعه پسند اصطلاحی است كه روان‌شناسان به اعمال اخلاقی كه از لحاظ فرهنگی تجویز می‌شود مانند مشاركت با دیگران، كمك به دیگران، همكاری با دیگران، ابراز همدردی اطلاق می‌كنند. چنین رفتاری غالباً باعث می‌شود كه فرد بتواند خود را كنترل كند، زیرا مستلزم آن است كه او به خاطر منافع دیگران از منافع شخصی چشم‌پوشی كند.
از آن‌جایی كه سازگاری اجتماعی مفهوم عام و گسترده‌ای می باشد، تعریفی كه مورد اتفاق‌نظر اكثریت محققان باشد وجود ندارد. اما از عمده‌ترین تعاریف سازگاری اجتماعی می‌توان به تعاریف زیر اشاره كرد:
شافر و شوبن معتقدند كه سازگاری تمایل ارگانیزم برای تغییر فعالیت خود در راستای انطباق با محیط است كه در واقع پاسخی به تغییرات محیط پیرامون می باشد. این ویژگی تعامل و سازگاری فرد با دیگر افراد و ساختارهای ارزشی در واقع مهارت اجتماعی است كه تعامل پیوندها و مناسبات او را با دیگران و جنبه‌های ارزشی جامعه‌ای كه در آن زندگی می‌كند، تأمین می‌كند.
با توجه به این تعریف باید تمایزی بین سازگاری فیزیولوژیكی و سازگاری اجتماعی قایل شد، زیرا اگر ارضای نیازهای فیزیولوژیك زندگی برای موجود غیرممكن شود بقای موجود زنده به خطر می‌افتد. ولی سازگاری اجتماعی برعكس نیازهای فیزیولوژیك در صورت برآورده نشدن آسیبی به بقای موجود زنده از نظر زیستی نمی‌رساند اما رفتارهای او را غیرانطباقی می‌كند.
براون سازگاری اجتماعی را جریانی می داند كه توسط آن روابط میان افراد، گروه ها و عناصر فرهنگی در وضع رضایت بخشی برقرار باشد. به عبارت دیگر روابط میان افراد و گروه ها طوری برقرار شده باشد كه رضایت متقابل آن ها را فراهم سازد.
كومبز و اسلابی سازگاری اجتماعی را مترادف با مهارت اجتماعی می‌دانند، از نظر آن‌ها مهارت‌های اجتماعی عبارت است از توانایی ایجاد ارتباط متقابل با دیگران در زمینه اجتماعی خاص، به طریق خاص كه در عرف جامعه قابل قبول و ارزشمند باشد. این مهارت‌ها باید دارای بهره ای دو جانبه باشد. به عبارتی دیگر در عین حال كه برای شخص مفید است برای دیگران نیز سودمند باشد.
به نظر سالیوان در جریان سازگاری اجتماعی موضوع، ارتباط فرد با افراد دیگر مطرح می‌شود. در این جریان برخورد انگیزه ها و خواسته‌های فرد با ضروریات سازندگی گروهی نمایان می‌شود.
منبع
رسول آبادی، مهران(1394)، رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه با سازگاری اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید