کیفیت زندگی

در طی سال‌های اخیر با افزایش سطح مراقبت‌های بهداشتی و ابداع روش‌های درمانی جدید، امید به زندگی افراد جامعه افزایش یافته است. در کنار افزایش طول دوره‌ی زندگی، فاکتور مهم دیگر، چگونگی زندگی کردن یا کیفیت زندگی  است. اهمیت کیفیت زندگی نه تنها بر افزایش طول عمر، بلکه بر روی احساس خوب بودن نیز متمرکز است. کیفیت زندگی افراد شامل ابعاد مختلفی مثل وضعیت سلامت، اقتصاد و سیاست و غیره می‌باشد که سنجش تمام آنها عملأ امکان پذیر نیست. کیفیت زندگی شامل ابعاد زیر می‌شود :

•  وضعیت عملکرد فرد
•  دسترسی به منابع و فرصت هایی که فرد بتواند از توانایی هایش برای رسیدن به آرزوهای خود استفاده کند.
•   بهزیستی روانشناختی

کیفیت زندگی یک مفهوم جدید نیست، بسیاری از علوم از قبیل جامعه شناسی، روانشناسی و اقتصاد از آن استفاده می‌کنند. واژه‌ی کیفیت زندگی، به محدوده‌ی فیزیکی، روانی و اجتماعی اشاره می‌کند که این نواحی مشخص، به وسیله تجربیات، عقاید، انتظارات و ادراکات شخصی تحت تاثیر قرار می‌گیرند. ادراکات اشخاص از کیفیت زندگی شان ممکن است فقط تحت تاثیر بیماری شان قرار نگیرد، بلکه هم چنین تحت تاثیر درمان شان نیز باشد .کیفیت زندگی که در دهه‌های اخیر تاکید زیادی بر سلامتی می‌کند، به جنبه‌های مختلف زندگی از قبیل فیزیکی، عاطفی، شناختی و اجتماعی تاکید دارد و در بسیاری از حیطه ها و دوره‌های زندگی تاثیر دارد. به بیان دیگر، کیفیت زندگی درجه ای است که یک فرد از امکانات موجود در زندگی لذت برده و احساس رضایت می‌کند . کیفیت زندگی یک مفهوم چند بعدی است که به خوب بودن عمومی افراد اشاره دارد و شامل ظرفیت عملکردی، حالات روانی، عملکرد اجتماعی، سلامت جسمی و درک از سلامت می­باشد. هم چنین، کیفیت زندگی یک شخص، یک درک شخصی است که به وسیله احساس افراد درباره‌ی سلامت شان یا جنبه‌های غیر پزشکی زندگی شان داده شود .

کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن، با ویژگی‌های فردی آنها ارتباط دارد. در حقیقت مهارت‌های سازگاری افراد در موقعیت‌های مختلف زندگی به آن چه که قبلا درباره‌ی کنترل خود آموخته اند، بستگی دارد. از این رو پاسخ‌های آنها با شرایط گوناگون متفاوت است و بیماری فیزیکی، یکی از این موقعیت‌هایی است که بر این پاسخ ها، تاثیر دارد.در تمامی ابزارهای سنجش کیفیت زندگی، اندازه‌گیری جنبه‌های قابل مشاهده  و جنبه‌های درونی بیماری به درجات متفاوتی منظور شده است.

در حوزه عملکرد فیزیکی جنبه‌های قابل مشاهده کیفیت زندگی روی توانایی فرد برای تحرک و اجرای فعالیت‌های روزمره متمرکز شده اند که قابل مشاهده هستند. جنبه‌های درونی، روی احساسات و ادراک بیمار درباره‌ی سلامت متمرکز هستند. ابعاد فیزیکی کیفیت زندگی ممکن است با ابعاد روانی آن ارتباط کمی داشته باشند. توجه به این مساله می‌تواند انطباق و سازگاری بیمار با محدودیت‌های فیزیکی اش توسط به کار گرفتن فرایندهای گوناگون شناختی و احساسی باشد که به مرور زمان ایجاد می‌گردد. نکته مهم دیگر این است که خلق ، شخصیت و الگوهای انطباقی بیمار، تاثیر قابل توجهی روی قضاوت او در مورد کیفیت زندگی اش دارد .

مطالعه ای که در ادینبورگ در سال 1997 انجام شد، نشان داد که دیدگاه پزشکان و بیماران در مورد عوامل مؤثر روی کیفیت زندگی متفاوت است. پزشکان کیفیت زندگی را تحت تاثیر وضعیت سلامت فیزیکی می‌دانند و بیماران سلامت کلی و سلامت ذهنی و سرزنده بودن را به عنوان عوامل مؤثر روی کیفیت زندگی قلمداد می­کنند، بنابراین بهتر است ارزیابی تاثیر انواع درمان ها، بر اساس فاکتورهای مورد توجه بیماران انجام شود.

بیماری‌های مزمن اثر مخرب بر کیفیت زندگی بیماران دارد. زیرا آنها را مستعد ابتلا به استرس و اختلالات خلقی می‌نماید وسبب پایین آمدن کیفیت زندگی در افراد مبتلا می‌شود. امروزه پرداختن به کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن به عنوان چهارچوبی برای ارائه‌ی خدمات مناسب و شناخت اثرات بیماری بر جنبه‌های کیفیت زندگی بر اساس نیازهای انفرادی آنها ضروری به نظر می‌رسد و یکی از نیازهای بیماران است.

يكي از موارد بسيار مهم در امر مراقبت از بیماران مزمن ، بررسی کیفیت زندگی آنهاست. از آنجایی که دیابت نیز بیماری مزمن محسوب می‌شود، باید برای افزایش سطح کیفیت زندگی بیماران تلاش کرد. دیابت همانند سایر بیماری­های مزمن، افزون بر مرگ و میر بالا، گرفتاری­های فردی، خانوادگی، اجتماعی و مالی بسیاری به همراه دارد. این بیماری به دلیل درگیر کردن بیشتر اندام‌های بدن از جمله: قلب، چشم، معده و…، اثرات معکوس و معنی داری بر تمامی ابعاد کیفیت زندگی بیماران دارد. بنابراین تشخیص سریع دیابت و عوارض دراز مدت ناشی از این بیماری و بکارگیری استراتژی‌های درمانی و مراقبتی مناسب در جهت رفع یا کاهش این عوارض یک ضرورت اساسی محسوب می‌گردد.

منبع

نوروزی،نرجس(1394)، اثر بخشی امید درمان گروهی به روش شناختی رفتاری بر افسردگی و کیفیت زندگی زنان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید