کارآفرینی چیست؟
کارآفرینی مفهومی است که همراه با خلقت بشر وجود داشتهاست. مروری بر ادبیات کارآفرینی نشان میدهد که مفهوم کارآفرینی اولین بار توسط اقتصاددانان مطرح شد. سپس با توجه به اهمیت و نقش کارآفرینی در شکلگیری تحولات اقتصادی در جوامع، دانشمندان علوم اجتماعی نیز به بررسی ویژگیهای فردی و اجتماعی کارآفرینی پرداختند .
کارآفريني يکي از مهمترين عوامل توسعه اقتصادي بهشمار ميرود که منافع متنوعي را براي جامعه به دنبال دارد. وان درليند ، معتقد است که در ميان همه مهارتهاي مورد نياز فارغالتحصيلان، مهارت کارآفريني ارزشمندترين مهارتي است که اشخاص هوشمند براي مقابله با چالشهاي اساسي قرن بيست و يکم بهويژه معضل بيکاري بايد به آن مجهز باشند. بر طبق نظر کمیسیون اروپا و وانپراگ و ورسلود ،کارآفريني موجب نوآوري، ايجاد شغل، توسعه منابع انساني و برآوردن رضايت مشتريان مي گردد. اما تحقيقات بوسما و همکاران، نشان ميدهد که فقط درصد کمي از جامعه وارد فعاليتهاي کارآفرينانه ميشوند. چنين شواهدي محققين را در بهکارگيري مدلها و تئوريهاي شناختي؛ اجتماعي براي شناسايي قصد کارآفريني بهويژه در راستاي برنامهريزيهاي شغلي جوانان تحت تأثير قرار دادهاست .
مفهومشناسی کارآفرینی
بیش از نیم قرن است که کارآفرینی بهعنوان یک حوزه علمی مورد توجه دانشگاههای معتبر دنیا مانند هاروارد ، بابسون ، ام آی تی ، سیاستگزاران و برنامهریزان سازمانها و نهادهای بینالمللی از جمله سازمان بینالمللی کار و بانک جهانی بودهاست. اما در سالهای اخیر توسعه کارآفرینی بهعنوان پارادایم نوین توسعه، پارادایم سازمان و مدیریت مورد توجه بسیاری از کشورهای نهتنها توسعه یافته بلکه جوامع در حال توسعه قرار گرفتهاست. امروزه توسعه کارآفرینی به کاربردیترین و عملیترین استراتژی توسعه و پیشرفت جوامع توسعه یافته و در حال توسعه تبدیل شدهاست.
طی سالهای اخیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه کارآفرینی و فعالیتهای کارآفرینانه در سطوح مختلف جامعه اعم از خانواده، محله، شهر و روستا را هدف خود قرار داده اند. دامنه تااثیرات کارآفرینی بر جامعه بسیار وسیع است، از تغییر در ارزشهای اجتماعی تا رشد شتابان اقتصادی. محققین تغییرات مختلفی را که رواج فرهنگ کارآفرینی در یک جامعه ایجاد میکند بررسی کرده و آثار آن را از دیدگاههای متفاوت مورد بحث قرار دادهاند. برخی از تاثیرات ذکر شده عبارتند از:
- ایجاد ثروت
- اشتغالزایی
- ایجاد و توسعه فنآوری
- ترغیب و تشویق سرمایهگذاری
- شناخت، ایجاد و گسترش بازارهای جدید
- افزایش رفاه
- ساماندهی و استفاده اثربخش از منابع
کارآفرین در زبان فرانسه ابتدا به کسی اطلاق میشد که گروه موزیک یا دیگر فعالیتهای تفریحی و سرگرمکننده را ساماندهی میکرد. سپس در اوایل قرن شانزدهم میلادی این مفهوم برای کسانی بهکار برده شد که به مأموریتهای نظامی اعزام میشدند. به تدریج این واژه در قرن هفدهم کاربرد بیشتری پیدا کرد و فعالیتهای مهندسی، همچون امور ساختمانی را شامل شد. با شروع قرن هجدهم این اصطلاح برای فعالیتهای اقتصادی نیز بهکار گرفته شد. در این قالب مفهوم کارآفرین، بیش از چهار قرن مسیر تکاملی خود را پیمود. از این زمان به بعد بود که واژه کارآفرین برای فعالیتهای متنوع و در قالب دیدگاههای مختلف مطرح شد .
کارآفرینی واژهای است نو که از معنی کلمهاش نمیتوان به مفهوم واقعی آن پیبرد. این واژه به جای کلمه Entrepreneurship بهکار میرود که در اصل از کلمه فرانسوی Enterprender بهمعنای متعهد شدن نشأت گرفتهاست. بنابر تعریف واژهنامه وبستر کارآفرین کسی است که متعهد میشود مخاطره یک فعالیت اقتصادی را سازماندهی، اداره و تقبل نماید.مسیر تکامل فعالان اقتصادی یا کارآفرینان نشان میدهد که کارآفرینی در نظریههای اقتصادی تبلور یافته و بهعنوان عامل اصلی ایجاد ثروت یا موجد ارزش اقتصادی شناخته و از قرن 15 تا کنون در کانون بحث مکاتب مختلف اقتصادی قرار داشتهاست .
اما سابقه مفهوم کارآفرینی در دانش امروزی به دویست سال پیش برمیگردد. اولین کسی که این مسئله را مطرح کرد فردی به نام کانتیلون ، است. بررسی موشکافانه تحقیقات بیانگر این واقعیت است که شناخت کارآفرینان به قرن هفدهم بر میگردد یعنی زمانیکه ریچارد کانتیلون ، اقتصاددان فرانسوی فعالیت مخاطرهپذیری را منتسب به کارآفرینی دانست. در همان دوره در انگلستان انقلاب صنعتی در شرف وقوع بود و کارآفرینان نقش محسوسی در خطرپیشگی و تبدیل منابع داشتند .
این واژه دستخوش تعاریف جدید شده و ترجمهی آن در ایران به معنای همان کسی است که زیر بار تعهد مسئولیت برای راهاندازی کسبوکار میرود. امروزه بسیاری از شرکتها به لزوم کارآفرینی پیبردهاند. ادبیات کارآفرینی وسیع، پیچیده و چندجانبه است و پل ارتباطی بین علوم مختلف مثل روانشناسی و اقتصاد و علوم اجتماعی و… است.
از دیدگاه یوسف ، کارآفرینی دربرگیرنده مفهوم انجام کارها به شیوهای متفاوت از روشهای معمول موجود میباشد. کارآفرینی فرآیند پویای ایجاد ثروت فزاینده میباشد. در کارآفرینی صرفا دارا بودن ایدههای جدید کافی نیست بلکه آنها باید به تولید موفقیت آمیز، جذب و بهرهبرداری از هر چیز بدیع در جامعه از طریق نوآوری منجر گردد. بههمین دلیل بسیاری از محققان، نوآوری و کارآفرینی را دو مفهوم بسیار نزدیک و مشابه تلقی میکنند. کارآفرین شتابدهنده تغییرات در جهان تجارت است. او اندیشمندی مستقل است که جرات میکند در محیطی از رویدادهای متداول متفاوت باشد. کارآفرین کسی است که سازماندهی، مدیریت و پذیرش مخاطرات یک شرکت تجاری را عهدهدار میشود.
طی سالهای اخیر کارآفرینان آنقدر کارهای فراوانی انجام دادهاند که لازم است تعریف کارآفرینی توسعه دادهشود. امروزه کارآفرین فردی نوآور، یا توسعهگراست که فرصتها را تشحیص داده و آنها را به چنگ میآورد؛ آن فرصتها را به ایدههای عملی/قابل فروش تبدیل میکند و از طریق پول، زمان و مهارت، با افزودن ارزش، بهرهگیری از این فرصتها را تحقق میبخشد .کارآفرینی فرآیند خلق چیز جدید و با ارزش با اختصاص زمان و تلاش لازم، در نظر گرفتن خطرات مالی، روانی و اجتماعی و در نهایت رسیدن به رضایت فردی و مالی و استقلال است .
رابرت هسیریچ ، در خصوص ماهیت و تحول کارآفرینی و اینکه کارآفرین کیست؟ کارآفرینی چیست؟ مسیر حرفهای کارآفرینانه کدام است؟ چنین بیان میدارد که سؤالهایی مانند: کارآفرینان کیستند و چگونه بر اقتصاد تأثیر میگذارند نشاندهنده توجه روزافزون بینالمللی به کارآفرینان است .کارآفرینان افرادی هستند که در جستوجوی فرصتهایی برای کسب سود و منفعت از طریق معرفی محصولات یا فرآیندهای تولیدی جدید و یا از طریق بررسی بازارهای جدید هستند. بههمین نحو آنها نقشی اساسی در ایجاد کار و رشد اقتصادی ایفا میکنند .
در واقع فعالیت کارآفرینانه موجب شناخت نیازها، خلق ایدهها و تولید فنآوریها میشود. با کارآفرینی نیازها شناخته میشوند و با رفع نیازها پیشرفت حاصل میگردد .برای فهم بهتر مفهوم واژه کارآفرین کافی است که به برخی اصول و اصطلاحات از جنبه تجاری، مدیریتی، و فردی توجه کنیم. تقریبا در همه تعارف کارآفرینی این توافق وجود دارد که در مورد رفتاری بحث میکنیم که:
- پیشگام است،
- سازوکارهای اجتماعی و اقتصادی را برای تبدیل منابع و موقعیتها به وضعیت عملی، سازماندهی یا سازماندهی مجدد میکند،
- با مخاطره و شکست همراه است .
کوراتکو نیز بر این اعتقاد است که در کارآفرینی همه متفقالقول هستند که بحث بر سر نوعی رفتار است که شامل :
- ارائه راهکار.
- سازماندهی یا سازماندهی مجدد سازوکارهای اقتصادی برای تبدیل شرایط و منابع به دستمایههای عملی .
- پذیرش ریسک شکست میباشد .
از جنبهای دیگر مفهوم کارآفرینی در بر گیرنده 4 بعد کلیدی است:
- کارآفرینی مستلزم فرآیند ایجاد است، ایجاد چیزی جدید و ارزشمند.
- کارآفرینی مستلزم اختصاص زمان و تلاش لازم است.
- کارآفرینی مستلزم پاداش برای کارآفرین است که مهمترین آنها عبارتند از استقلال و رضایت شخصی و منافع مالی و پولی در درجه دوم اهمیت قرار دارند.
- کارآفرینی مستلزم پذیرش ریسک لازم است چه مالی، چه فیزیکی و چه اجتماعی
بهطور کلی با مروری بر سیر تعاریف کارآفرین و کارآفرینی موارد زیر قابل تأمل میباشد:
- مفهوم کارآفرین بتدریج دگرگون شده و تکامل یافته است،
- مفهوم کارآفرینی ریشه در تفکر، زیربنای فکری، سطح تجزیه و تحلیل و زاویه دید افراد مختلف از ابعاد مکاتب اقتصادی، جامعهشناسی، روانشناسی، جمعیتشناسی و اندیشمندان مدیریت و غیره دارد،
- تلاش برای مفهومسازی کارآفرینی از مکاتب اقتصادی آغاز گردید و توسط روانشناسان و سپس جامعهشناسان و محققین علم مدیریت ادامه یافت .
کوراتکو معتقد است که اگرچه تعریف واحدی از کارآفرینی وجود ندارد و هیچ توضیحی نمیتواند کارآفرین امروز را نشان دهد اما پژوهشها به طرزی فزاینده در حال مشخص نمودن این موضوع هستند.
انواع کارآفرینی: در تقسیمبندیهای موجود در تحقیقات پیشین، سه نوع اصلی از کارآفرینی بهچشم میخورد:
- کارآفرینی فردی ؛مستقل
از نظر کلین و مور، کارآفرینی فردی فرآیندی است که در آن فرد با استفاده از خلاقیت و نوآوری با پذیرش ریسک به ایجاد کسبوکار نو میپردازد.
- کارآفرینی سازمانی
از نظر پینکات، کارآفرینی سازمانی فرآیندی که در آن فرد کارآفرین در سازمانهای بزرگ همانند یک کارآفرین مستقل فعالیت مینماید و فعالیت وی ایجاد واحدهای جدید در سازمان، ارائه محصولات، خدمات و فرآیندهای جدید میباشد که شرکت را به سوی رشد و سودآوری سوق میدهد.از اوایل دهه 1980 هجوم همزمان بهسوی کارآفرینی و تأکید شرکتها بر نوآوری برای بقاء و رقابت با کارآفرینانی که بیش از پیش در صحنه بازار ظاهر میشدند موجب هدایت فعالیتهای کارآفرینانه به دورن شرکتها شد .در واقع کارآفرینی سازمانی در پاسخ به سه نیازی است که بر شرکت ها تحمیل گردیده است:
- افزایش سریع رقبای جدید
- ایجاد حس بیاعتمادی نسبت به شیوههای مدیریت سنتی در شرکتها
- خروج بهترین نیروهای کار از شرکتها و اقدام آنها به کارآفرینی مستقل
- کارآفرینی شرکتی
کارآفرینی شرکتی فرآیندی است که در آن کل سازمان و کارکنان دارای روحیه کارآفرینی بوده و سازمان بستر و محیط را برای پرورش و ترویج کارآفرینی مهیا میسازد. کارآفرینی شرکتی مفهومی چند بعدی است که فعالیتهای شرکت را متوجه نوآوری محصول، نوآوری در فناوری، مخاطرهپذیری، پیشگامی ؛آیندهسازی میسازد. که در واقع به معنای تعهد شرکت به ایجاد و معرفی محصولات جدید، فرآیندهای جدید، و نظمهای سازمانی نوین است .
منبع
رحمانی،سارا(1391)، تاثیر خودکارآمدی کارآفرینانه بر تقویت قصد کارآفرینی،پایان نامه کارشناسی ارشد،مدیریت کارافرینی،دانشکده علامه طباطبایی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید