پدیدآیی آزمونTCI

ساختن وگزینش جمله های آزمون

نخستین مجموعه عبارت ها:عبارت ها برای هر کدام از زیر مقیاس ها، بر اساس مدل نظری کلونینجر،ساخته شد.سپس برای به دست آوردن الگوی همبستگی،مجموعه عبارت ها در جمعیت بهنجار جامعه اجرا گردید.عبارت هایی که در دو منتهای فراوانی پاسخ ها قرار داشتند(کمتر از20% و بیشتر از 80%)کنار گذاشته شد؛تغییرات در این دامنه مجاز انگاشته شد،چرا که می تواند نشانگر شدت تغییرات برگرد یک محور, بعد شخصیتی خاص باشد.سپس عبارات با توجه به هماهنگی درونی در هر زیر مقیاس،سرند شدند.چند عبارت از 100عبارت اولیه که به دلیل با چند گانه آن روی عوامل مختلف , که ایجاد ابهام مفهومی می کرد،حذف گردید. در عمل،حدود65%از عبارات نخستین برای تمامی مقیاس ها وزیر مقیاس ها نگاه داشته شد.فرم اولیه پرسش نامه شخصیتی کلونینجر،TPQوفرم بعدی که با افزودن ابعاد منش پدید آمد،TCIنامیده شد.

گزینش عبارات برای پرسشنامه سرشت ومنشTCI:

226عبارت نسخه کامل TCIشاید برای موقعیت های بالینی و تحقیقی،زیاد به نظر برسد. بنابر این یک نسخه کوتاه تر که بتواند هفت بعد سرشت ومنش را ارزیابی کند،مورد نیاز بود.چنین کاری با گزینش پنج عبارت از هر کدام از 25 زیر مقیاس انجام شد.این کار باعث می شد تا تغییرات در محتوا حفظ شود.عبارات گزیده شده،آنهایی بودند که همبستگی بالایی با نمره کل هر مقیاس خاص داشتند. بنا براینTCI-125،با هدف کارایی بیشتر ساخته شد.

تهیه و انطباق TCI-125

در گام اول دو منبع مستقل  کاویانی و حق شناس , آزمونTCI-125 را به فارسی ترجمه کردند.سپس دونسخه ترجمه شده مقایسه گردیدند و اصلاحات لازم بر روی تر جمه ها صورت گر فت و یک نسخه واحد بدست آمد.در این مرحله نکات فر هنگی و شیوه ارائه عبارات به نحوی که موجب سو گیری پاسخ دهی نشود مورد توجه قرار داشت.در گام نهایی برای اطمینان از درستی و صحت تر جمه، یک استاد زبان انگلیسی که دارای درجه دکتری از انگلستان بود (اقای دکتر سجادی) عبارات ترجمه شده را با جملات اصلی مقایسه کردند و نظرات اصلاحی ایشان بکار گرفته شد ومتن نهایی به دست آمد.

پرسشنامه سرشت ومنش TCI-125 دارای 125 جمله است که آزمودنی بایستی برای هر عبارت یکی از گزینه های صحیح یا غلط درا انتخاب نماید ودر پاسخنامه ثبت نماید.

 محتوای آزمون

پرسش نامه سرشت و منش(TCI)دارای چهار مقیاس سرشت: نوجویی،آسیب پر هیزی،پاداش-وابستگی وپشتکاروسه مقیاس منش : همکاری،خو-راهبری وخود-فراروی است .در نظریه کلونینجر سرشت به پاسخ های هیجانی خودکار باز می گردد،تا حدودی جنبه وراثتی دارد ودر سراسر زندگی استوار می ماند.در مقابل،منش به خودپنداره ها وتفاوت های فردی در اهداف،ارزش ها وانتخاب های فرد ومعنای تجربه او در زندگی بر می گردد.منش تا حدودی متاثر از یادگیری اجتماعی –فرهنگی است ودر طول زندگی رشد می کند .هر یک از ابعاد سرشتی و منشی در یک دستگاه (شبکه)تعاملی، جریان سازگاری و تطابق تجربیات زندگی را راه اندازی و هدایت می کند.آمادگی ابتلا به اختلال های هیجانی و رفتاری از چگونگی عملکرد این دستگاه تعاملی اثر می پذیرد.

نوجویی

فردی که نمره بالادرنوجویی می آورد،متغیر از نظر احساسی ،هیجان محور،ماجرا جو،کنجکاو،مشتاق،دست ودلباز، زودرنج، تکانشی ودر مواردی غیر قابل پیش بینی. به آسانی جذب پدیده های نومی شود وبه نوآوری اهمیت ویژه ای می دهد.از معایبش این است که خشم بیش از حدی دارد وبه آسانی در رویارویی با ناکامی دست از کار می کشد بنابراین دمدمی مزاج در روابط و ناپایدار در کار است.

درمقابل فردی که نمره پایین  می آورد،دارای خلقی یکنواخت است،بی تفاوت به تغییرات است، مشتاق وجستجوگر نیست، یکنواخت، محافظه کار است و محیط های آرام وکم تغییر را ترجیح می دهد. منظم، باقاعده، وصرفه جو است.

آسیب پذیری- پرهیزی

فردی که درآسیب پرهیزی نمره بالامی آورد،محتاط محافظه کار، ترسو، پرتنش، برانگیخته، عصبی، کمرو، شکاک، مأیوس، منفعل، منفی گرا یا بد بین.حتی در موقعیت های معمولی، نیاز به تشویق و حمایت دیگران دارد. حساس به انتقاد وتنبیه ،به خوبی خطر را پیش بینی می­کنند ومعمولا برنامه های منظم و دقیق دارند.

در مقابل فردی که نمره آسیب پرهیزی پائین می آورد،راحت، با شهامت، شجاع، آسوده خاطر، خوش بین، خوش مشرب، با انرژی، با تحرک، سرزنده و خوش بنیه.

پاداش- وابستگی

ویژگی های کسی که درمقیاس پاداش-وابستگی نمره بالامی آورد، بدین قرار است: دل رحم،گرم و صمیمی، حساس، وابسته، با تعلق و اجتماعی، علاقمند به معاشرت، به آسانی دوست پیدا می­کند، حساس به موقعیت های اجتماعی، به راحتی تحت تأثیر نگرش های دیگران قرار می گیرد.

اما ویژگی های کسانی که دراین مقیاس نمره پایین می آورند بدین قراراست: اهل عمل، سرسخت، سرد، بی توجه به حساسیت جمعی و گروهی، ترجیح دادن تنهائی و فاصله با دیگران، کمتر وجه مشترک خود و دیگران را جستجو می کند، دارای باورداشت های منطقی وجدی بدون دخالت دادن احساسات و ملاحظه ی دیگران، دارای دید گاه های خود محورانه و کمتر به درک و خواست دیگران توجه می کند.

پشتکار

نمره بالادر این مقیاس نشان دهنده این صفات است:سازنده،سخت کوشی، مقاوم، وپایدار بر خلاف وجود فشار وخستگی. برای بدست آوردن پاداش کوشش بیش از حد می نمایند.داوطلب انجام کارها،چالش کننده، به آسانی خسته نمی شود حتی در مواقع انتقاد وبروز اشتباه، قربانی کننده خویشتن برای کسب موفقیت،کمال طلب محافظه کارو پایبند به آنچه که اطمینان از موفقیت آن دارد.

نمره پایین دراین مقیاس نشان دهنده این ویژگی هاست:ناپایدار در شرایط ناپایداری وعدم ثبات در ارائه شدن پاداش، حتی در شرایط افزایش پاداش رفتار خود را تغییر نمی دهند،آمادگی برای انجام اعمال جدید ندارند وبه آهستگی گرم انجام کارها می شوند،به راحتی در مواقع ناکامی وانتقاد ومواجه با مانع دلسرد می شوند،با انجام اعمال روزمره ی خود راضی هستند وبه ندرت برای انجام کارهائی بزرگتر و بهتر تلاش می کنند،دارای استراتژی سازگار در شرایط متغیر پاداش وناسازگار در شرایطی که پاداش بطور نادر ارائه شود.

خود- راهبری

کسی که درمقیاس خود-راهبری نمره بالامی آورد،در افرادی که فرصت ارائه نقش رهبری در گروه خود پیدا کرده باشند افرادی بالغ،قوی،خود کفا،مسئول،قابل  اتکا،هدفمند،سازنده،و توسعه یافته هستند،متکی به خود ودارای اعتماد به نفس،افرادی موثرکه دارای قابلیت تغییربراساس اهداف خود هستند،درهنگامیکه اطاعت ازآنها خواسته شود افرادی نافرمانبردار ومسئله سازند؛ زیرا بر اساس پنداشت خود و نه منابع قدرت،عمل می نمایند.

در مقابل فردی که نمره پایین دراین مقیاس می آورد، افرادی نابالغ، ضعیف، خسته، شرمگین، شکننده، مخرب، بی اثر فاقد حس مسئولیت، غیر قابل اتکاءو رشد نایافته اند. فاقد سازماندهی درونی، عدم توانائی در برقراری و برآورد ساختن هدف یا اهداف، دارای هدف های متضاد، تحت تأثیر فشار ها و نیروهای بیرونی به جای اهداف و انگیزه های درونی قرار می گیرند، مطیع و تابع.

همکاری

کسی که دراین مقیاس نمره بالایی می گیرد،هم حسی با دیگران، قدرت تحمل زیاد، دلسوز، حامی، منصف و از خدمت کردن به دیگران لذت می برند، تا آنجا که امکان دارد با دیگران همکاری می کند. نیازهای دیگران را همانند نیاز های خود درک می کنند و به آنها اهمیت می دهند، توانایی بسیار خوب در کار گروهی.

اماکسی که دراین مقیاس نمره پایین می آورد ،خود دار، کم تحمل، دارای دیدگاه انتقادی، بی تفاوت در یاری رساندن به دیگران، انتقام جو، فرصت طلب، درامور در درجه اول به منافع خود می اندیشد،به حقوق و احساس دیگران بی اعتنا است، فردگرا می باشد و در کار گروهی ضعیف و ناتوان است.

خود- فراروی

افراددارای دارای نمره خودفراروی بالا افرادی راضی، صبور، خلاق، از خود گذشته ومعنوی بیشتر از دیگران تحمل ابهام و عدم قطعیت را دارند، از فعالیت های خود بدون اینکه از دستاورد های آینده ی آن آگاه با شند و بدون نیاز به اعمال کنترل می توانند به طور کامل لذت ببرند،جهان را همان گونه که هست می­پذیرند، این افراد به ساده دلی، داشتن تفکر جادوئی و ذهنی گرائی واقع گرایانه که مغایر عینی گرائی است متهم می گردند، در هر صورت خود فراروی بالا یک امتیاز ویژه ی برای سالمندان و افراد بیماری های مزمن پیشرونده وبیماری مواجه با مرگ است.

افرادی که نمره پایین دراین مقیاس می آورند،مغرور، بی صبر وناشکیبا، فاقد قدرت تصور قوی، بی­علاقه به هنر، خودآگاه، مادی گرا، وناراضی، تحمل ابهام، عدم قطعیت و وقایع غیر منتظره را ندارد، سعی می کند که حداکثر کنترل را بر امور بدست آورد، از نظر دیگران فردی ارضاء نشدنی است، این افراد در جوامع غربی برای منطقی بودن و عینی گرائی علمی و موفقیت های مادی  شان مورد تحسین واقع می­گردند. آنها در مواجهه با پدیده ای همچون مرگ بسیار مشکل دارند واین وضعیت به ویژه در سنین بالا برای آنها مشکل ساز می گردد.

منبع

زرین مو،مریم(1392)، ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سرشت و منش در گروهی از همرا هان مراجعه کننده به درمانگاه‌ها،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی ارسنجان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید