ويژگی­های فرد تاب­آور

با توجه به مباحث مرتبط به تاب­آوری، می­توان گفت، تاب­آور، فردی است که خوب کار می­کند، خوب بازی می­کند، خوب دوست می­دارد و خوب انتظار دارد:

• شايستگی اجتماعی؛ فرد تاب­آور به صورتی قابل ملاحظه، واکنش­دهی، فعاليت، انعطاف و تطابق بيشتری را نشان می­دهد. اين ويژگی معمولا شامل همدلی، مراقبت، مهارت­های ارتباطی، و شوخ­طبعی نيز می­شود. نه تنها مطالعات مرتبط با تاب­آوری بر اين ويژگی­ها صحه گذارده­اند، بلکه مطالعات انجام شده بر روی افراد دچار مشکلاتی نظير بزهکاری، سوء مصرف مواد و الکل و بيماری­های روانی نيز بر فقدان اين حالات در نمونه خود تأکيد کرده­اند. شواهدی وجود دارد که نشان می­دهد، افراد دارای ضعيف­ترين شايستگی و مهارت اجتماعی، بدترين پيش­آگهی و بالاترين نرخ عود را نشان می­دهند. از سويی، سطح شايستگی اجتماعی در کودکی، پيش­بينی­کننده­ی شدت مشکلات روان پزشکی در بزرگسالی است .
• مهارت­های مشکل­گشايی؛ اين مهارت­ها عبارتند از: توانايی فکر کردن به شيوه­ای انتزاعی، تأملی و منعطف و توانايی ايجاد راه­حل­های معادل برای مشکلات شناختی و اجتماعی.
• استقلال؛ پژوهش­گران واژه­های متفاوتی برای توصيف استقلال به کار برده­اند، برای مثال يک حس نيرومند عدم وابستگی، کانون کنترل درونی، و احساس نيرومند بودن، اعتماد به نفس و کفايت خود و خود نظم­دهی و کنترل تکانه. به عبارتی، استقلال، حس هويت خود و توانايی برای عمل مستقل و اِعمال کنترل بر محيط خود است. پژوهش­گران بسياری توانايی جدا کردن خود از محيط خانوادگی ناکارآمد ؛ کناره­گيری روان شناختی از والد بيمار, را به عنوان ويژگی اصلی کودکان تاب­آور
  برمی­شمرند که در خانواده های دچار مشکل الکليسم و بيماری روانی زندگی می­کنند.
• حس هدفمندی؛ درباره حس هدفمندی، چندين ويژگی شناسايی شده در ادبيات عوامل حفاظتی، مطرح می باشند. انتظارات سالم، جهت­گيری هدفمند، جهت­گيری موفق، انگيزش پيشرفت، ميل به تحصيل، پشتکار، اميدواری، سرسختی، باور به آينده روشن، و حس پيش­بينی­پذيری، از اين دسته­اند.
• اعتماد به نفس؛ اعتماد به نفس از حس فرد نسبت به ارزشمندی و شايستگی­اش ناشی می­شود. طبق نظر راتر ، دو گروه از تجربيات بيشترين تأثير را بر اعتماد به نفس دارند:
• روابط عاشقانه، دوستدارانه، و ايمن.
• موفقيت در انجام کارهايی که فرد به آنها علاقمند است و انجام آنها را در نظر دارد. حتی يک رابطه مثبت در کودکی و بزرگسالی می تواند آسيب ناشی از تجربيات يا روابط منفی را کاهش دهد. هم چنين، موفقيت در يک کوشش می تواند موجب تخفيف حس شکست در ساير حوزه­های زندگی فرد شود. در اين جا موفقيت به معنی رقابت نيست، بلکه دستيابی فرد به استاندارهای خود است.
• احساس کفايت؛ عوامل ارتقا دهنده­ی خود جهت­مندی يا خود کارآمدی عبارتند از باور والدين به حس کنترل در کودک، پاسخگويی ؛ به خاطر اين که والدين پاسخگو به کودک نشان می­دهند که رفتاروی اثری دارد ، پايداری،گرمی وتمجيد،حمايت وترغيب کودک بدرگيرشدن درمحيط خود.
• احساس داشتن يک پايگاه ايمن؛ داستان زندگی افراد تاب آور نشان می­دهد که شايستگی و اعتماد حتی تحت شرايط دشوار می توانند وجود داشته باشند، به شرط آن که اين کودکان در زندگی با افرادی مواجه شده باشند که پايگاه امنی برای ايجاد اعتماد، استقلال و ابتکار عمل فراهم کرده باشند. اکثر افراد می­توانند اين فرصت را داشته باشند که با يک يا هر دو والد يا با خواهران و برادران يا ساير اعضای خانواده رابطه ايمنی داشته باشند. اين افراد با گذر زمان، زمان بيشتری را دور از اين پايگاه سپری می­کنند، اما در زمان بيماری، پريشانی، و نيازمندی به اين پايگاه ايمن مراجعت می کنند .اين سه منبع تاب­آوری، يعنی، پايگاه ايمن، اعتماد به نفس، و خود کارآمدی می­توانند به وسيله­ی تجربيات مثبت کسب شده و در بافت زندگی روزانه افزايش يابند.

منبع

یکتایی،فرحدخت(1393)، اثربخشی آموزش تاب­آوری روانی بر کیفیت زندگی و امید به زندگی مادران کودکان ناشنوا،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی رشت

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید