وضعیت دزدی دریایی در حال حاضر

متاسفانه با وجود گشت زنی گسترده در سواحل سومالی، معضل دزدی دریایی هنوز بر طرف نشده است. دلیل این امر عدم تمایل کشورهایی که در منطقه به گشت زنی می پردازند نسبت به محاکمه دزدان دریایی می باشد. اینان از صلاحیت جهانی تعقیب و محاکمه دزدان دریایی استفاده نمی کنند و دزدان دریایی را یا رها می کنند و یا برای محاکمه به کشورهای ثالث میفرستند،دفتر دریانوردی بین المللی  و ده سازمان دیگر ،عنوان بهترین شیوه مدیریت پرهیز” از دزدی دریایی در خلیج عدن و سواحل سومالی نمودند. این راهنما با توجه به برخورد سیستم قضایی با دزدی دریایی به دلایل زیر کاملا موفق نبوده است:

• اختیار قانونی تعقیب دزدان دریایی وجود نداشته است.
• عدم وجود جرائم تعریف شده و مشخص برای دزدی دریایی
• برائت و آزادسازی دزدان دریایی در خشکی به جهت حفظ حقوق متهم در دفاع از خود
• عدم وجود مستندات قانونی
• دزدی دریایی به عنوان «جرائم کوچک» که اختیار قانونی تعقیب در آن ها مشخص نشده است شناخته می شود.
• هزینه اقدامات قانونی

شورای امنیت سازمان ملل در 27 آوریل 2010 به اتفاق آراء قطعنامه 1918 را تصویب و در آن بر این امر که عدم محاکمه افرادی که مسئول دزدی دریایی و حمله مسلحانه در سواحل سومالی هستند، تلاش های ضد دزدی دریایی را بی ثمر می نماید، تاکید نموده است و از تمام دولت ها، خصوصاً دولت های منطقه می خواهد که دزدی دریایی را در قوانین داخلی خود جرم انگاری نموده، به تعقیب و مجازات دزدان دریایی که در آب های سومالی دستگیر می شوند بپردازند. در 26 ژوئن 2010 دبیر کل سازمان ملل گزارش خود را به شورای امنیت ارائه نمود. دراین گزارش 7 گزینه پیشنهاد شده بود که به شرح زیرند:

1. گزینه اول:افزایش کمک و مساعدت سازمان ملل به دولت های منطقه ای به منظور محاکمه و زندانی کردن افرادی که مسئول دزدی دریایی در سواحل سومالی هستند.
2. گزینه دوم: ایجاد یک دادگاه سومالیایی در یک کشور ثالث منطقه با یا بدون مشارکت سازمان ملل.
3. گزینه سوم: ایجاد یک شعبه خاص در چارچوب صلاحیت داخلی یک دولت یا چند دولت منطقه ای بدون مشارکت سازمان ملل.
4. گزینه چهار: ایجاد یک شعبه خاص در چارچوب صلاحیت محلی یک یا چند دولت منطقه همراه با مشارکت سازمان ملل.
5. گزینه پنجم: ایجاد یک دیوان منطقه ای بر مبنای موافقتنامه های دو جانبه بین دولت ها منطقه، بدون همکاری سازمان ملل.
6. گزینه ششم: ایجاد یک دیوان بین المللی بر مبنای موافقتنامه ای بین یک دولت منطقه ای و سازمان ملل.
7. گزینه هفتم: ایجاد یک دیوان بین المللی از طریق قطعنامه شورای امنیت بر اساس فصل هفتم منشور ملل متحد.»

از میان این هفت گزینه، گزینه اول، در حال حاضر اجرایی شده است و به پیشرفت هایی نیز دست یافته است. بدین ترتیب که دفتر مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل دادگاهایی را برای محاکمه دزدان دریایی در کنیا ایجاد کرد.

دلایل فراوان زیرمی بایست اقدام به دستگیری دزدان دریایی شود .

اول : ابزار های قانونی مورد نیاز برای دستگیری و سرکوب این دزدان دریایی هم اکنون وجود دارد . شورای امنیت سازمان ملل متحد جنگ بر علیه دزدان دریایی را برای کشورهایی که علاقمند به چنین اقدامی هستند را از طریق تصویب 5 راه حل در سال 2008 تسهیل نموده است . این راه حل ها به سایر ملل اجازه تردد در آب های اقیانوس هند و کناره های سواحل سومالی را تا فاصله 12 مایل دریایی از آب های داخلی سومالی به منظور دفاع شخصی از خود و محمولات و همچنین به منظور تعقیب دزدان دریایی داده است بنابراین کشورهایی که قصد مواجهه و جنگ با دزدان سومالی را دارند چراغ سبز شورای امنیت را برای دستگیری این دزدان دریایی و مواجهه با پدیده دزدی دریایی در دریاهای آزاد و یا حتی در آب های داخلی سومالی نیز دارند .

بعلاوه تلفیق دو کنوانسیون های بین المللی مختلف قوانین دریاها حق محاکمه دزدان دریایی را توسط کشور دستگیر کننده یا هر کشور ثالث تعقیب کننده دزدی دریایی که دزدان دریایی به آن ها تحویل می شوند .

کشورهایی مانند انگلستان یک تفاهم نامه همکاری با شریک منطقه ای خود کنیا امضاء نمودند بصورتیکه کنیا تلاش می نماید تا هر دزد دریایی توسط انگلستان دستگیر شود . بنابراین قدرت های بزرگ مانند انگلیس و آمریکا می توانند از طریق قانونی نسبت به دستگیری دزدان دریایی سومالی اقدام نمایند . که هم اکنون چنین عملیاتی در حال اجراست . در حال حاضر نمی دانیم که عواید حاصل از دزدی دریایی در سایر اشکال تروریسم مصرف می شود یا خیر ، هر چند محتمل است که این دزدان دریایی با طالبان و القاعده ارتباطات دوستانه ای داشته باشند بصورتی که به راحتی به سرقت پول یا اسلحه می پردازند . دزدی دریایی در بسیاری از حملات شبیه عملیات تروریستی است، از نظر کشورهایی که با دزدی دریایی مقابله می کنند هر دو چه در تئوری و عمل مبنی بر کنوانسیون های ضد تروریسم هستند به گونه ای که این کشور ها با ابزارهای قانونی فراوانی در چارچوب قوانین بین المللی به جنگ با دزدی دریایی می پردازند .

منبع

شرفی،سهیلا،(1393)، تاثیر دزدی دریایی در بیمه های باربری و راهکار های مقابله با آن،پایان نامه کارشناسی ارشد،مدیریت بازرگانی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید