نظریه های استرس و فشار روانی

نظریه های زیستی

پاسخ زیستی در برابر فشار روانی به منزله یک جزء طبیعی و متعارف از پاسخدهی به استرس است. فقط زمانی یک صدمه فیزیولوژیایی می تواندحادث شود که پاسخ زیستی در برابر فشار روانی دائماً تولید شودف یا هنگامی که فرایندهای تنظیمی متقابل نتوانند در عرض یک دوره زمانی معقول دستگاه های بدنی را به سطوح پیش از وقوع فشار روانی برگرداند. رویکردهای زیستی، اختلال های روانی فیزیولوژیایی مختلف را به کاستی های اندامی خاص، فعالیت افراطی، دستگاه های اندامی خاص در پاسخ به فشار روانی، عوارض ناشی از هورمون های مربوط به فشار روانی، یا تغییر در دستگاه ایمنی که در نتیجه فشار روانی به وجود آمده اند نسبت می دهند.

نظریه ضعف جسمانی

عوامل ارثی، بیماری های قلبی، تغذیه و مواردی از این قبیل ممکن است یک دستگاه اندامی خاص را دچار مشکل کند و در نتیجه ممکن است این اندام ضعیف، در برابر فشار روانی آسیب پذیر گردد. بر طبق نظریه ضعف بدنی، پیوند میان فشار روانی و یک اختلال روانی فیزیولوژیایی خاص به این شکل است که یک ضعف در یک اندام بدنی خاص به وجود می آید. برای نمونه، ممکن استضعف مادرزادی و سرشتی دستگاه تنفسی زمینه ساز تنگی نفس در فرد شود.

نظریه واکنش اختصاصی

آدمیان الگوهای پاسخ خود مختار خاص خود را در برابر فشار روانی دارند. ضربان قلب یک نفر ممکن است افزایش یابد، در حالی که شخص دوم ممکن است به صورت افزایش تنفس واکنش دهد ولیکن هیچ تغییری در ضربان قلب او مشاهده نشود. بر طبق نظریه واکنش اختصاصی، افراد به شیوه خاص خودشان در برابر فشار روانی پاسخ می دهند و دستگاه بدنی شان که بیش از بقیه حساس است احتمالاً  نامزد یک اختلال روانی فیزیولوژیایی در آینده خواهند بود.  

نظریه های روان کاوی

طبق این نظریات تعارضات اختصاصی و حالت های هیجانی منفی همراه با آنان موجب ظهور اختلال های روانی فیزیولوزیایی می شوند. از میان نظریه پردازان روان کاوی که به بررسی اختلال های روانی – فیزیولوژیایی پرداخته اند، فرانس آلکساندر بیشترین تأثیر را بر جای گذاشته است. در دیدگاه او ، هر کدام از اختلال های متنوع روانی فیزیولوژیایی محصول حالت های هیجانی ناهشاری هستند که خاص همان اختلالند. برای مثال، تکانه های خصمانه تخلیه نشده باعث ایجاد حالت هیجانی مزمنی می شود که مسئول پر تنشی، است.

منبع

تیموری، ناهید(1394)، نقش واسطه ای نظم جویی شناختی  هیجان در رابطه با استرس و اضطراب  با سلامت روان زنان متأهل، پایان نامه کارشناسی ارشد  روانشناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی.

از فروشگاه بوبوک دیدن فرمایید