« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »نظریه‌های منبع توجه
- دارای یک خزانه واحد منابع. مانند گوش دادن به اخبار و تمرکز همزمان بر نوشتن دشوار تر است زیرا هر دو تکلیف کلامی هستند، تداخل بیشتر است.
- دارای خزانه‌های گوناگون منابع. برای کسی که تلاش می‌کند مطلبی را در حین گوش دادن به موسیقی بنویسد، احتمالاً استفاده از دو منبع مجزای وجه حسی خاص، موجب مشکلات جدی توجه نخواهد شد.
توجه گزینشی دیداری ممکن است در تکلیفی که شامل اثر استروپ است، مشاهده شود.
اثر استروپ: نشان دهنده دشواری روانشناختی توجه گزینشی به رنگ چاپی و سعی بر نادیده گرفتن واژهای است که با رنگ چاپ شده است.
توجه توزیع شده :به طور همزمان به بیش از یک تکلیف بپردازیم و منابع توجه خود را به صورت محتاطانه از یکی به دیگری، به تناسب نیاز منعطف سازیم. در انجام عملکرد دوگانه سه عامل، دشواری وظیفه (تکلیف مشکلتر، موفقیت کمتر)، مقدار تمرین (تمرین بیشتر، آسان‌تر) و میزان شباهت بین دو عملکرد (شباهت کمتر، آسان‌تر) تعیین کننده میزان موفقیت است .
اثر PRP (دوره بی پاسخی روانی) : کندی ناشی از اشتغال هم زمان به تکالیف سریع؛ وقتی بلافاصله پس از شروع تکلیف اول، تکلیف دوم آغاز شود، معمولاً سرعت اجرا صدمه می‌بیند که با تمرین می‌توان مقدار آن را کاهش داد.
فرایندهای اضافی نیز در جریان توجه توزیع شده درگیرند؛ اجرای همزمان بیش از یک تکلیف خودکار آسان‌تر از اجرای هم زمان بیش از یک تکلیف کنترل شده است. افراد با تمرین کردن می‌توانند در یک زمان به بیش از یک تکلیف کنترل شده بپردازند.
بیشتر ما توانایی خود را در توجه کردن و تقسیم توجه خویش به صورت انطباقی، امری عادی می‌دانیم اما همه افراد نمی‌توانند این کار را انجام دهند.
افرادی که دچار اختلال بیش فعالی و کمبود توجه هستند، در تمرکز توجه خود به شکلی که قادر به تطبیق شیوه مطلوب خود با محیط باشند مشکل دارند.
رویکردهای علم اعصاب شناختی به توجه و هشیاری .
سامانه توجه در مغز در برگیرنده تعامل نواحی مختلف مغز است. هیچ منطقه تخصصی درمغزوجود نداردکه بتنهایی مسئول کاردهای توجه باشد.
بعقیده پوزنر، سامانه توجه در مغز نه مربوط به منطقه خاصی از مغز و نه مربوط به کل مغز است.
پوزنر سامانه مغز را در زمینه توجه به شکل زیر مشخص می‌کند:
قدامی در قطعه پیشانی، تکالیفی که نیاز به آگاهی دارند.
خلفی در قطعه آهیانه‌ای ؛ قسمتی از تالاموس و برخی از مناطق میان مغز مرتبط با حرکات چشم ، تکالیفی که شامل توجه دیداری فضایی می‌باشد.
به نظر می‌رسد سامانه قدامی و خلفی، توجه را در عرض تکالیف مختلف پشتیبانی می‌کنند. کمبود عمومی توجه با آسیب‌های مغزی در قطعه پیشانی و هسته‌های قاعده ای. کمبود توجه دیداری با قطعه آهیانه‌ای خلفی قشر مخ و تالاموس، ونیز با نواحی مربوط به حرکات چشم در میان مغز مرتبط است. نیمکره راست مغز در حفظ آمادگی و هشیاری نقش غالب دارد.
جستجوی ديداري
همان گونه كه پيترسون و همكاران، اشاره كرده اند از زمان بيدار شدن ما در بامدادان تا زمان خوابيدن شبانگاهي بخش اعظمي از روز را در محيط جستجو مي‌كنيم در دفتر،شايد در بي فنجان قهوه باشيم ،بخواهيم دست نوشته‌هاي چند روز قبل،ویا شماره تلفن یکی از همکاران را بیابیم … خلاصه اینکه،اکثر اوقات زندگی ما در جستجوی اطلاعاتی سپری می‌شود که به تکلیف در دست مربوط می‌شوند فرایندهای دخیل در چنین فعالیت‌هایی بررسی شده اند.در این مطالعات باید یک هدف مشخص را در یک صفحه دیداری به سرعت ممکنه پیدا کرد.در تکالیف تحقیقات دیداری به طور معمول یک تصویر دیداری که شمار متغیری از اقلام را دارند(اندازه تصویر یا مجموعه)به آزمودنی‌ها نشان داده می‌شوند.یک هدف(مثل حرف x قرمز)در نیمی از آزمایش‌ها نشان داده می‌شود و آزمودنی‌ها باید به سرعت مشخص کند که آیا هدف در آن تصویر وجود دارد یا خیر.
جستجوی ديداري یک نوع تکلیف ادارکی است که نیاز به توجه دارد و عموماً درگیر اسکن فعال محیط بینایی برای یک شی یا خصیصه خاص (هدف) در میان اشیاء یا خصیصه‌های خاص دیگر می‌باشد.جستجوی ديداري می‌تواند با یا بدون حرکات چشم باشد.مثال‌های عمومی شامل سعی در پیدا کردن یک مارک معین غلات در فروشگاه مواد غذایی یا یک دوست در جمعیت است. درمطالعات علمی جستجوی بینایی ،عموماً مواد ساده که بخوبی تعریف شده اند مانند حرف یا اشکال رنگی را استفاده می‌کنند.ساختار شناختی نظام بینایی ،بوسیله عواملی که بر میزان زمانی که مشاهده کننده صرف تشخیص اینکه آیا هدف حضور دارد یا نه ارزیابی می‌شود.یکی از عمومی ترین عوامل تاثیرگذار در اندازه گیری زمان واکنش با تعداد محرک‌های مزاحم حاضر در تکلیف بینایی می‌باشد.افزایش در تعداد محرک‌های مزاحم اغلب منجر به افزایش در جستجو در زمان واکنش و همچنین با افزایش دشواری تکلیف مرتبط می‌باشد.اندازه درگیری توجه در تکلیف جستجو اغلب به عنوان یک شیب تابع زمان واکنش است تا به اندازه صفحه نمایش یا تعداد محرک‌های مزاحم .
جستجوی ترکیبی روند جستجو برای یک هدف است که خصیصه بینایی منحصر بفردی تعریف نشده است،اما جهت جستجوی هدف ترکیبی از دو خصیصه یا بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.به عنوان مثال،مشاهده کننده مربع نارنجی را در میان مربع‌های آبی و مثلث‌های نارنجی جستجو می‌کند.نتایج نشان داد که سرعت جستجوی بینایی برای مکان یابی هدف به دلیل یکپارچگی اطلاعات دو خصیصه بینایی آهسته تر می‌شود.بنابراین،شیب زمان واکنش به دلیل اثر ترکیبی دو خصیصه بینایی نسبت به تعداد محرک‌های مزاحم شدیدتر می‌شود.مطابق با نظریه تلفیق خصیصه شیب شدید بوسیله افزایش زمان واکنش تکلیف در نتیجه یکپارچه کردن خصیصه‌های متفاوت که بایستی برای هر آیتم در صفحه نمایش تا زمان یافتن هدف ،اجرا شود،ایجاد می‌شود.به عنوان مثال،در تکلیف جستجوی بینایی معرفی شده پیشین،مکان یابی مربع نارنجی در میان مربع‌های آبی و مثلث‌های نارنجی،باید خصیصه رنگ وشکل برای هر ماده بطورجداگانه درصفحه نمایش تازمان یافتن هدف،با یکدیگریکپارچه شود.
قشربینایی آهیانه‌ای راست به عنوان ناحیه‌ای که در جستجوهای ترکیبی درگیر است،شناخته شده است.آشبریج،واش و کاورز، دریافتند که استفاده از تحریک مغناطیسی سراسر جمجمه در قشر آهیانه‌ای راست بطور قابل توجهی باعث اختلال در زمان واکنش جستجوی‌های ترکیبی 100 میلی ثانیه پس از محرک بینایی ایجاد می‌کند اما در جستجوی خصیصه اختلالی ایجاد نمی‌کند.
علاوه بر این،کوربتا،اسچال من و مایزین و پیترسون، با بکارگیری توموگرافی با نشر پوزیترون ،دریافتند که قسمتی از قشرآهیانه‌ای بالایی درطی تغییر توجه فضایی و جستجوهای خصیصه و ترکیبی فعال می‌شود اما در جستجوی بینایی بتنهايي فعال نمي‌شوند.
درتکلیف نشانه فضایی پوسنردر پژوهش توجه فضایی بکار برده است، کاهش درزمان واکنش با مراجعه به مکان توجه شده پیشین،وجود دارد.
برای محرک‌های دیداری توجه نشده چه اتفاقی می‌افتد؟ شواهد روانشناختی تاکید می‌کنند که محرک‌های دیداری توجه نشده،پردازش کمتری دارند.برای مثال،وویسیولیک،کانوشیر و درایور، تصاویری از دو چهره و دو خانه را به آزمودنی‌ها نشان دادند.آنها می‌باید در مورد یکسان بودن و یا متفاوت بودن بلوک‌های جداگانه‌ای نظر می‌دادند که به چهره‌ها و یا خانه‌ها اختصاص داشتند و به نوع دیگر محرک توجهی نمی‌شد.منطقه دیگر مغزی؛ یعنی منطقه دوکی شکل چهره که به طور انتخابی به چهره‌ها واکنش نشان می‌داد،با تصاویرحاصل از تشدید مغناطیسی عملکردی ارزیابی شد.زمانی که باید به چهره‌ها توجه می‌شد،فعالیت منطقه دوکی شکل چهره فعالیت بیشتری داشتند ولی در زمانی که به چهره‌ها توجهی نمی‌شد،چنین نبود که نشان می‌داد در زمان بی توجهی،پردازش کمتری انجام می‌شد.
جستجوی ترکیبی
جستجوی ترکیبی روند جستجو برای یک هدف است که خصیصه بینایی منحصر بفردی تعریف نشده است،اما جهت جستجوی هدف ترکیبی از دو خصیصه یا بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.به عنوان مثال،مشاهده کننده مربع نارنجی را در میان مربع‌های آبی و مثلث‌های نارنجی جستجو می‌کند.نتایج نشان داد که سرعت جستجوی بینایی برای مکان یابی هدف به دلیل یکپارچگی اطلاعات دو خصیصه بینایی آهسته تر می‌شود.بنابراین،شیب زمان واکنش به دلیل اثر ترکیبی دو خصیصه بینایی نسبت به تعداد محرک‌های مزاحم شدیدتر می‌شود.مطابق با نظریه تلفیق خصیصه شیب شدید بوسیله افزایش زمان واکنش.
منبع
برقی ایرانی،زیبا(1392)، اثر بخشی شناخت_رفتار درمانگری سالمندی(CBTO)بربهبود نشانههای مرضی، همبستههای شناختی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه پیام نور
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید