« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »نظريه های زندگي زناشويي
نظريه مدل اجتماعي ناي
يکي از نظريه‌هاي مهم در زمينه ازدواج و خانواده که توجيه مناسبي براي روابط رضايت بخش و بالعکس میباشد، نظريه مبادله اجتماعي ناي ، است. این نظریه مبتني بر يک مدل اقتصادي از رفتار انسان است و فرض اساسي در نظريه فوق اين است که روابط با پاداش‌هاي بيشتر و هزينه‌هاي کمتر رضايتمندي بيشتري را ايجاد خواهد کرد و دوام بيشتري خواهد داشت. چنين منابعي مي‌توانند منبع قدرت در تصميم گيري زوجين باشد. نظريه مبادله اجتماعي مي‌تواند بطور گسترده براي کمک به زوجين در موقع تعارض استفاده شود. اکثر درمان‌هاي موفق زناشويي بر حداکثر سازي جنبه‌هاي پاداش دهنده روابط و به حداقل رساندن موانع تاکيد مي‌کنند.
نظريه چرخه پاداش زندگي زناشويي :
شواهد حاکي از آن است که در ازدواج، دوره‌هاي خاصي وجود دارد که در آن سطح رضايتمندي پايين‌تر يا بالاتر از ساير دوره هاست. نظريه چرخه زندگي زناشويي با تقسيم بندي مراحل زندگي و تغييرات و تنش‌ها و نقش‌هاي خاص هر مرحله به بررسي تفاوت‌ها در سطح رضايتمندي زناشويي که ناشي از تغييرات دوره‌هاي مختلف است مي‌پردازد. نظريه رواني اجتماعي هر مرحله از چرخه زندگي را محصولي از توالي منظم و وقايع قبلي مي‌داند. چنين رويکردي براي توجيه تاثيرات زندگي بر روابط مفيد مي‌باشد .
مفهوم مهمي که اغلب متخصين خانواده درماني، جامعه شناسان و طراحان چرخه زندگي به آن اشاره کرده اند، پديده اپي ژنتيک سيستم ارتباطي است. با توجه به اصلي اپي ژنتيک مبادلات هر مرحله رشدي بر اساس تبادلات قبلي مي‌باشد .موفقيت يا شکست در مراحل بعدي بستگي به پيامد‌هاي تکاليف و تبادلات مراحل قبلي دارد و همين موضوع براي متخصصين مربوط مدل جالبي از چهار جريان عمده در اپي ژنتيک سيستم ارتباطي با دوام ارائه مي‌دهد که عبارتند از: دلبستگي – مراقبت – ارتباط – حل مساله مشترک و تقابل .
محمدی ، به نقل از برچلو ، پنج مرحله از چرخه زندگي زناشويي را به قرار ذيل مطرح مي‌کند:
مرحله اول: سالهاي اوليه زندگي :در بين مراحل چرخه زندگي زناشويي، سالهاي اول به نظر متخصصين، مخاطره آميزترين و هيجان انگيزترين مرحله مي‌باشد و براي اکثر افراد، بالاترين سطح رضايتمندي زناشويي را به همراه دارد.
مرحله دوم: انتقال به دوره والديني :اين مرحله، از تولد اولين فرزند تا زماني که وي به سنين نوجواني میرسد طول مي‌کشد. بررسي‌هاي طولي نشان مي‌دهد که اکثر زوجين در فاصله يک تا 3 ماه پس از تولد نوزاد، کاهش در رضايتمندي زناشويي را تجربه مي‌کنند. تنش‌هاي مربوط به نقش‌هاي زناشويي پس از استقلال زندگي فرزندان، نسبت به زماني که در خانواده حضور داشتند کمتر مي‌شود و زوجها از رفتار خود نسبت به يکديگر کمتر شکايت مي‌کنند.
مرحله سوم: نيمه زندگي :اين مرحله زماني است که فرزند آخر به دوره نوجواني مي‌رسد و اولين فرزند خانه را ترک مي‌کند. در اين زمينه زوجين دوباره کشمکش‌هاي کلاسيک دوره نوجواني را با تنش زياد تجربه مي‌کند. مسائلي همچون تلاش دريافتن هويت شخصي، تلاش در تعيين نمودن و دنبال کردن زندگي شغلي و بحران هويت ميانه زندگي و سازماندهي مجدد.
مرحله چهارم: فرا والديني: اين مرحله زماني شروع مي‌شود که آخرين فرزند، خانه را ترک کرده و زماني است که زن با شوهر بازنشسته مي‌شوند. سندرم آشيانه خالي ويژگي اين دوره است. بررسي‌هاي اخير نشان مي‌دهد که اين مرحله براي اکثر زوجها دوره نسبتا مثبتي بوده و رضايتمندي زناشويي نسبت به مراحل قبلي بهبود مي‌يابد. مشکلاتي مانند دور شدن فرزندان از خانه، مرگ والدين دوستان و بستگان و تحليل نيروهاي جنسي و رواني در اين دوره موجب نزديکتر شدن مرز زناشويي مي‌شود.
مرحله پنجم: اوج: اکثر زوجهايي که به مرحله پايان چرخه زندگي مشترک مي‌رسند، ياد گرفته‌اند که چگونه مي‌توانند همسران خوبي باشند. اين مرحله دوره ميان بازنشستگي و مرگ يکي از طرفين است که ممکن است چند هفته، چند ماه و يا بيشتر طول بکشد.
نظريه عقلاني – هيجاني آليس
نظريه عقلاني – هيجاني معتقد است که اختلال زناشويي به طور مستقيم به اعمال طرف ديگر يا به رفتار همسر مربوط نمي شود بلکه بيشتر به خاطر نظر و عقيده اي است که زن و شوهر از اين رفتار دارند. بنابراين RET در رابطه، به افراد توجه دارد. اين رويکرد افراد را مورد اصلي در اختلال مي‌داند. احساسات و رفتارهاي آشفته اي که در روابط وجود دارد، صرفا معلول رفتار غلط يکي از زن و شوهر هست که به دنبال تحريکاتي مثل رفتار غلط، باعث و سازنده اختلال مي‌گردند يا به عبارت ديگر RET پيوسته به احساسات و اعمال زن و شوهر توجه دارد و به تفکر هر يک از آنها نیز مي‌پردازد. اين تفکر است که در حد و سعي منجر به خشم و ديگر هيجانات و تعاملات آشفته زوجين مي‌گردد .
منبع
محمدی،سیمین(1391)،بررسی میزان رضایت زناشویی وویژگی های شخصیتی ازدواج زنان قبل از17سالگی وبعداز 25سالگی ، پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،آموزشهای نیمه حضوری پردیس علامه طباطبایی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید