نسل های مدیریت زمان
مدیریت زمان در سه نسل رشد یافته است:
نسل اول مدیریت براساس ؛ یادداشت، برداشتها شکل گرفت. شرکت در جلسهها و گزارشنویسی به صورت رویه درآمد و مدیریت زمان در حد نوشتن فهرست کارهایی بود که میخواستند انجام دهند و اگر برخی از آن کارها تا پایان روز به انجام نمیرسید، جزء فهرست کارهای روز بعد قرار میگرفت.
نسل دوم مدیریت زمان در پی «برنامهریزی و آمادهسازی» بود. «تقویمها» و «دفترچههای قرارگذاری» استفاده میشد. تأکید این نسل از مدیریت زمان بر «کارآیی»، «مسئولیتهای فردی»، «هدفگذاری»، «برنامهریزی»، «تعیین فعالیتهای آتی» بود.
نسل سوم مدیریت زمان بیش از هر چیز به روشن ساختن «اولویتها»، «ارزشها» اهمیت میدهد.رهیافت نسل سوم مدیریت زمان، «برنامهریزی» و «اولویتبندی» و «کنترل» است.
این سه نسل مدیریت زمان در پی «انجام کار» «کسب نتیجه» بوده است. اصول کلی مدیریت زمان در قالب 10 فرمان به شرح زیر خلاصه میشود:
- اهداف مورد نظر خود را برای سال، ماه و هفته جاری، با واقعبینی تعیین کنید.
- کارهایی را که باید انجام بدهید به ترتیب اهمیت و نه به ترتیب فوریت، اولویتبندی کنید.
- پر انرژیترین ساعات روز خود را به انجام مهمترین کارهایی که به خلاقیت و اندیشه زیاد نیاز دارد اختصاص دهید.
- زمانهایی را برای خود برنامهریزی کنید که درآن زمانها، مزاحم شما نشود،تا بتوانید در آرامش وخلوت به کارهای مهم خود رسیدگی وبرای امور مختلف برنامهریزی کنید.
- تا حد امکان در اجرای کارهای روزمره خود، از دیگران کمک بگیرید و به آنها تفویض اختیار کنید. به دیگران هم فرصت مشارکت در کارهای مدیریت را بدهید تا هم وقت شما به هدر نرود و هم نیروهای توانمندی برای آینده تربیت کنید.
- امور سنگین و پیچیده را به چندین وظیفه قابل انجام و سادهتر تقسیم کنید. با تعریف و طبقهبندی امور، اجرای آنها بسیار سهل و راحت خواهد شد.
- هرگز اجازه ندهید کارهای روزمره روی هم انباشته شود.
- پیش از شرکت در هر جلسهای حتماً دستور جلسه را بخوانید. اگر برای شما ارسال نشده است، حتماً آن را درخواست کنید.
- اگر خودتان جلسهای را برگزار میکنید، خوش برخورد باشید و حتیالمقدور کوتاه سخن بگویید و جلسات را طولانی نکنید تا مفید باشند.
- کارهایتان را با خود به خانه نبرید.نه تنها قادر به انجام آنها نخواهید بود، بلکه اوقات فراغت خود راهم ضایع کرده وبواسطه انجام ندادن کارنیز عذاب وجدان دارید.
عوامل اصلی در عدم استفاده بهینه از زمان
عوامل مربوط به وضعیت اجتماعی قومی:مدام میگوییم فرهنگ ما و قومیت ما زمان نمیشناسد؛ به آن اهمیت نمیدهد و ارزشی برایش قائل نیست. وضعیت اجتماعی حکم میکند که زمان، عامل مهمی در زندگی روزمره و کاری ما نباشد. این وضعیتهای اجتماعی کدام هستند؟ نمونههایی از جمله موارد زیر را میتوان بررسی کرد:
- عدم شناخت اصل بهرهوری و تأثیر آن بر توسعه شخصی، اقتصادی و اجتماعی؛
- داشتن ذهنیت و تمایل فراوان برای داشتن تعطیلی؛
- اعتقاد فراوان به قضا و قدر و دخالت دادن آن در کار و حرفه و وظایف سازمانی؛
- وجود پررنگ ذهنیت خود محوری و گریز از کار گروهی.
عوامل مربوط به سازمان:سازمانهای بسیاری هستند که از یک طرف در جهت بالا بردن سود و منافع و بهرهوری میکوشند، از طرف دیگر امکانات آن را مهیا نمیکنند. به عنوان نمونه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشخص نبودن حد و حدود اختیارات و حیطه مسئولیتها
- عدم توجه مطلوب به تنظیم روشهاي ارتباطات داخل سازمانی
- وجود فرهنگ «اگر کار باید انجام شود خودش انجام میشود»
- اضافه بار کاری، به خصوص برای آنان که کار خود را به نحو مطلوب انجام میدهند
- برای بیشتر از یک رئیس کار کردن
- نبودن شناخت درست از اصل وجود شرح وظایف و مشخصات فردی
- رد و بدل شدن و یا وجود اطلاعات ناقص و یا غلط در سیستمهای اداری و اجرایی.
عوامل شخصی:خیلیها از این که قبول کنند که خود آنها مشکل زمان را ایجاد میکنند ابا دارند. معمولاً سرزنش کردن دیگران آسانتر است ،بعضی از ویژگیهای شخصی، رفتارهای عادتی خاص که فرد بدون بررسی تأثیرات آن بر زندگی حرفهای اصرار بر تکرار آنها دارد از جمله عوامل ضایع شدن وقت فرد است. یک مثال در این رابطه تلفن است که وقتی زنگ میزند به هر دلیلی نمیتوانیم به آن جواب ندهیم و بعد ناراحتی خود را از کمبود وقت با جملاتی مانند «امان از این تلفنهای مزاحم و بیجا» ابراز میکنیم.یکی دیگر از علل مشخص و چشمگیر کمبود وقت، نداشتن برنامه مشخص روزانه است. برنامهریزی، یک کار مداوم است اگر واقعبینانه با در نظر گرفتن منابع موجود و سپس انگیزه داشتن برای اجرایشان انجام گیرد عملاً باعث پرهیز از مقادیر بسیاری دوباره کاریها و یا انجام کارهای بیهوده و یا غیر ضروری گشته و در نتیجه زمان بیشتری برای فرد به وجود میآورد.
منبع
مصطفایی،احمد(1391)،بررسی میزان مهارت مدیریت زمان درنوجوانان وجوانان، پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی تهران
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید