مفهوم شخصیت وتفاوتهای فردی
کلمه شخصیت در انگلیسی از واژه لاتین پرسونا ، اقتباس شده است و در اصل اشاره به نقابهایی دارد که توسط هنرپیشههای تئاتر در نمایشهای یونان باستان به صورت زده میشد و درعینحال دربردارندۀ نقش آنان نیز بوده است. گاه کلمۀ شخصیت به منظور توصیف بارزترین ویژگی شخص به کار میرود، مثلاً گفته میشود فلان کس شخصیت پرخاشگر یا خجالتی دارد؛ یعنی ویژگیهایی که یک فرد را از افراد دیگر متمایز میکند .
روانشناسان مختلف تعاریف گوناگونی از شخصیت ارائه دادهاند که با مرور اجمالی این تعاریف، بیش از پیش با مفهوم شخصیت از لحاظ روانشناسی آشنا میشویم.
فروید، ساختار شخصیت را ترکیبی از عناصر نهاد، خود و فراخود میداند. آلپورت، شخصیت را به آن چیزی که فرد واقعاً هست، تعبیر میکند، یعنی چیزی درونی که تمام فعالیتهای انسانی را راهنمایی میکند و جهت میدهد. اریکسون، میگوید زندگی بر اساس سلسله بحرانهای روانشناختی جریان مییابد و شخصیت کارکرد پیامدهای آنها میباشد. کلی شخصیت را به عنوان مسیر منحصربهفرد معناسازی فرد، خارج از تجربیات زندگی، تعریف میکند. راجرز، شخصیت را به عنوان خویشتن سازمانیافتۀ دائمی و ماهیت ادراکشده از نظر ذهنی، در نظر میگیرد که در مرکز همۀ تجربههای ما قرار دارد .
شخصیت یک مفهوم انتزاعی است و نظریهپردازان مختلف، تعاریف نسبتاً متفاوتی برای آن ذکر کردهاند؛ اما به نظر میآید اکثر آنها در این مورد اتفاق نظر دارند که شخصیت هر فرد، منحصر به خود اوست؛ بنابراین، شخصیت را میتوان از این زاویه که مردم چگونه باهم متفاوت هستند و یا این که در چه چیزهایی به هم شباهت دارند، مورد مطالعه قرار دارد.
این مطلب که افراد از یکدیگر متفاوت هستند بدیهی است؛ اما چگونگی و چرایی تفاوت آنهاست که از وضوح کمتری برخوردار است و موضوع مطالعۀ تفاوتهای فردی میباشد. پژوهش در زمینۀ تفاوتهای فردی سه نکته را مدنظر دارد:
- بسط دادن طبقه بندی های توصیف کنندۀ تفاوت های افراد؛
- کاربرد تفاوت ها در یک موقعیت برای پیشبینی تفاوت ها در موقعیت های دیگر
- آزمودن ساختار و پویانمایی های تبیین های نظری در تفاوت های فردی .
منبع
شیخخوزانی،نورالله(1393)،رفتارهای ضدتولید بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیت و رفتارهای شهروندی سازمانی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی صنعتی سازمانی،دانشگاه آزاداسلامی ارسنجان
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید