« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »مفهوم برنامه درسي
اصطلاح برنامه درسي به منظورهاي گوناگوني بهكار برده شده است از جمله؛ بعنوان برنامهاي براي يك موضوع درسي خاص در يك پايه تحصيلي مشخص، در طول يك دوره تحصيلي، يا بعنوان برنامه موضوعهاي مختلف درسي در طول يك دوره تحصيلي .
با اين وجود در بسياري از موارد برنامه درسي از فهرستي از هدفهاي آموزشي و مطالبي كه در مدارس بايد تدريس شود تجاوز نميكرد؛ در سالهاي اخير مفهوم برنامه درسي گسترش يافته است، تا آنجا كه برنامه تفصيلي كليهي فعاليتهاي يادگيري يادگيرنده، انواع وسايل آموزشي، پيشنهاداتي در مورد راهبردهاي ياددهي–يادگيري و شرايط اجراي برنامه و … را شامل شده است .
تصميمگيري دربارهي عناصر تشكيل دهنده برنامه درسي يكي ديگر از فعاليتهاي حوزهي طراحي برنامه درسي است. بر سر تعداد و چگونگي عناصر برنامه درسي توافق وجود ندارد. اين عناصر را از يك تا 14 عنصر متغير دانستهاند. صاحبنظراني چون زايس، بوشامپ، كلاين و آكر ،به طرح عناصر برنامه درسي پرداختهاند. عناصر نهگانه كلاين شامل اهداف، محتوا، راهبردهاي ياددهي–يادگيري، مواد و منابع، فعاليتهاي يادگيري فراگيران، روشهاي ارزشيابي، گروهبندي فراگيران، زمان و فضا يكي از مشهورترين عناصري است كه مبناي ارزشيابي بسياري از برنامههاي درسي قرار گرفته است. آكر، با افزودن عنصر منطق و چرايي برنامه درسي به عناصر كلاين، عناصر دهگانه خود را در قالب ده سوال ارائه كرده است .
برنامه درسي يك دوره، يك مدرسه و يا كلاس ميتواند بعنوان مجموعهاي از رويدادهاي طراحي شده براي يك يا بيش از يك دانشآموز كه داراي بازده تربيتي ميباشد، در نظر گرفته شود.
آيزنر، بيان ميدارد كه در تدوين و تنظيم اين مفهوم يا تعريف از برنامه درسي، ادعاي تدوين يك تعريف واقعي را ندارد. بهنظر وي، برنامههاي درسي هويتهاي طبيعي نيستند كه با داشتن خصوصيات لازم و كافي قادر باشند يك بار براي هميشه كشف شوند. او اذعان ميدارد كه آنچه من انجام ميدهم، تدوين مفهومي از برنامهدرسي است كه به اعتقاد خودش مفيد است.
با بررسي دقيقتر مفهوم آيزنر از برنامه درسي، متوجه ويژگيهاي تعريف وي ميگرديم:
اولاً: برنامه درسي يكسري رويدادهاي برنامهريزي شده است. اين بدان معني است كه در برنامهريزي درسي بيش از يك رويداد برنامهريزي شده وجود دارد، گرچه به لحاظ نظري يكنفر ميتواند با داشتن حتي يك رويداد واحد هم برنامه درسي به وجود آورد، اما احتمال اين كار ضعيف است.
ثانياً: برنامههاي درسي از پيش طراحي شده هستند؛ شخصي بايد چيزي را كه داراي برخي آرمانها، مقاصد، اهداف كلي و جزئي است طراحي و تدارك ببيند، ولو اينكه به شدت پراكنده و يا كلي باشد.
ثالثاً: برنامه درسي ماهيتاً داراي مقاصد تربيتي است.
رابعاً: اين مفهوم از برنامه درسي با واژه پيامد و بازده نيز سروكار دارد. رويدادهاي با فعاليتهاي تربيتي در عمل بسيار بيشتر از آنچه كه قصد شدهاند، مورد اجرا قرار ميگيرند. آنها به اشكال مختلفي بر افراد تأثير ميگذارند. بهعبارت ديگر يك برنامه درسي، برنامهاي است كه عامدانه و از روي قصد براي درگير نمودن دانشآموزان در فعاليتها يا رويدادهايي كه در بردارنده مزاياي تربيتي براي آنها خواهد بود، طراحي شده است. برخي از اين مزايا ممكن است از قبل و در قالب عبارات و اصطلاحات عملياتي مشخصي معين شده باشند، ساير مزايا ميتوانند كلي، گسترده و پراكنده باشند، اما بعد از انجام فعاليت تا اندازهاي قابل شناسايي هستند .
منبع
سنچولی،محمود(1394)، ارزشیابی برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی مدیریت آموزشی، دانشگاه سیستان بلوچستان
ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید