مدل های رهبری و رهبری خدمتگزار

انبوه نظریه‌های ارائه شده در مورد رهبری خدمت‌گزار را به ‌طور خلاصه می‌توان ذیل سه عنوان کلی طبفه بندی کرد:

نظریه‌های رهبر محور: تمرکز اصلی نظریه‌های رهبر محور بر شخص رهبر است. صاحب نظران با اندکی اختلاف، این نظریه‌ها را به سه گروه اصلی به این ترتیب تقسیم بندی کرده اند: نظریه رهبری ابرمرد یا تئوری‌های رهبری مردان بزرگ، نظریه‌های خصال رهبر یا صفات رهبری، و نظریه‌های رفتار رهبر.

نظریه‌های موقعیت محور: همه نظریه‌های موقعیت محور، یک فرض اساسی مشترک دارند، رهبری موفق هنگامی‌ واقع می‌شود که سبک رهبر با موقعیت (وضعیت) منطبق باشد. این نظریه‌ها بر انعطاف پذیری تأکید می‌کنند. از بین مدل‌های وضعیتی، مدل فیدلر از همه معروفتر است.

نظریه‌های پیرو محور: تأکید اصلی این نظریه‌ها بر روی پیروان و کارکنان است و خدمت را علت وجودی رهبری می‌دانند و پیروی کارکنان را شرط تحقق رهبری به شمار می‌آورند. در یک جمع بندی از آثار و مقاله‌های مهمی‌ که تدوین شده، مدل های زیادی در زمینه رهبری خدمت‌گزار ارائه شده است. برخی از مدلها، ویژگیها، ماهیت و چیستی رهبری خدمت‌گزار را بیان کردهاند. مانند مدل گرین لیف و نیز مدل های بعد از گرین لیف در زمینه رهبری خدمت‌گزار در طی دهه 1990 به بعد که بر روی مشخص ساختن درون مایه ی عملیاتی سازی مفهوم رهبری خدمت‌گزار متمرکز شدهاند. برخی دیگر از مدلهای رهبری خدمت‌گزار، فرایند و چگونگی آن را بحث کردهاند، در این زمینه مدل پترسون قابل اشاره است که ساخت‌های عشق و محبت معنوی، تواضع، نوع دوستی، چشم انداز، اعتماد، توانمندسازی و خدمت را به عنوان ابعاد اساسی رهبری خدمت‌گزار مطرح می‌کند. وینستون (2004) معتقد است که مدل رهبری پترسون از این حیث بر مدلهای دیگر برتری دارد که روابط علی میان متغیرها را نشان می‌دهد تا از طریق آن یک مدل فرایندی از رهبری خدمت‌گزار را ایجاد کند.به طور کلی بعد از گرین لیف سه روند در در مورد منابع رهبری خدمت‌گزار به چشم می‌خورد:

بیشتر منابع رهبری خدمت‌گزار ، مدل مفهومی‌ مشخصی را مطرح نمی‌ کنند. این نویسندگان نیز بر ساخت‌های رهبری خدمت‌گزار گرین لیف در باره سه متغیر: مبانی ارزشی، ویژگیهای رهبر و نتایج رهبری خدمت‌گزار بحث می‌کنند، اما وجود رابطه علی شفافی میان متغیرها را بیان نمی‌ کنند. مهمترین نظریه پردازان این بحث‌های بی مدل عبارتند از: رینهارت، راسل، اسپیرز، کوزس و پوزنر.

مدل‌های رهبر- سازمان، مجموعه ای از مدلهای مفهومی‌ هستند که بر شیوه کلی که رهبران خدمت‌گزار در یک سازمان کار می‌کنند متمرکز است. مدل های متعددی درباره شاخص‌های وقوع رهبری خدمت‌گزار در سازمانها بحث کردهاند که مهمترین آنها عبارتند از: مدل راسل و استون، مدل پیج و وانگ، مدل پارولینی، و مدل جیمز لاب.

سومین نوع مدلهای مفهومی‌ در زمینه رهبری خدمت‌گزار مدلهای رهبر- پیرو هستند که بر رابطه رهبر- پیرو متمرکزند و مهمترین آنها عبارتند از: مدل پترسون، مدل وینستون، مدل دنیس، مدل ان ووگ، و مدل سند جایا.

منبع

نویدی، پرویز(1394)، بررسی رابطه بین رهبری خدمتگزار با سرمایه اجتماعی با تاکید بر نقش میانجی معنویت در محیط کار در میان کارکنان بانک کشاورزی استان همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه بوعلی سینا همدان.

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید