مؤلفه های خود تدبیری، خودانگیز، همدلی
خود تدبیری هیجانی یا کنترل هیجانات، توانایی تنظیم احساسات خود و به کار بردن درست هیجانات و هدایت آنها در جهت رسیدن به اهداف است که متکی بر توانایی خودآگاهی است. افرادی که میزان بالایی از این توانایی برخوردار هستند، با سرعت بیشتری ناملایمات زندگی را پشت سر میگذارند و در تسکین دادن خود، در جلوگیری از عکسالعملهای سریع و شتابزده هیجانی و تعدیل اضطراب و افسردگی ناشی از ناکامی، موفقترند ، خودکنترلی هیجانی به این معنا نیست که افراد، احساسات واقعی خود را انکار یا سرکوب نمایند و همچنین به معنای کنترل بیشازاندازه و پنهان کردن همه احساسات هم نیست، بلکه مدیریت خود به این معناست که افراد انتخاب میکنند که احساساتشان را چگونه و در چه زمانی بروز دهند. مدیریت خود، سرمایه بزرگی است که به فرد این امکان را میدهد که چگونه، چه زمان و در چه مکانی هیجانات خود را ابراز کند و بدین ترتیب فرد را قادر میسازد بهگونهای که به روابط با دیگران آسیب نرسد به اهداف نائل شود و هیجانات خود را اظهار کند.
مؤلفه خود انگیزی
ایجاد انگیزش در خود برای حرکت بهسوی اهداف توانایی است که فرد را در جهت کانالیزه و هدایت کردن هیجانات یاری میدهد، اشتیاق، انگیزه درونی میل رسیدن به هدف و بهکارگیری نیرو و پشتکار همراه امیدواری و خوشبینی، به فرد در مقابله با موقعیتهای دشوار زندگی، نیرو میدهد. توانایی ایجاد انگیزش و واداشتن خود به برنامهریزی و پیگیری آن تا انتها در جهت نیل به مقصود، هستهی مرکزی اثربخش بودن است. افرادی که از این توانایی برخوردارند، در کارهای محوله بسیار مولد و مؤثر میباشند.
مؤلفه همدلی
به توانایی درک احساسات دیگران، درک نیازهای هیجانی آنان و مهارت در بر خود با افراد بر اساس عکسالعملهای هیجانی آنها، همدلی گفته میشود هماهنگی بااحساست دیگران، با هشیاری نسبت به هیجانات فرد دیگر آغازشده و سپس با حساس بودن نسبت به احساسات آنان ادامه مییابد. فردی با توانایی همدلی بالا بهخوبی میداند که نباید احساسات افراد را از طریق تحقیر، قضاوت انکار یا بیتوجهی، بیارزش نمودن همچنین برای درک دیدگاه دیگران و برقراری ارتباط مؤثر با آنها باید از ارزشگذاری و برچسب زدن به آنها پرهیز نمود.
گلمن، همدلی را ریشه نوعدوستی و ترمزی برای خشونت بشر میداند به اعتقاد او همدلی را میتوان یاد گرفت و یادگیری انسان از مهرومومهای اولیه زندگی شروع میشود. حتی کودکان خردسال خانوادهای مهربان که فرزندانشان را ازنظر عاطفی موردتوجه قرار میدهند، غالباً برای آرام کردن و تسکین دوست غمگین و ناراحت خود تلاش میکنند.
دانستن اینکه افراد دیگر چگونه احساس میکنند دربرگیرنده درک و ارزیابی رفتارهای هیجانی و غیر گفتاری است که شامل جنبههای بدنی، حالات چهره، تن صدا و حرکات دیگران میشود. در تواناییهای اشخاص برای درک و پردازش این نوع اطلاعات هیجانی، تفاوتهای فردی وجود دارد.افرادی باهمدلی بالا توانایی شنیدن وپذیرفتن حالات هیجانی دیگران؛ آشفتگی، ناراحتی و یا شور و اشتیاق و … را دارند و در برقراری ارتباط مؤثر را دیگران موفقاند.
منبع
به نژاد،هاله(1394)، رابطه بین مهارتهای ارتباطی، هوش هیجانی و هوش معنوی در دانشجویان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید