مؤلفه­های سنجش کلاسی

مک میلان ،معتقد است سنجش دارای چهار مؤلفه عمده و متوالی است:

هدف، روش اندازه­گیری یا توصیف، ارزشیابی و استفاده.

هدف

سنجش با شناسایی هدف خاص برای جمع آوری و تفسیر اطلاعات آغاز می­شود. دلایل زیادی برای سنجش دانش آموزان وجود دارد. معلمان، مدیران مدارس، والدین، سیاست­مداران، دانشکده­ها و … به دلایل مختلف به سنجش دانش آموزان و نتایج آن نیاز دارند. مک میلان ، گفته است هدف­های سنجش کلاسی بر تصمیم گیری های معلم متمرکز و عبارتنداز:

• تعیین این که آیا دانش آموزان بر یک مفهوم یا مهارت تسلط دارند.
• برانگیختن دانش آموزان برای درگیری بیشتر در یادگیری
• واداشتن به یادگیری محتوا به طریقی که آنها برکاربردسایر مهارتهای استدلالی تأکید کنند.
• کمک به ایجاد نگرش مثبت درباره یک موضوع
• در میان گذاشتن آنچه که دانش آموزان می دانند و میتوانند عمل کنند با والدین
• ارائه بازخورد به دانش آموزان درباره آنچه که آنها می دانند و می توانند عمل کنند.

مک میلان ،رونداخیر در هدفهای سنجش کلاسی را خلاصه کرد، این خلاصه درجدول نشان داده شده است.

جدول روندهای اخیر در هدف سنجش های کلاسی

پس از مشخص شدن هدف­های سنجش، اطلاعات مورد نیاز برای برآورد هدف­های مذکور ضرورت می­یابد. بنابراین در این جا روش­های مناسب برای جمع آوری و ترکیب اطلاعات، مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

روش های سنجش (روش اندازه گیری یا توصیف)

پس از آن که هدف سنجش مشخص شد ضروری است که روش اندازه­گیری ویژگی یا مهارت مورد نظر انتخاب شود. به عبارت دیگر، روش سنجش به هدف سنجش بستگی دارد. روشی که به خوبی برای یک هدف کارآیی دارد ممکن است به خوبی برای هدف دیگر کارساز نباشد. در اینجا روش­های سنجش با توجه به مبانی نظری مربوطه، مورد بررسی قرار می­گیرند. در اوایل قرن بیستم میلادی تا یکی دو دهه اواخر همان قرن، روانشناسی رفتاری یا رفتارگرایی بر محافل آموزشی تسلط داشت و به همین سبب رویکرد غالب در سنجش یادگیری دانش آموزان و دانشجویان متأثر از همین روانشناسی بود. طبق نظریه­های روانشناسی رفتاری، یادگیری در گام­های کوچک صورت می­پذیرد و یادگیری در رویکرد رفتارگرایی بر اندازه­گیری این گام­های کوچک استوار است و روش­ها و ابزارهایی که برای این منظور به کار می­روند عمدتاً آزمون های عینی و متداول­ترین آنها آزمون­های چند گزینه­ای هستند. از دو سه دهه پایانی قرن بیستم به بعد، رویکردهای تازه­تر روانشناسی ؛مانند شناخت­گرایی و ساختن گرایی یا به میدان گذاشتند و فرض­های بنیادین روانشناسی یادگیری را با چالش مواجه کردند. از جمله فرض­های روانشناسی رفتاری که مورد انتقاد روانشناسی­های غیر رفتاری قرار گرفته این است که مهارت­های ساده و پایه باید بیش از مهارت­های تفکر، استدلال و حل مسئله آموخته شوند. در مقابل، فرض نظریه­های شناختی و ساختن­گرایی این است که یادگیری واقعی حتی در ابتدایی­ترین سطح مستلزم کوشش فعال یادگیرنده در ساختن دانش از راه تفکر و استدلال است.ظهور نظریه­های جدید درحوزه یادگیری نظیر شناخت­گرایی و ساختن گرایی، باعث شد تا شکل­های جدیدی از سنجش آموزشی شروع به ظهور نمایند. روش­های جدید سنجش بر فلسفه و هدف متفاوتی برای ایجاد رابطه­ قوی­تری بین آموزش و سنجش مبتنی هستند و قصد دارند تا یادگیری را معنی­دارتر سازند. هدف این روش­های جدید صرفاً تسلط یابی دانش­آموزان بر محتوا نیست بلکه هدف سنجش توانایی­های عالی ذهن مانند تفکر، استدلال، حل مسئله، درک و فهم و کاربرد مطالب یاد گرفته شده در موقعیت­های زندگی واقعی است. به طور کلی در دهه­های گذشته، خط مشی­ها و روش­های سنجش دستخوش تغییر و تحولات اساسی بوده­اند . روش­های قدیم و جدید سنجش برای برجسته کردن ماهیت در حال تغییر سنجش آموزشی به عنوان سنجش­های قدیم و جایگزین طبقه­بندی شده­اند .

کانینگهام، روش­های سنجش را که از قبل موجود بوده­اند تحت عنوان روش­های قدیمی و روش­های جدید را تحت عنوان سنجش جایگزین نامگذاری کرده است. اصطلاحات دیگری نیز برای نامگذاری روش های جدید سنجش استفاده شده است که از جمله آن­ها میتوان به سنجش مبتنی بر عملکرد، سنجش عملکردی، آزمون عملکردی و سنجش اصیل اشاره کرد. البته این اصطلاحات مترادف نیستند و هر یک تفاوت ظریف خودشان را دارند.از طرف دیگر سنجش اصیل یا جایگزین اصطلاح چتر مانندی است که دربر گیرنده روش­های مختلف سنجش است. روش های سنجش اصیل یا جایگزین عبارتنداز: سنجش­های مبتنی بر عملکرد، سنجش مشاهده­ای، خود سنجی دانش آموز، سنجش به وسیله همسالان، سنجش با استفاده از کار پوشه. جدول انواع مختلف آزمون را برحسب ملاک­های روش سنجش (قدیمی و جایگزین) و نوع سؤال (انتخاب پاسخ و ساخت پاسخ) طبقه بندی کرده است .

جدول طبقه­بندی روش­های سنجش

طرفداران روش های سنجش اصیل یا جایگزین معتقدند که این روش ها در کلاس درس نه تنها روشی بهتر برای ارزشیابی دانش آموزان فراهم می آورند بلکه آنها انگیزه پیشرفت، مهارت­های تفکر سطح بالا و بالاخره پیشرفت تحصیلی را افزایش میدهند. در پژوهش حاضر از بین روش های مختلف سنجش جدید، سنجش عملکردی مورد توجه قرار گرفته و در این جا این روش سنجش مورد بررسی قرار می گیرد.

منبع

نوروزی مصیر،حافظ(1393)، تاثیرآزمون های عملکرد سازنده گرایی بر پیشرفت ریاضی دانش آموزان ابتدایی،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی علامه طباطبایی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید