لزوم ایجاد یک شبکه در دانشگاه‌ها به منظور بررسی مشکلات جامعه/ دانشگاه‌ها باید نسبت به مسائل پیرامونی خود حساسیت داشته باشند

به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم به نقل از دانشگاه شهید چمران اهواز، دکتر غفاری در نخستین نشست “شبکه ملی جامعه و دانشگاه” که در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، اظهار کرد: دانشگاه‌ها به تدریج حسب کارکردهای جدید وظایف جدیدی را دنبال کرده‌اند؛ اگر شروع کار دانشگاه ها را بحث‌های فلسفی در نظر بگیریم کم کم این بحث ها جدا از مسایل نظری به مسایل علمی تبدیل شد.
وی، افزود: در فرازی دیگر، دانشگاه خصلتی مبادله‌ای را پیدا می‌کند و در پی آن است که هم از درون و هم از بیرون سیستم مبادله‌ای داشته باشد؛ امروز از درون دانشگاه که به بیرون نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که شاید شایسته‌تر باشد که دانشگاه را با جامعه پیوند دهیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، با بیان اینکه دانشگاه ها باید نسبت به مسایل پیرامونی خود حساسیت داشته باشد، تصریح کرد: در آغاز وقتی دانشگاه‌ها شکل گرفتند، مختص گروه نخبگان بودند و طبقه ممتاز با دانشگاه سروکار داشتند؛ در نقطه شروع دانشگاه نیز بحث‌های دانشگاه بیشتر وجه نظری داشت و کمتر وجه عملی آن مشهود بود و دانشگاه اساساً نهادی محسوب می‌شد که در آنجا بحث بر سر اندیشه و آن هم اندیشه ناب بود.
وی، افزود: دانشگاه باید یک نگاه سیستمی داشته باشد و باید با بخش‌های مختلف بیرونی پیوند پیدا کند در این صورت چنین دانشگاهی اجتماعی محسوب می‌شود یعنی دانشگاهی که هم خادم و هم نقاد جامعه است.
دکتر غفاری خاطرنشان کرد: مسائلی که امروز با آن مواجه هستیم دیگر مسائل ساده و عادی و یک بعدی نیست، بلکه چند بعدی شده است. چرا امروزه در دانشگاه از این صحبت می‌شود که دانش ما باید یک دانش چند رشته‌ای باشد؟ زیرا مسائل ما مسائلی هستند که یک رشته از عهده حل آن‌ها بر نمی‌آید بلکه رشته‌های مختلف باید در کنار یکدیگر قرار گیرند و آن را مورد ارزیابی قرار دهند.
وی با بیان اینکه یک سازمان و یک دانشگاه به تنهایی نمی‌تواند مشکلات را حل کند، افزود: اینجا است که وجود یک شبکه و وارد ساختن عوامل مختلف یک ضرورت است و به همین خاطر در دانشگاه‌های نسل جدید این نکته مورد توجه است که دانشگاه باید یک نگاه سیستمی و شبکه‌ای داشته باشد.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، با بیان اینکه باید از نیروهایی تحت عنوان کنشگران مرزی استفاده کنیم، تصریح کرد: کنشگر مرزی کسی است که توانایی پیوند زدن را دارد. نخبگان دانشگاهی، اساتید دانشگاه، مدیران اصناف و مدیران NGOها و سازمان‌های غیر دولتی به دلیل اینکه جمعی را در اختیار دارند و توان این را دارند که انرژی یک جمع را در راستای یک مساله بسیج کنند نقش کنش‌گر مرزی را دارند.
وی، افزود: شبکه جامعه و دانشگاه در پی این است که فراتر از توانمان به میدان بیاییم و مجموعه‌های دیگر را نیز در کنار هم داشته باشیم و با استفاده از خرد جمعی بتوانیم در درجه اول مسائلی را که در پیرامون ما هستند را مورد توجه قرار دهیم.
دکتر غفاری با تاکید بر اینکه در دنیای جدید اساساً از جامعه به عنوان جوامع ریسکی یاد می‌شود، ادامه داد: هرچه جوامع پیچیده تر می‌شوند مخاطرات نیز بیشتر می‌شود. مخاطرات در حوزه زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی تفاوتی ندارد؛ به طور مداوم و پیوسته بر ریسک‌ها و مخاطره‌های ما افزده می‌شود مگر اینکه بتوانیم جلوی تغییرات را بگیریم که این مساله نیز یک امر نشدنی است.
وی ادامه داد: اگر نسبت خود را با تغییرات و تحولات مشخص نکنیم تغییرات و تحولات ما را وادار می‌کنند برخی مسائل را بپذیریم و در این صورت ما قدرت نظارت و کنترل و ورود را نخواهیم داشت.
دکتر گفت: خوزستان نیز مثل همه استان‌ها دارای ویژگی‌ها و مسائل و مشکلاتی است؛ به طور مثال دانش‌آموزانی که از این استان در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ در کل کشور در کنکور شرکت کردند عملاً ۳۲.۴ درصد آن‌ها در دانشگاه پذیرفته شدند و در رتبه‌بندی، خوزستان در مجموع رتبه ۱۹ را در بین ۳۱ استان کشور کسب کرد.
وی ادامه داد: خوزستان در رشته ریاضی رتبه ۲۶، در رشته علوم تجربی ۲۴، در رشته علوم انسانی ۲۲، در رشته زبان رتبه ۳ و در رشته هنر رتبه ۱۴ را به دست آورده است.
وی افزود: با توجه به اینکه خوزستان یک استان صنعتی می‌باشد در حوزه آموزشی نیاز است به لحاظ سیاست‌های آموزشی رتبه بالاتری از این داشته باشد.
دکتر غفاری خاطرنشان کرد: در مسیر تحقق اهداف این کارگروه به همدلی میان تمامی مسئولان استانی نیاز است که امیدواریم این امر تحقق یابد.

*شبکه ملی جامعه و دانشگاه سیاست‌گذاری مشارکتی را دنبال می‌کند

مدیرکل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز گفت: شبکه ملی جامعه و دانشگاه محصول بازنگری در الزام‌هایی است که لازمه جامعه امروز می‌باشد؛ ایده دانشگاه اجتماعی در وزارت علوم پیگیری می شود که شامل دانشگاهی است که مشکلات جامعه را می داند و اهل گفت و گو است و سعی دارد از طریق ساختارسازی با جامعه ارتباط برقرار نماید.
محمدهادی عسکری، اظهار کرد: شبکه ملی جامعه و دانشگاه سیاست گذاری مشارکتی را دنبال می کند و تمامی اعضای پروژه باید به اهداف اشراف داشته و بتوانند اهداف را پیش ببرند. به همین دلیل دانشگاه بهترین جا برای انجام این طرح است.
وی، افزود: باید زیست دانشگاهی را به رسمیت بشناسیم؛ دانشگاه یک زیست جهان است و با توسعه یافتگی در ارتباط است و نیاز است با توجه به شرایطی که در آن هستیم به سمت پرورش کنشگران مرزی برویم.
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، خاطرنشان کرد: این شبکه توانسته است در برخی از استان‌ها ۱۲ گزارش راهبردی مبتنی بر مساله شناسی و سیاسی را ارایه دهد؛ کارگروه‌های فرهنگی و اجتماعی، آب، محیط زیست و کشاورزی و اقتصاد و صنعت و گردشگری در این شبکه وجود دارد و با ظرفیت‌های استان می‌توان به سمت تحقق اهداف شبکه پیش رفت.

*دانشگاه ها در قبال جامعه مسئول هستند
رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز نیز بیان کرد: آیین نامه شبکه جامعه و دانشگاه سال ۱۳۹۷ ابلاغ شد و امروز نخستین نشست آن برگزار می‌شود.
دکتر خواجه، اظهارکرد: ایده تشکیل این شبکه ایجاد ساز‌وکار لازم برای تحقق مسئولیت دانشگاه است؛ دانشگاه باید پیوند ساختار خود را با جامعه تقویت کند و ظرفیت های خود را برای حل مشکلات جامعه به کار گیرد.
وی افزود: از این رو نیاز است باهمدلی میان تمامی اقشار جامعه بالاخص نخبگان هم اندیشی صورت گیرد.
گفتنی است در پایان این نشست که با حضور جمعی از اعضای هیات علمی و فعالان حوزه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی برگزار شد، دکتر مهدی قمشی به عنوان مسئول کارگروه آب، محیط زیست و کشاورزی، دکتر افقه به عنوان مسئول کارگروه اقتصاد، صنعت و گردشگری و ندا شفیعی به عنوان مسئول کارگروه اجتماعی شبکه معرفی شدند.
ل.م ۵۴/ ع. ع ۵۷