فناوری های جدید
درهزاره نوين شاهد تحولات شگرف فناوري وتأثيرات فرهنگي، اجتماعي، و حرفهاي ناشي از آن هستيم. انقلاب الکترونيک، انفجار اطلاعاتي و انقلاب رايانهاي تفاوتهاي کمي و کيفي بسياري را در جهان نسبت به گذشتهاي نه چندان دور فراهم آورده و جهان را به کليتي واحد نزديک کردهاست. امروزه در جوامع گوناگون، اينترنت در حال تبديل شدن به جزيي از زندگي روزمره مردم است . رايانه و اينترنت و نفوذ گسترده آن در دنياي امروز باعث شده که آحاد انساني به نحوي با اين تکنولوژي درگير شده و با آن سروکار داشته باشند.
اين تقاضاي فزاينده براي بسياري از افراد، با اضطراب و استرس همراه است.اضطراب رايانهاي و اينترنت، نوع خاصي از اضطراب است که معمولاً در يک موقعيت خاص رخ داده و افرادي که مبتلا به اين اضطراب هستند ممکن است ترسي از ناآشنايي، احساس ناکامي، خجالت و شرم، شکست و يأس و نااميدي را تجربه کنند. در اين فصل ابتدا در مورد اينترنت، تعريف و تاريخچه پيدايش آن، اينترنت و جامعه اطلاعاتي، کارکردها و کاربردهاي آن، آمارهاي جهاني استفاده از اينترنت، اضطراب به طور کلي و اضطراب اينترنتي به طور خاص، علايم و نشانههاي خطر، بحث شده و در نهايت تحقيقات انجام شده در ايران و خارج مورد توجه قرار ميگيرد.
اينترنت چيست؟
فناوري رايانه و اينترنت به طور وسيعي در جامعه گسترش پيدا کرده و با تمامي جنبههاي زندگي از مدرسه تا محل کار، خدمات بانکي، خريد و فروش، پرداخت ماليات و حتي رأيگيري تلفيق شدهاست . مهمترين تغيير ايجاد شده بهوسيله فناوري توسط مارشال مک لوهان، در يک جمله خلاصه شده و آن تبديل جهان به يک دهکده واحد است؛ بدين معنا که مردم نقاط مختلف در سراسر کره زمين به مثابه يک دهکده، امکان برقراري ارتباط با يکديگر و اطلاع از اخبار و رويدادهاي جهاني را دارند . امروزه اينترنت يک وسيله حياتي براي بسياري از مردم به شمار ميرود. با وجود اين و عليرغم امتيازها و قابليتهاي فراوان، اينترنت مشکلات جدي بسياري ايجاد کرده است که از آن جمله ميتوان به انبوهسازي و انفجار اطلاعات، ارايه تصاوير و مطالب نابهنجار و مشکلات محرمانگي اطلاعات اشاره کرد.
با اين حال دسترسي به اينترنت در سراسر دنيا، پديدهاي رو به گسترش است و هر روز تعداد بيشتري از افراد در زمره استفاده کنندگان اينترنت قرار ميگيرند. در بين کاربران اينترنت، جوانان و دانشجويان بيشترين استفادهکنندگان هستند.دانشجويان در مقايسه با ساير اقشار اجتماع به عنوان يکي از اصليترين کاربران اينترنت محسوب ميشوند، به طوريکه اينترنت به عنوان جزيي از زندگي روزانه آنان قرار گرفتهاست. دانشجويان به واسطه کارکردهاي متنوع فناوري با انگيزههاي متفاوتي، از اينترنت استفاده ميکنند. در قرن بيست و يکم، نگرش افراد نسبت به استفاده و يادگيري از طريق اينترنت، رشد اقتصادي و آموزشي يک جامعه را تعيين ميکند. نگرش کاربران نقش مهمي در استفاده و يادگيري از اينترنت به منظور آموزش و يادگيري ايفا ميکند.
اينترنت واهميت آن
اينترنت بعنوان پديدهاي اطلاعاتي و فناورانه پيوسته رو به گسترش است. اينترنت قويترين ابزاري است که تا کنون براي مبادلهي اطلاعات اختراع شدهاست. اين مجموعه به هم پيوستهي رايانهها که به واسطهي خطوط تلفني با هم مکالمه ميکنند، بهويژه از چند سال پيش بهطور شگفتآوري رشد کردهاست. اينترنت مواردي مانند نرمافزار، موسيقي، تصاوير چند رسانهاي، فيلم و متن را در شکل ابزارهاي الکترونيکي در اختيار ما ميگذارد. اينترنت امکان ارتباط پويا و باز را براي مکالمهي تعداد زيادي از مردم در يک زمان فراهم ميآورد. اين ابزار متشکل از صدها هزار شبکه خصوصي و عمومي، بزرگترين و پراستفاده ترين شبکه جهاني است که صدها هزار شبکه مختلف را در بيش از دویست کشور دنيا بهم متصل ساختهاست.
با ظهور اينترنت، انقلابي گسترده در ارايه خدمات اطلاعرساني رخ دادهاست، چنانچه تازهترين اطلاعات را ميتوان به وسيله اينترنت، تقريباً بدون هيچ هزينهاي براي ميليونها نفر در سراسر جهان ارسال نمود.اساساً، اينترنت را ميتوان منشأ يکي از مهمترين تحولات عصر حاضر در عرصه ارتباطات دانست. اينترنت با قابليت آسان و ارزان، تعداد زيادي از افراد را در مکانهاي مختلف و در سراسر جهان بههم متصل کرده، در عين حال يکي از مناسبترين، سريعترين، و سادهترين راهها جهت ارتباط دوسويه ميان سازمانها و کليه افراد و نهادهاي مختلف است.
پيدايش اينترنت
ظهور اينترنت به دهه ۱۹۶۰ برميگردد زماني که دولت ايالات متحده آمريکا براساس طرحي موسوم به آژانس تحقيق پروژههاي پيشرفته که در آن زمان براي کارکردهاي دفاعي بوجود آمده بود، را اجرا نمود.طرح اين بود که رايانههاي موجوددر شهرهاي مختلف در آن زمان چيزي بنام کامپيوتر شخصي وجود نداشت بلکه سازمانهاي بزرگ و دانشگاهها و مراکز دولتي معمولاً داراي سيستمهاي کامپيوتر بزرگ بودندکه هر کدام اطلاعات خاص خود را در آن ذخيره داشتند، بتوانند در صورت نياز با يکديگر اتصال برقرار نموده و اطلاعات را به يکديگر منتقل کرده و يا در صورت ايجاد بستر مناسب اطلاعات رادرحالت اشتراک قرار دهند.
در همان دوران سيستمهايي بوجود آمده بود که امکان ارتباط بين کامپيوترهاي يک سازمان را از طريق متخصصين همان سازمان فراهم مينمودند، بطوريکه رايانههاي موجود در بخشها يا طبقات مختلف با يکديگر تبادل اطلاعات نموده و امکان ارسال نامه بين بخشهاي مختلف سازمان را فراهم ميکردند، اکنون به اين سيستم ارسال پست الکترونیک میگويند. اما براي اتصال و ارتباط اين شبکههاي کوچک و پراکنده که هر کدام به روش و استانداردهاي محلي کار ميکردند استانداردهاي جديد و مشخصي که همان پروتکلها هستند، توسط کارشناسان وضع شد. سرانجام درسال ۱۹۶۱ تعداد چهار کامپيوتر در دو ايالت مختلف با موفقيت ارتباط برقرار کردند و با اضافهشدن واژه نت به طرح اوليه، نام آرپانت،براي آن منظور شد.
در دهه ۱۹۷۰ با تعريف پروتکلهاي جديدتر از جمله “TCP” که تا به امروز رواج دارد و نيز مشارکت کامپيوترهاي ميزبان بيشتري به آرپانت و حتي گسترش آن به برخي نواحي فراتر از مرزهاي ايالات متحده، آرپانت شهرت بيشتري يافت، و ايده مذکور همراه با جزئيات بيشتر راجع به شبکههاي کامپيوتري مطرح گشت تا اينکه طي سالهاي پاياني دهه ۱۹۷۰ شبکههاي مختلف تصميم گرفتند به صورت شبکهاي با يکديگر ارتباط بر قرار نمايند و آرپانت را بهعنوان هسته اصلي انتخاب کردند. بعدها در سال ۱۹۹۳ نام اينترنت روي اين شبکه بزرگ گذاشته شد.
وب يا همان “www” که مخفف تار جهان گستر ميباشد توسط آزمايشگاه اروپايي فيزيک ذرات Cern بهخاطر نياز آنها به دسترسي مرتب و آسان به اطلاعات موجود روي اينترنت ابداع گشت. در اين روش اطلاعات به صورت مستنداتي صفحهاي بر روي شبکه اينترنت قرار گرفته و بهوسيله يک مرورگر وب قابل مشاهده هستند و هم اکنون کارکردهاي بسياري دارند. هر چند بعدها شبکه آرپانت در دوران تکامل خود به طور رسمي منحل گرديد، اما اين نقش به عنوان مجراي ارتباطي ميان محققان و دانشمندان در شبکه با استفاده از پروتکل نظارت بر انتقال/ پروتکل اينترنت همچنان باقي ماند.
تاريخچه پيدايش اينترنت در جهان
بااينکه شبکه تکنولوژيهاي جديد ارتباطي و اطلاعاتي در مجموع بنيانهاي مادي شبکه مفهوم جامعه اطلاعاتي را تشکيل ميدهند، بدون شک ظهور اينترنت و شبکه کاربرد عمومي آن از دهه 1990 را بايد نقطه عطفي در تغييرات تکنولوژيک منجر به جامعه جديد دانست، به نحوي که در دهه 1990 اينترنت، جهان را دستخوش انقلابي کرد که تا قبل از آن بيسابقه بود. نظري اجمالي به تاريخچه اينترنت نشان ميدهد که اولين بار ايده اينترنت را وزارت دفاع امريکا در سال 1969 به نام آرپانت ايجاد کرد.
از سال 1987 به بعد بنياد ملي علوم کامپيوتر امريکا با اعطا کمکهاي مالي به دانشگاههاي اين کشور در زمينه برقراري ارتباط با شبکه نقش مهمي جهت فراگيري دسترسي به اينترنت ايفا کرد، امکاني که در گذشته فقط در اختيار محدودي از پژوهشگران و مسئولين حکومتي قرار داشت.در سال 1990 با انحلال آرپانت، شبکه جهاني اينترنت پا به عرصه وجود گذاشت، در اروپا نيز از سال 1989 شبکه اروپايي اينترنت براي تضمين شبکه اينترنت شروع به فعاليت کرد، در ابتداي هزاره جديد 25 درصد از مراکز اطلاعاتي اينترنت در اروپا مستقر هستند.
اطلاعات و دادهها بيانگر اين موضوع است که اندازه شبکه اينترنت از سال 1988 هر سال دو برابر شده است و اين ميزان رشد، بسيار بيشتر از ميزان رشد شبکه رسانهاي ديگر يا محصولات الکترونيکي مصرفي بوده است، بهطوريکه طبق پيشبينيهاي انجام شده تعداد بهرهگيران اينترنت در سال 2000، يک ميليارد نفر بوده است. هم اکنون برآوردهاي آماري سايت آمار جهاني اينترنت نشان ميدهد که بيش از يک و نيم ميليارد نفر به اينترنت دسترسي دارند.
اينترنت در ايران
استفاده از اينترنت بطوروسيعي در جوامع گسترش پيدا کرده و با تمامي جنبههاي زندگي از جمله مدرسه، محل کار، خدمات بانکي و تجاري تلفيق شدهاست. در ايران نيز دهه نود ميلادي قرن بيستم آغاز حرکت کشور براي پيوستن به خيل کشورهاي متصل به شبکه جهاني بود. اولين پايهگذار اينترنت در ايران، مؤسسه تحقيقات نظري و رياضيات است که در سال 1372 با اتصال ماهوارهاي به اتريش، به اينترنت متصل گرديد و خدمات اينترنت را در اختيار مشترکان قرار داد.
در سال 1379 تعداد شبکههاي اطلاعرساني کشور بنا به گزارش مراکز اطلاعرساني 41 واحد بودهاست. در اين سال تعدادقابل توجهي نيز دراين عرصه بعنوان واسطه فعاليت کردند و علاوه بر اين مراکزاصلي، تعداد قابل توجهي از مراکزوسازمانها نيز داراي مراکز تخصصي و يا نيمه تخصصي بودند. هر چند در مورد ميزان تعداد بهرهگيران کشور آمار دقيقي وجود ندارد، ولي سايت جهاني اينترنت تعداد کاربران اينترنت را در دوران مذکور000،000،23 نفر برآورد کرده است. در ايران قشر دانشگاهي جزءاولين پديدآورندگان و کاربران اينترنت بوده واين وضعيت به اوضاع اينترنت در آمريکاي شمالي و اروپا شباهت دارد. استفاده ازاينترنت درايران بيشترارسال نامههاي الکترونيکي،انتقال فايل،و سيستم اعلانات الکترونيکي محدودميشود.
اينترنت در دهه هفتاد شمسي به ايران وارد شد،اما از آن به بعد، آمار کاربران اينترنت رشد بالايي را نشان ميدهد؛ تحقيقات دهه اخير نشان ميدهد که ايران از نظر بهرهمندي از اينترنت در بين 178 کشور جهان رتبه 87 را دارد؛ که براساس طبقهبندي اتحاديه جهاني مخابرات جز کشورهاي متوسط بهشمار ميرود و 35 درصد کاربران اينترنت را قشر جوان تشکيل داده، ميانگين صرف شده براي اينترنت 52 دقيقه در هفته بودهاست.
گامهاي بهرهجويي ازاينترنت در کشور،در نخستين سالهاي ظهور آن به قرار ذيل ترسيم شدهاست:
سال ۱۳۷۱: تعداد کمي از دانشگاههاي ايران، از جمله دانشگاه صنعتي شريف و دانشگاه گيلان، توسط مرکز تحقيقات فيزيک نظري و از طريق پروتکل UUCP به اينترنت وصل شد تا با دنياي خارج، نامههاي الکترونيکي رد و بدل کنند.
سال ۱۳۷۲: در سال ۱۳۷۲ هجري شمسي ايران نيز به شبکه اينترنت پيوست. نخستين رايانهاي که در ايران به اينترنت متصل شد، مرکز تحقيقات فيزيک نظري در ايران بود. در حال حاضر نيز اين مرکز يکي از مراکز خدمات اينترنت در ايران است. مرکز تحقيقات فيزيک نظري و رياضيات، بهعنوان نهاد ثبت اسامي قلمرو (.ir) در ايران به رسميت شناخته ميشود. اين قلمرو مشخّصه براي هويت ايران در فضاي اينترنت تعيين شده است.
سال ۱۳۷۳: مؤسسه ندا رايانه تأسيس شد. پس از راهاندازي اوّلين بولتن بورد و در عرض نخستين سال بهرهجويي از اينترنت، اوّلين وب سايت ايراني داخل ايران را راهاندازي کرد. همچنين، اين مؤسسه روزنامه همشهري را به زبان فارسي در اينترنت منتشر کرد، که اوّلين روزنامه رسمي ايراني در وب محسوب ميشود. در همين سال بهدنبال اتصال به اينترنت از طريق ماهواره کانادائي کد ويژن، مؤسسه ندا رايانه فعاليت بازرگاني خود را بهعنوان اوّلين شرکت خدمات اينترنتي آغاز کرد.
سال ۱۳۷۴: مجلس شوراي اسلامي ايران تأسيس شرکت امور ارتباطات ديتا تحت نظر شرکت مخابرات ايران را تصويب کرد و مسئوليت توسعه خدمات ديتا در سطح کشور را بطور انحصاري در اختيار آن شرکت قرار داد.
سال ۱۳۷۷: پروژه يونيکد، در ايران با قرارداد شوراي عالي انفورماتيک و همکاري بنياد دانش و هنر واقع در انگلستان و با نظارت و مديريت فني دانشگاه صنعتي شريف تحت عنوان «فارسي وب» آغاز شد. هدف پروژه اين بود که با گنجاندن کامل و جامع الفباي فارسي در استاندارد يونيکد، نشر فارسي در کامپيوتر، مخصوصاً اينترنت و وب استاندارد شود و اصولاً مشکل قلم ؛ فونتهاي غيراستاندارد موجود در نرم افزارهاي ايراني حل شود.
منبع
صادقي،محبوبه(1390)، تأثير دوره کارشناسي بر نگرش دانشجويان کتابداري و اطلاعرساني دانشگاهها،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه اصفهان
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید