عوامل موثر و متفاوت در نارضایتی از بدن کدامند ؟
جنسيت و نارضایتی از بدن :
بررسيها نشان ميدهد ميزان اشتغال خاطر زنان با ظاهر و وضعيت بدني شان بيش از مردان است. به علاوه زنان بيشتر خواهان بدني لاغرتر و مردان خواهان بدني عضلانيتر و بزرگتر هستند.
نژاد و نارضایتی از بدن:
گر چه در ميان همهي اقوام، فرهنگها و نژادها احتمال نارضايتي از وضعيت بدن وجود دارد اما زنان سياهپوست نسبت به زنان سفيد پوست نارضايتي كمتري از وضعيت ظاهري خود دارند. در بررسي كه رابينسون، چانگ، فاريش، هيدل و كيلن گزارش كردهاند 49 درصد دختران سفيد پوست، 70 درصد از دختران آمريكاي لاتيني، 34 درصد از دختران آسيا تبارهاي آمريكايي و فيليپينی و 68 درصد از آفريقايي تبارهاي آمريكايي نگراني نسبت به وزن، نارضايتي از بدن و يا عدم تناسب اندام گزارش كردهاند. درميان پسران براساس اين گزارش ميزان شيوع به ترتيب 35 ،45،35 ، 39، و 61 درصد بوده است.
كش و هنري نشان دادند كه رابطه معناداري بين نژاد و نارضايتی از وضعيت بدن وجود دارد به طوري كه در ميان زنان آفريقايي تبار آمريكايي تن انگاره مثبت تراز زنان انگلوساكسون و اسپانيايي است.
شاخص توده بدني و نارضایتی از بدن:
در ميان افراد چاق مردان لاغر و زنان و مردان قد كوتاه احتمال رخداد نارضايتي از بدن بيش از افرادي است كه شاخص توده بدني آنها در حد بهنجار است يا وضعيت بدني و ظاهري آرماني تري دارند.
باز خورد بين فردي و نارضایتی از بدن:
بازخوردهاي مربوط به وضعيت بدن يكي از متغيرهايي است كه تأثير بسزايي بر تن انگاره و عزت بدن دارد. در اين ميان به ويژه بازخوردهاي والدين در کودکی و بازخوردهاي همسن و سالان نقش به سزايي در رضايت يا نارضايتي از وضعيت بدني بزرگسالي . ميلز و ميلراظهار داشتند كه دريافت بازخورد منفي دربارهي وزن يا اندامهاي بدن ميتواند منجر به كاهش عزت بدن و رضايت از بدن شود.
وارسی بدن و نارضایتی از بدن:
وارسي مكرر خويشتن در آينه و نگراني نسبت به وضعيت بدني در بررسيهاي متعددي با نارضايتي از وضعيت بدن رابطه دارد و به ويژه با نارضايتي از وضعيت ظاهري در مبتلايان به اختلال بد شكلي تن و با چاقي رابطه دارد . به نظر عدهاي تأثير مشاهدهي خويشتن در آينه بر نگراني ناشي از آن موقتي است.
لباس پوشيدن و نارضایتی از بدن :
انتخاب لباس نوعي بيان شخصي است كه با انتظارات فرهنگي از زيبايي به ويژه در زنان رابطه دارد. پژوهشگران نشان دادهاند كه پوشيدن لباس تأثيري بالقوه در رضايت و نارضايتي افراد به ويژه زنان از وضعيت بدني شان دارد. در زنان احساس منفي نسبت به اندازه نبودن لباس يا نا مناسب بودن آن با افزايش نارضايتي از بدن رابطه دارد.
ورزش و نارضایتی از بدن:
در ميان ورزشكاران در مقايسه با غير ورزشكاران عزت بدني بيشتر و نارضايتي از بدن كمتر است. همچنين در مواردي گزارش شده است كه مداخلهي ورزشي سبب كاهش نارضايتي بدني ميشود با اين وجود شواهدي نيز وجود دارد كه نشان ميدهد ورزش رابطهي منفي با رضايت از بدن دارد و می تواند سبب افزايش نگراني از وضعيت بدن شود.
درون داد غذايي و نارضایتی از بدن:
رابطه بين غذا خوردن و تن انگاره در ادبيات پژوهشي همواره مورد تأييد بوده است. اين امر ميتواند ناشي از افزايش تخمين اندازهي بدن باشد. چنان كه دراختلالهای خوردن از نوع بي اشتهايي عصبيو پرخوري مرضي مساله ای محوری است و ميتواند با خلق نيز ارتباط داشته باشد.
وزن كشي مكرر و نارضایتی از بدن :
پایش مكرر وزن نيز همانند وارسي خود در آينه با ترغيب فرد به تمركز بر بدنش به ويژه وزن آن ميتواند زمينه سازانتقادازخويشتن شود كه به نوبهی خود منجر به افزايش نارضايتي از بدن و وضعيت ظاهري ميشود. اين نارضايتي به ويژه در كساني رخ ميدهد كه اضافه وزن يا چاقي دارند. وزن کشی مکرر نیز به نوبه ی خود نوعی وارسی بدن است.
رويارويي با رسانههاي گروهي و نارضایتی از بدن:
مواجهه با رسانههاي گروهي (روزنامهها، مجلات، سينما ، تلويزيون، اینترنت و فضای مجازی) و مدلهاي ارائه شده در آنها كه ايدهآلهاي زيبايي را به كودكان و بزرگسالان ارائه ميكنند به شدت بر تن انگاره تأثير گذارده و حتي ميتوانند منجر به اختلالهاي خوردن شود.مواجهه با اين الگوها با كاهش درون داد غذايي، افزايش نارضايتي بدني، كاهش عزت نفس و خلق منفي رابطهي تأیید شدهاي دارند. استيس و شاو نشان دادند كه سه دقيقه تماشاي مدلهاي لاغر اندام و زيباي مجلات مد افزايش افسردگي، شرم، احساس گناه، استرس، احساس عدم امنيت و نارضايتي از وضعيت بدني را درمشاركت كنندگان به دنبال دارد.در حالي كه تماشاي زنان عادي چنين تجاربي را به همراه ندارد. اين يافته كما بيش در فرا تحليل مطالعات انجام شده نيز تأييد شده است و حاكي است كه مواجهه با عكس، فيلمها و تبليغات زنان لاغر اندام و زيبا و مردان چهار شانه و عضلاني ميتواند سطح نارضايتي بدنی مشاهده كنندگان را افزايش دهد.در مجموع يافتههاي مربوط به عوامل موقعيتي تأثير گذار در تن انگاره و نگراني از وضعيت بدن با يافتههاي تيگمن كه نشان داده است موقعيتهايي كه سبب تمركز بر بدن ميشوند در مقايسه با حوادث و موقعيتهايي كه تمركز بر بدن راكاهش ميدهند احتمال بيشتري دارد كه تغيير در رضايت بدني را ايجاد كنند، همخوان است.
ریکاردلی ومک کوبی و بلور وهمکارانش مدل زیر را برای شکل گیری اشتغال خاطر درباره ی تن انگاره پیشنهاد کرده اند که در آن بر نقش و تاثیر خانواده، دوستان و رسانه های جمعی تاکید می شود. در این مدل، تاثیر رسانه های جمعی بواسطه ی آگاهی ازآرمانهای اجتماعی و فرهنگی درباره ی ظاهر جسمانی و درون فکنی این آرمانها اعمال می شود. بر اساس این مدل آگاهی از آرمانهای فرهنگی و اجتماعی مربوط به تن و درون فکنی آنها سبب پدیدآیی نگرانی و نارضایتی از بدن در افراد است. نكته محوري در نظریه ی فرهنگي ـ اجتماعي اين است كه تماشاي تصويرزنان باريك اندام و مردان عضلاني و بلند قامتی که تایید اجتماعی و فرهنگی دارند، تأثيراتي منفي بر زنان و مردان مشاهده كننده دارد و سبب نارضايتي از بدن درآنان ميشود.
منبع
نعمت اله زاده ماهانی ،کاظم (1393) ،بررسی تاثیر قد وزن شاخص توده ی بدنی طرحواره ی ظاهر خویتن پنداره و وارسی بدن برتن انگاره به منظور تدوین مدلی ساختاری درباره ی نارضایتی ازبدن جمعیت ایرانی ،پایان نامه دکتری روانشناسی ، دانشگاه علامه طباطبایی
ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید