عوامل موثر بر کیفیت زندگی
بسیاری از محققین رابطه بین صفات فردی و کیفیت زندگی را مورد بررسی قرار داده و عواملی را شناسایی کرده اند. این عوامل شامل میزان شناخت از خود، تنش های متحمل شده، میزان دست یابی به اهداف زندگی، روشهای مقابله و میزان سازگاری هستند. تلقی فرد از خود شامل عواملی از قبیل مفید بودن، تصویر ذهنی از خود، مولد بودن، نحوه نگرش نسبت به زندگی و آینده نگری، تاثیر زیادی برکیفیت زندگی دارد .متغیرهای روانی مانند: افسردگی، اضطراب، اعتماد به نفس و خوش بینی میتواند بعنوان واسطه بر تاثیر متغیرهای فردی : سن، وضعیت اقتصادی- اجتماعی و حتی بیماری ها بر کیفیت زندگی نقش داشته باشند. سایر عوامل موثربرکیفیت زندگی شامل: رضایت از خود وزندگی خانوادگی، منابع اقتصادی دردسترس وفعالیتهای اجتماعی هستند.
پژوهش های انجام شده، اهمیت اثر گذاری وضعیت اقتصادی و عوامل اجتماعی بر کیفیت زندگی را نشان داده اند. از دیدگاه روانشناسی اجتماعی، وضعیت اقتصادی- اجتماعی در رابطه با هزیستی روانی فرد شامل احساس امنیت و اعتماد به نفس است،ولی از نظر سیاسی منظور از وضعیت اقتصادی- اجتماعی،منابع در دسترس فردبای سازگاری است .
بنظر ژان ، وضعیت اجتماعی- اقتصادی، سه جزء اشتغال به کار، تحصیلات، آموزش و درآمد را در برمی گیرد. این معیار نیز همانند سلامتی باید مورد ارزیابی عینی و ذهنی قرار گیرد. ارزیابی عینی شامل بررسی مواردی همچون میزان درآمد، وضعیت اشتغال، انواع دارایی های فردی و پیشرفت تحصیلی است.
ارزیابی ذهنی عبارت است از بررسی رضایت فرد از منابع و امکانات مالی و اجتماعی. در زمینه اقتصادی از عوامل خاص مرتبط با کیفیت زندگی می توان هزینه درمان، میزان درآمد و وضعیت اشتغال را نام برد. تطابق شغلی می تواند بر کیفیت زندگی تاثیر بسزایی داشته باشد. بدین معنی که تطابق، مشخصه توان فرد جهت تغیر حرفه در صورت لزوم است و می توان انتظار داشت که هر چه فرد از قابلیت انعطاف پذیری بیشتری در تغییر حرفه برخوردار باشد امکان کیفیت زندگی مطلوب برای او افزایش یابد .
بنظر کینگ و هینداس شماری از عوامل واقعی تر که بر ملاحظات پیرامون کیفیت زندگی تاثیر می گذارند، عبارتند از:
- افزایش شیوع بیماری مزمن که در طی آن اهداف درمان، معالجه قطعی را شامل نشده بلکه ترجیحا تسکین علائم و نشانه ها، بهبودی توانایی های عملکردی، محدود نمودن پیشرفت بیماری و کاستن از عواقب زیان بار روانشناسی را در بر می گیرد و ممکن است منجر به معلولیت گردد.
- -تاکید بر مراقبت های پیشگیری کننده، چرا که درمان ممکن است عوارضی بدنبال داشته باشد ونیازمند تغییراتی در سبک زندگی باشد که شاید نیل به آنها مشکل باشد.
- تعدد و چگونگی درمان ها با پیامدهای آنها بر حسب بیماری، مرگ و میر و اثرات متفاوت آنها بر کیفیت زندگی.
- مشارکت مددجویان؛نیازبه اطلاعاتی که نیازبه اطلاعاتی پیرامون نتایج درمان از جمله کیفیت زندگی دارند در گزینش و انتخاب درمان .
ابزار سنجش کیفیت زندگی
اولین و عمده ترین کار در انجام تحقیق پیرامون کیفیت زندگی، انتخاب ابزار مناسب برای گروه مورد مطالعه دارای مشکل بهداشتی است. در طی دهه های اخیر، ابزار های گوناگونی برای اندازه گیری کیفیت زندگی طراحی شده و مورد استفاده قرار گرفته اند. برخی از این ابزار ها عمومی بوده و برخی دیگر در رابطه با سنجش کیفیت زندگی افراد با بیماری خاص کاربر داشته اند. ابزار های کیفیت زندگی خاص، برای نوعی بیماری خاص یا بخشی از آن طراحی می شوند. از آنجا که این ابزار ها به تغییرات کوچک و مهم درمانی حساس هستند، می توان برای بررسی اثر یک رویداد یا روش درمانی خاص از آنها استفاده کرد. ابزار های عمومی کیفیت زندگی، دامنه وسعی از مشکلات سلامت را مرد بررسی قرار می دهند. از این ابزار ها می توان جهت اندازه گیری کیفیت زندگی افراد سالم یا بیمار و مقایسه کیفیت زندگی بیماران استفاده کرد .
کاربرد های سنجش کیفیت زندگی
سنجش کیفیت زندگی می تواند در زمینه های زیر کاربرد داشته باشد:
تشخیص: برای طبقه بندی افراد به هنگامی که هیچ معیار استانداردی وجود ندارد، مشخص شدن کیفیت زندگی گروه های مختلف می تواند در تصمیم گیری ها سیاست گذاری ها بسیار مفید و کاربردی باشد.
پیش بینی: بر اساس میزان کیفیت زندگی افراد می توان دست به پیش بینی اقدامات لازم زد. به عنوان مثال برای افرادی که بعد جسمانی کیفیت زندگی آنها پایین است می توان نیاز به خدمات پزشکی را پیش بینی کرد.
ارزیابی: با توجه به تغییرات ایجاد شده در کیفیت زندگی، می توان دست به ارزیابی روش های مختلف درمانی، تغییرات دراز مدت در افراد و کارایی سیستم خدمات اجتماعی و بهداشتی زد.
منبع
عباسی،سعید(1395)، اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر کیفیت زندگی مادران دارای فرزند سندرم داون،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی وآموزش کودکان استثنایی،دانشگاه علوم بهزیستی وتوانبخشی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید