عوامل ساختاری موثر بر ارتباطلات دانشگاه،صنعت و دولت

بر اساس مطالعات و پژوهش های صورت گرفته که در بخش قبلی ارائه گشت ، این نتیجه را بیان میکند که شاخص هایی از  عواملی چون سازمانی اداری  ، فرهنگی اجتماعی ،ساختاری از عمده ترين علل و شاخص های تعاملات دانشگاه و صنعت و دولت می باشند .

ساختار همکاری

ساختار يك همكاري بين سازماني و سيستمهاي مرتبط با آن مي تواند حالتهاي مختلف شفاف و مبهم، باز يا انعطاف پذير و بسته يا غيرانعطاف پذير را داشته باشد . بهتر آن است كه ساختار در زمانهايي از برخي جنبه ها بزرگ و از برخي جنبه ها كوچك باشد . زماني متمركز و زماني غيرمتمركز باشد . ممكن است زماني توجه به قلمرو يك شهر و زماني به يك استان،كشور و يا حتي منطقه و جهان داشته باشد.

همكاريهاي بين سازماني مي توانند منعكس كننده وحدت و يا تنوع در توان انسجام بخشي به پيچيدگي هاي بالقوه موجود در ساختار و سيستمها باشند . زماني ممكن است داراي سازماندهي خشك و انعطاف ناپذير مانند ساختار بوروكراتيك باشند و برعكس زماني ممكن است به شكل ادهوكراسي سازماندهي شوند.در همكاريهاي بين سازماني، سازماندهي انجام امور، از وظايف پيش بيني شده تأثير مي پذيرد . يعني اينكه ساختار و سيستمهاي همكاريهاي بين سازماني با توجه به شش عنصر ديگر همكاري يعني رهبري، عضويت، مكانيسمهاي ارتباطي محيطي، هدف، استراتژي و وظايف تعيين ميشوند.

سیستم ها و روشها

سیستم و روشها مجموعه‌ای است از اجزای به هم وابسته که به علت وابستگی حاکم بر اجزای خود کلیت جدیدی را احراز کرده از نظم و سازمان خاصی پیروی می‌نماید و در جهت تحقق هدف معینی که دلیل وجودی آن است، فعالیت می‌کند.سیستم‌ها بی‌شمار هستند. برخی از نمونه‌های سیستم که در تعاملات دانشگاه و صنعت و دولت موثر بوده عبارت است از:

انجام مطالعات مستمردر خصوص تحول در سيستمها و روش هاي انجام كار در سازمان و ارائه طرح ها و پيشنهادات مناسب در جهت اصلاح روشهاي موجود در راستاي ارتقاء سطح كارائي و دستيابي به تعامل بیشتر بین دانشگاه و صنعت.بررسي و مطالعه نحوه گردش امور و روشهاي اجرائي در واحدهاي مختلف سازمان و تدوين روشهاي اختصاصي ، عمومي و مشترك واحدهاي مختلف در چهارچوب ضوابط و معيارها و دستورالعملهاي سازمان امور اداري و استخدامي كشور و همچنين تدوين سيستم عمليات ثبتي مناسب و جامع جهت ايجاد وحدت رويه در كليه واحد هاي ثبتي در شقوق مختلف و برقراري  هماهنگي هاي لازم در روش هاي اجرائي كار.

تامين و برقراري سيستم مناسب بمنظور نظارت بر اجراي روش هاي مصوب در واحد هاي مختلف سازمان و بررسي سيرجريان امور در حوزه مركزي و خارج  از مركز و عنداللزوم ارائه پيشنهادات اصلاحي در روشهاي مصوب و بهبود آن به منظور تسريع بيشتر در تحقق پیشرفت جامعه به واسطه ارتباطات حوزه های دانشگاه و صنعت و دولت.هماهنگي و همكاري با دفتر توسعه فناوری و اطلاعات در انجام مطالعات لازم بمنظور فراهم نمودن زمينه هاي مساعد جهت بكارگيري تكنولوژي پيشرفته و مكانيزه كردن سيستمهاي مورد عمل و استفاده از رایانه در ارائه خدمات سازمان و تامين تشكيلات مناسب و لازم و تدارك روشهاي مناسب اجرائي.

مطالعه و تهيه و تنظيم طرحهاي اجرائي مناسب بمنظور اجراي نظام استقرار در دستگاه دولتی و استفاده بهينه از مكان و امكانات و تجهيزات علمی و صنعتی موجود در کشور در جهت تسريع و تسهيل تعالی پیشرفت وايجاد فضاي مطلوب براي افراد جامعه با همكاري واحد هاي ذيربط.

مکانیسم های ارتباطی

وجود ارتباطات مؤثر ميان اعضاء، يكي از عوامل مهم در ايجاد همكاريهاي بين سازماني ميان دانشگاه، دولت و صنعت است . مكانيسم ارتباطي يك سازمان با محيط اطرافش معمولاً بعنوان واسطه سازمان با محيط تلقي مي شود. اين ارتباط را مي توان يك تعامل دو جانبه ناميد. اما وقتي كه يك سازمان می خواهد با چندين سازمان ديگر در يك همكاري بين سازماني تعامل داشته باشد در اين حالت، تعامل ديگر دو جانبه و ساده نيست ، بلكه چند جانبه و پيچيده است و لذا مي تواند بر اثربخشي كلي همكاري بين سازماني تأثير مهمي گذارد . درحقيقت تبادل منابع بين اعضاء يك همكاري بين سازماني، عمدتاً بوسيله مكانيسمهاي ارتباطي محيطي انجام ميشود.

با توجه به وابستگي نزديك موجود بين يك همكاري بين سازماني و جامعه، لازم است مكانيسمهاي ارتباطي محيطي،هماهنگ و مقتضي با شرايط جامعه تعريف شده و شكل گيرند تا علاوه بر رهبري و عضويت، ديگر ذينفعان نيز بتوانند در فرايند همكاري بين سازماني مشاركت داشته باشند . دراين راستا، به ارتباط بين جامعه و فرايند همكاري بين سازماني بايد اطلاعات بموقع و مستمري داده شود تا تقويت شده و همواره بروز باقي بمانند . با توجه به اهميت وجود ارتباط بين جامعه و فرآيند همكاري بين سازماني، لازم است تا همواره موانع اطلاع رساني به اين ارتباط شناسايي شده و از ميان برداشته شوند و در صورتي كه لازم باشد مكانيسمهاي ارتباطي محيطي جديدي طراحي و توسعه داده شوند.

ساختار آموزشی  و تکنولوژی در حوزه فن آوری

براي انجام فعاليتهاي مشترك درمرحلة نخست نياز به بستر سازي و جلب اعتماد و ايجاد هماهنگي مي باشد . صنايع اكثراً بعلّت انتقال تكنولوژيهاي پيشرفته در حلّ معضلات خود اطمينان كافي براي مرتفع شدن آنها توسط دانشگاه كه بيشتر با جنبه هاي تئوري موضوعات سر و كار دارند ، نداشته و از طرف ديگر اساتيد و متخصصين در دانشگاه نيز وجود مشكلات عديده در صنايع را از ضعف در مديريت و آشنا نبودن به روشها ي اصولي تحقيق و يا ضعف در مراكز تحقيق و توسعه تلقي كرده ودر اين ميان نيز دولت از سياستهاي روشن براي ايجاد همآهنگي استفاده نمي نمايد . لذا عليرغم كليدي و اساسي بودن موضوع به غير از برخي موفقيت هاي موضعي ، حركت گسترده و دامنه دار مشهود نبوده و بررسی مسائل آموزشی  و تکنولوژی در حوزه فن آوری نيز بيشتر به مشخّص كردن اهميت موضوع و لزوم توجه به آن را تداعي مي نمايند ، در حاليكه تکنولوژی در حوزه فن آوری ضمن حل تنگناهاي قبلي بايستي در نهايت راه كارهاي رسيدن به اهداف از قبل تعيين شده را نيز بطور واضح و روشن در پيش رو داشته باشد .

ممالك توسعه يافته و پيشگام در علم و تكنولوژي با خردگرائي و داشتن نگرش سيستمي توانسته اند بستر توسعه را هموار و به جايگاه مورد نظر دسترسي پيدا كنند كه در اين زمينه مديريت منابع انساني و بويژه مديريت در مراكز تحقيق و توسعه نيز از اهميت ويژه برخوردار بوده است.متأسفانه در حال حاضر تنها بخش كوچكى از علم و تکنولوژی توليد شده در دانشگاه هاي كشور براى حل مشكلات و رفع موانع توسعه به كار گرفته مى شود، درحالي كه دانشگاه و صنعت بايد با هم هماهنگ شده، در خدمت همديگر و در نتيجه در خدمت کشور باشند. البته دولت بايد همانند يک رابط، ارتباط دانشگاه و صنعت و دولت را ساماندهى کند.

برآيند وجود همكاريها و تعاملات بين سازماني ميان دانشگاه، دولت و صنعت

مهمترين موضوع كاري وجود همكاريهاي بين سازماني ميان دانشگاه، دولت و صنعت در زمينه مسائل و چالشهاي پژوهشي و تحقيقاتي مي باشد لذا نتيجه اين همكاريها و ميزان مفيد و كاربردي بودن نتايج بدست آمده براي همه اعضاء امري مهم است. تأمين اين نياز تا حد زيادي ميتواند در موفقيــت يك همــكاري بين سازماني نقش داشته باشد تا حد امكان دانشگاهيان بايد سعي كنند كه نتايج پروژه هاي تحقيقاتي خود را بصورت نتايج ملموس، كاربردي و عملياتي به اعضاء دولت و صنعت ارائه دهند زيرا در اين صورت است كه اعضاء دولت و صنعت فكر مي كنند كه نتيجه همكاريها و صرف منابع مفيد بوده و قانع كننده است . از ديگر مواردي كه مي توان بعنوان نتايج وجود همكاريهاي بين سازماني ميان دانشگاه، دولت و صنعت دانست نوآوريهاي تكنولوژيكي، استمرار در حمايت از پروژه هاي تحقيقاتي، انتشارات علمي مرتبط، تدوين پروژه هاي دانشجويي، استخدام فار غ التحصيلان و غيره مي باشند.

پاسخ‌گویی به نیازها و تقاضای جامعه

ارتباط صنعت و دانشگاه و دولت یکی از حلقه‌های تولید و مصرف علم در کشور بجهت رفع نیاز های جامعه است؛ ارتباطی که حاصل نیاز بخش صنعت و توانایی تولید علم در دانشگاه‌ها است. دانشگاه می‌تواند برای صنعت نیرو تربیت کند، برای رفع مشکلات صنعت مشاوره بدهد و راهبردهای جدید تولیدی را در اختیار صنعت بگذارد. دانشگاه برای این‌که بتواند پاسخگوی نیازهای صنعت باشد، باید نگاه خود را معطوف به جامعة ایران و مسائل و نیازهای آن کند و برای جامعه تولید علم کند. در غیر این صورت علم تولیدشده در دانشگاه به کار صنعت و جامعه نمی‌آید، بلکه دانشگاه علمی را تولید کرده که مورد استفاده دیگر جوامع است یا این‌که اساساً بی‌استفاده خواهد بود.

برای بهبود رابطة نظام «عرضة دانش» و نظام «تقاضای دانش» و به‌طور خاص، بهبود رابطة صنعت و دانشگاه، لازم است تا به‌غیراز نهادهای مستقیم زیرمجموعة خود این دو نظام، نهادهای واسطی زیرمجموعة نظام ارتباطی بین این دو بخش وجود داشته باشند تا سازوکارهای ارتباطی محقق شود. پژوهشکده‌های کاربردی و شرکت‌های دانش‌بنیان که برای تکمیل نظام ملی نوآوری شکل می‌گیرند ازجملة چنین نهادهایی هستند که می‌توانند این ارتباط را به‌خوبی برقرار کنند. دانش از طریق این حلقه‌های واسط از منبع تولید آن به محل مصرف منتقل می‌شود. شرکت‌های دانش‌بنیان محل اصلی پروراندن ایده‌های فناورانه و تبدیل آن‌ها به ثروت در جامعه و افزایش کیفیت زندگی مردم هستند که مسبب انتقال نفع به جامعه و ارتقای اقتدار جامعه هستند.

ایجاد ساختار تعاملی میان برنامه‌های آموزش عالی و حوزه های اقتصادی

مسئولين واحدهاي صنعتی، ناگزيرند به موقعيت و موفقيت خود که در گرو تعاملات بین حوزه دانشگاه و صنعت بوده بيانديشند و يكي از گزينه ها براي بالاتر بردن رشد علمي حضور كاركنان در دوره هاي آموزشي ضمن خدمت است. سرپرستان معتقدند كه دوره هاي آموزشي ضمن خدمت مي تواند قابليت هاي دانشي و مهارتي و نگرش مناسبي را در كاركنان پرورش دهند. با اين همه، گاه عوامل زمينه ساز تغيير رفتار دركاركنان را مورد غفلت قرار مي دهند؛ كه چنين غفلتي تمام تلاشهاي آنان را در راستاي بهبود سازمان و آن حوزه با ناكامي روبرو مي سازد.

امروزه همه ي ساختارها از جمله ساختار علم و فناوري و صنعت، بيشتر از هر زمان ديگر نيازمند ژرفنگري، واقع بيني، جامعيت و بلند نظري است و دست اندركاران صنعت بايد بپذيرند كه در كنار دانشگاه قادر به هضم و جذب صحيح فناوري خواهند بود و دانشگاهيان باوركنند كه امروز فناوري فرداست و محل استقرار فناوري يعني ثمره و نتيجه علم صنعت است و هر دو بدانند كه خاصيت حيات، هضم وجذب و دفع است .

منبع

حسام، اسمعیل(1394)، اولویت بندی شاخصهای ارتباط دانشگاه-صنعت-دولت، پايان نامه كارشناسي ارشد،رشته مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید