عوامل تأثیرگذار بر رفتار شهروندی سازمانی چیست ؟
بررسیهای فراتحلیلی درخصوص ارتباط بین رفتار شهروندی سازمانی و عوامل تأثیرگذار بر آن بیانگر این واقعیت است که چهار دسته از این عوامل مورد تأکید تحقیقات بوده اند که عبارتند از:
- ویژگیهای فردی کارکنان
- ویژگیهای شغلی
- ویژگیهای سازمانی
- ویژگیهای رهبری
تحقیقات اولیه صورت گرفته توسط ارگان و همکاران عمدتاً بر نگرشهای کارکنان و گرایشها و رفتار حمایتی رهبر متمرکز بوده است. اخیرا، پودساکف و همکاران نشان دادند که OCB رابطه مثبت با درجه عملکرد و تخصیص پاداش دارد. پژوهشهای اولیه که ویژگیهای فردی را مورد توجه قرار میدهند، بر دو محور اصلی متمرکز هستند: نخست آن که این عامل کلی مؤثر بر روحیه را اورگان و ریان به عنوان زیربنای رضایت کارکنان، تعهد سازمانی، ادراکات از عدالت و ادراکات از حمایتگری رهبری تلقی میکنند و دوم این که تحقیقات محققان نشانگر ارتباط معنادار آنها با رفتار شهروندی سازمانی است که بیانگر اهمیت این متغییرها در تعیین نحوه رفتار شهروندی سازمانی میباشد .توگبا و ابرو به بررسی رابطه رفتار شهروندی سازمانی با هوش هیجانی نتیجه گرفتند که هوش هیجانی به طور قابل توجهی به وجدان، فضیلت مدنی، و رفتار نوع دوستانه در ارتباط بود.تحقیقات درمورد نقش جنسیت درOCB نشان می دهد که نوع دوستی و نزاکت در رفتار زنان بیشتردیده شود. در حالی که فضیلت مدنی و جوانمردی بیشتر در مردان در نظر گرفته می شود.وانكسيان و وايويوبه بررسي ارتباط بين ويژگيهاي جمعيت شناختي و در نظر گرفتن رفتارهاي شهروندي سازماني به عنوان رفتارهاي نقشي پرداختند. طي يك نظر سنجي از 349 كارمند شركت چيني نشان داد كارمندان مسن و زنان به احتمال خيلي بيشتري رفتارهاي شهروندي را به عنوان رفتارهاي نقشي و يا شغلي در نظر ميگيرند.علاوه بر این جورج بیان نمود که بین ویژگیهای شخصیتی مثبت در کار و تمایل کارکنان برای کمک کردن به دیگران ( بعد نوع دوستی رفتار شهروندی سازمانی) رابطه معنی دار وجود دارد بنابراین عاطفه (احساسات ) نقش مهمی در رفتار شهروندی سازمانی هم صدق میکند با این وجود، هیچ یک از این مطالعات به بررسی میزان تأثیر حالت روحی مثبت بر تفسیر کلی این سازه نپرداخته است .تقویت رفتار شهروندی، مانند هر رفتار دیگری که از افراد سر میزند، نیاز به ترغیب و تشویق دارد. یکی از مواردی که میتواند در این زمینه تأثیرگذار باشد سیاستها و اقدامات سازمانی است. مدیران سازمانی باید با وضع سیاستها و راهبردهای مناسب، در جهت شکوفاتر شدن رفتارهای شهروندی در سازمان تلاش کنند. میتوان شرایطی ایجاد کرد که افراد نقش خود را با کیفیت و کمیتی فراتر از آنچه که تعریف شده و انتظار میرفته ایفا نموده و به عنوان شهروند سازمانی متخصص و متعهد به تمامی ارزش ها و آرمان سازمان پایبند و در راستای تامین انتظاراتمان گام بردارند.
منابع
مفاخری ،عبدالله (1393) ،اثربخشی آموزش فراشناخت وذهن آگاهی بر نگرش های زیست محیطی ،رفتار شهروندی سازمانی و بهزیستی اجتماعی ، پایان نامه دکترای تخصصی روانشناسی عمومی ، دانشگاه پیام نور
ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید