ظهور تاب آوری ومدیریت استرس

از سال 1970 به بعد پژوهش های علمی- اجتماعی بسیاری در زمینه فشار روانی و خطرات ناشی از آن انجام شده است. اهمیت مدیریت استرس و کاهش فشار روانی باعث گسترش این پژوهش ها شده است. از آنجایی که تغییرات استرس زا می تواند هم تاثیرات مثبت و هم منفی در پی داشته باشد ، مفاهیم زیادی در رابطه با استرس و چگونگی کنترل و کاهش آن مطرح شده است. یکی  از این مفاهیم تاب آوری است.

ریچاردسون،از نظر تاریخی،مطالعه تاب آوری سه موج را بهمراه داشت:

موج اول بررسی تاب آوری، در پاسخ به این سوال بود،چه ویژگی هایی افرادی را که در مواجهه با عوامل خطرزا یا شرایط ناگوار موفق بیرون می آیند، بعنوان نقطه مقابل افرادی که در برابراین عوامل تسلیم می­شوند ، مشخص می کند ؟

موج دوم بررسی تاب آوری ،تلاشی برای پاسخ به،این سوال بود که ،کیفیت های تاب آوری چگونه کسب می ­شوند ؟ فلچ، اظهارنمود کیفیت های تاب آور بودن از طریق قانون تخریب و انسجام مجدد کسب شده اند.

موج سوم یک فرایند مفصل تر کسب کیفیت های تاب آوری بعنوان کارکردی از انتخاب هوشیار یا ناهوشیاربه وسیله ریچاردسون وهمکاران،مطرح گردید.

چهارچوب مدل تاب آوری

 در سال 1999 کومپفر،سعی کرد چهارچوبی برای تاب آوری به منظور مشخص کردن پیچیدگی این پدیده و درک بهتر چندبعدی بودن نمونه های رشد تاب آوری طراحی کند. این طرح کلیه مباحث تحقیقاتی در مورد تاب آوری را در خود جمع آوری کرده است. به خصوص که با این روش مراحل پویایی بین ویژگی های کودکان و محیط زندگی آنها و نتایج رشد با هم بررسی می شوند. کومپفر،در این مدل ابعاد ششگانه مختلف را در نظر می گیردبرای پیشبرد تاب آوری حائز اهمیتست. در بین این چهار مورد، مربوط به بخش تاثیرگذاری ودومورددیگرمربوط به فرایند تبادلی میباشد.

در این مدل، عوامل تاثیرگذار زیر حائز اهمیت بسیار زیادی هستند:

استرس زاهای حاد

اینها جزء عواملی هستند که در مراحل تاب آوری از عوامل اصلی اختلال در کودک و خروج او از تعادل روانی می باشند. موضوع استرس زا، به عنوان عامل تهدید کننده در ذهن کودک نقش می بندد.

شرایط زیست محیطی

ریشه آن در ارتباط با عوامل افزایش و کاهش دهنده شرایط خطر و تاثیرپذیر از شرایط زندگی کودک می باشد؛یعنی در فامیل، در مراکز آموزش، در گروه، در جامعه و سایر . شرایط حمایت کننده و خطرآفرین در این حالت از عوامل گوناگونی نظیر موقعیت اجتماعی و جغرافیایی ، سن و جنسیت تاثیرپذیرند ولی در این ارتباط تعداد و ترتیب به وقوع پیوستن عوامل افزایش و کاهش دهنده ریسک حائز اهمیت است.

ویژگی های فردی

منظورآن گروه ازصفات وویژگیهاییست که یک فرد باید برای مبارزه موفق آمیز با مسائل بحران زا داشته باشد.

این مشخصات به پنج گروه تقسیم می شوند:

1. توانایی های تشخیص و شناخت
2. استقامت درونی و احساسی
3. توانایی های اجتماعی
4. منابع سلامت جسمانی یا فیزیکی
5. ایمان، انگیزه و دیگر ویژگی های خاص در کودک: جنسیت، هوش فکری، ذهنی و خلق و خوی فردی هستند.

نتایج روند رشد و نمو: هدف اصلی در پرورش و رشد کودکان، رسیدن و حفظ کردن توانایی ها متناسب با سن آنها و ایجاد مهارت های عادی کودکانه در پیشرفت او است. به عبارت دیگر رشد در شرایطی که فاقد اختلالات روانی در کودک باشد. هدف دیگر باید یک فرآیند پویا به عنوان عاملی برای مقابله موفقیت آمیز کودک با حوادث استرس­زای آینده باشد.

منبع

کشاورز،بهنام(1393)، تاب‌آوری بر اساس سبک‌های فرزندپروری و هوش هیجانی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی ارسنجان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید