« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »سواد ارتباطی(توانایی کلامی)
برقراری ارتباط صحیح بین اجزاء گوناگون یک سازمان، از ارکان وظایف مدیر در فرایندی مدیریت است. بیشتر وقت مدیریت به ارتباط رودرو یا به تلفن با زیر دستان، همکاران یا ارباب رجوع میگذرد؛ لذا یک مدیر باید در حیطه ارتباط و گفتگو بسیار ماهر عمل نماید. عدم تسلط در شیوه برقراری ارتباط میتواند باعث ایجاد مشکلات روحی و روانی(اعتماد بنفس پایین، عدم شناخت دیگران، نداشتن تسلط در صحبت کردن) و اجتماعی(خشونت، عدم مسؤولیت کاری، سوءظن و…) عدیدهای در نحوه عملکرد مدیریت گردد، لذا یک مدیر باید دانش و سواد کافی در این زمینه داشته باشد تا با چنین مشکلاتی روبه رو نشود. بنابراین یک مدیر موفق باید دارای سواد ارتباطی لازم باشد، تا بتواند عملکرد صحیح و مفیدی ارائه دهد. لذا زبان مهمترین ابزار برقراری ارتباط محسوب میشود.
همه انسانها در هر موقعیت و شرایطی که باشند نیاز به سخن گفتن دارند یا به عبارتی ریشه دانش و سواد بشریت در زبان وجود دارد، به طوریکه فراگیری دانش و سواد انسان از ابتدای آفرینش آدمی بر پایه کلام بودهاست. بنابراین اولین سواد اطلاعاتی را میتوان سواد ارتباطی یا سواد شفاهی نامید. زمانی که هنوز خط کشف نشده بود انسانها با استفاده از ارتباط کلامی و شنیداری و دیداری به کسب علم میپرداختند و علوم اخذ شده را در ذهن حفظ میکردند و با کاربردی کردن این علوم یا به عبارتی با کار کردن نزد افراد با تجربه این علوم را در اعماق ذهن خود نهادینه میکردند؛ و سپس دانش کسب شده را سینه به سینه به نسلهای بعدی انتقال میدادند.
که مدیران و رؤسا هم از همین طریق راههای عملکرد مدیریتی را میآموختند؛ بنابراین امروزه سواد ارتباطی در امر مدیریت را توانایی پیادهسازی برنامهها و اهدف سازمانی مدیران تعریف میکنند. در حوزه مدیریت، سخن و کلام بسیار مهم است، بهطوریکه بسیاری از فعالیتهای مدیریت در قالب الفاظ و کلمات بررسی میشود، لذا نحوه سخن گفتن میتواند موفقیت یا شکست مدیر را درپی داشته باشد، زیرا کلام انسان بیانگر حکمت و درایت وی به شمار میآید؛ یا به عبارتی، سخن، آیینه تمام نمای عقل انسان است. لذا از ویژگیهای کلام شایسته و مفید در امر مدیریت میتوان به خلاصهگویی، رسا و شفافیت در کلام، متانت در سخن، پرهیز از ادعای بیجا، سکوت بیجا، توجیه زیر دستان و پرهیز از منت گذاشتن اشاره نمود.
در نهایت، مدیران به عنوان مجری اجرای اهداف سازمانی جهت تصمیمگیری، پیگیری و حل مسائل سازمان، به ارتباط با زیر دستان خود نیاز مبرم دارند، لذا این ارتباطات به دو شیوه قابل انجام است: سیستمهای غیر رسمی یا صمیمانه(به دلیل تعامل میان مدیر و کارمندان)، و سیستمهای رسمی که از طریق فرایند سازمانی صورت میگیردبنابراین مدیر، در هر دو شکل انتقال تصمیمات، باید دارای دانش و سواد ارتباطی لازم باشد، تا عملکرد با کیفیت و مفیدی داشته باشد؛ بنابراین، ازجمله راههای کسب و ارتقاء سواد ارتباطی میتوان به: شرکت در سمینارهای مختلف، استفاده از برنامههای صوتی و تصویری، شرکت در کلاسهای مشاوره و گفتگو و استفاده از تجربیات مدیران با تجربه اشاره نمود.
سواد عمومی یا سنتی(تواناییهای کتبی)
کتاب، مجله و مقالات از جمله منابعی هستند که میتوان از طریق آن به اطلاعات مورد نظر دستیابند. کتابخانهها بهترین مکان برای اخذ کتاب و مجلات به شمار می آیند. کتاب(096/0) به عنوان رسانه پرمراجعه معرفی شده است، حال آنکه نشریات ادواری تنها(31% ) واجد چنین ارزشی است(افشاری زنجانی،1371).عرضه خدمات کتابخانه‌ای در موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی در سطوح ساده و ابتدایی آن جریان دارد.این در حالی است که نشانه‌های نیاز به خدمات پیچیده‌تر نظیر نیاز دستیابی به منابع سایر کتابخانهها و تولیدات مراکز تخصصی برون‌مرزی و نیاز به اشاعه اطلاعات به خوبی مشاهده میشود.برآوردن چنین نیازی مستلزم توسعه دامنه فعالیتهایی کتابخانه به ویژه در عرصه خدمات است.هر چند باید اعتراف کرد که تحقق آرزویی مانند آگاهی سهل و سریع از منابع موجود در سایر کتابخانه‌های کشور و دستیابی به آنها تنها در چارچوب اجرای یک برنامه ملی و بهره‌گیری از تکنولوژی جدید(کامپیوتر و ارتباطات)میسر است، اما وظیفه هر کتابخانه، از جمله کتابخانه موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی برای آماده شدن به منظور تطبیق خود برای آنچه که در راه است، قابل صرفنظر کردن نیست. سازماندهی مناسب و روش‌گذاریهای خوب، آموزش کارکنان از وجوه برجسته این وظیفه به شمارمی‌رود.
سواد رایانهای(توانایی فنی)
در عصر حاضر، اينترنت و شبكه جهاني وب بر تمام ابعاد زندگي اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جوامع تأثير گذاشته است. يكي از اين تأثيرات مهم، شكلگيري نوع جديدي از آموزش با عنوان يادگيري الكترونيكي است. سواد رايانه‌اى، سطحى از خبرگى و آشنايى با رايانه است كه بيشتر به توانايى استفاده از برنامه‌هاى كاربردى اطلاق مى‌شود. در حقيقت سواد رايانه‌اى توانايى استفاده از رايانه و نرم‌افزارهاى آن براى انجام وظايف كاربردى است. فنآوري اطلاعات و ارتباطات، ابزار بسیار قدرتمندي است که ناچاریم با آن مواجه شویم. چراکه در دنیاي امروز گریز از آن امکانپذیر نیست. به خصوص که امروزه تأثیرات شگرفی بر زندگی و نحوه گذراندن آن گذاشته است. فنآوري اطلاعات و ارتباطات با نفوذ سریع خود توانسته است، در میدان علم و عمل وارد شود و دگرگونی وصف ناپذیري در زمینههاي گوناگون به ویژه زمینههاي فرهنگی، اجتماعی و آموزش و پرورش پدید آورد.
امروزه فنآوري اطلاعات و ارتباطات بر جنبه هاي مختلف زندگی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادي افراد و اجتماع تأثیر گذاشته است. این تغییر و تحولات به قدري عمیق، گسترده و سریع اتفاق افتاده است، که تمامی ابعاد زندگی فردي و اجتماعی به طور محسوس و نامحسوس، تحت تأثیر آن قرارگرفته است. به طوري که هر یک از کشورها، طرح هاي ملی و منطقه اي ویژهاي را براي توسعه فنآوري اطلاعات و ارتباطات اجرا کرده اند. امروزه در اکثر کشورهاي پیشرفته، سرمایهگذاري در زمینه فنآوري اطلاعات و ارتباطات در بخش آموزش و به خصوص براي کسب مهارتها لازم میباشد. با توجه به اهمیت فوقالعاده اي که در برنامه ملی توسعه و کاربرد فنآوري ارتباطات و اطلاعات ایران براي توسعه منابع انسانی لحاظ شده است، توسعه هرچه بیشتر و سریعتر این زیرساخت ارتباطی از اولویتهاي مهم برشمرده شده است.
منبع
درینی، صدیقه(1394)، رابطه سواد اطلاعاتی مدیران با کیفیت عملکرد آنان، پايان نامه کارشناسي ارشد، مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید