سبب شناسی

تحقیقات لوبار

در DSM-IV مربوط به انجمن روانپزشکان آمريکا در سال 1994 ، معيارهاو ضوابطي راکه بتوان بيماري ADHD  را با وبدون بيش فعالي تشخيص داد معين شده است . تحريک پديري ، حواسپرتي ، عدم توجه و بيش فعالي چهار نشانه اختلالات رفتاري است که ميتوان در ADHD يافت . در ضمن از آنجائيکه نمودار EEG بيماراني که عدم توجه داشتند ، مختل است بنابراين اين بيماري ميتواند پايه واساس نورولوژيک داشته باشد. نورولوژيست ها براي تشخيص ، علاوه بر توجه به ملاکهاي DSM-IV از EEG براي تائيد وتقويت تشخيص خود کمک ميگيرند.

عوامل نوروآناتومي و عملکرد نوروفيزيولوژيک در اختلال بيش فعالي – نقص توجه:

علت اختلال بيش فعالي – نقص توجه در درچه اول بيولوژيک يا عصبي – تکاملي است : اين کودکان ممکن است نوعي ناهنجاري خفيف در مغز داشته باشند که سبب اختلال در توجه ، ياد آوري وتنظيم فعاليت آنها مي شود. محققين که از ابزارهاي الکترو فيزيولوژيکي ، توموگرافي ، انتشار پوزيترون استفاده ميکنند متوجه تفاوت عملکرد مغز کودکان اختلال بيش فعال – کمبودتوجه با ساير گروهها شده اند.بخش قدامي مغزبخصوص  سمت راست آن،عقده هاي پايه اي وسيستم فعال ساز شبکه اي مغز،نقاط ابتلا درکودکان اختلال بيش فعالي – نقص توجه است . احتمال دارد سک عدم احتمال عصبي شيميايي سبب پايين افتادن انتقال دهنده هاي عصبي دوپامين و نورا پي نفرين در مکانهاي تاثير گذار مغز باشد.

در بعضي موارد هماهنگي ميان اين يافته ها براي محققين دشوار بوده بطوري که مجبور ميشوند يافته هاي خويش در مورد علت اختلال بيش فعالي –نقص توجه را به نقش ضعيف والدين وفقر،مواد غذايي نسبت داد.

اگرچه مکان هايي خاص در مغز مرتبط با اختلال بيش فعالي – نقص توجه هست ولي از طرق مختلف کودک مي تواند به ناهنجاريهاي خفيف مغزدچار شود.دانشمندان نميتوانند بطور قطعي مشخص کنند که علت اصلي اختلال نارسايي بيش فعالي چيست؟ تا کنون هيچ مدرکي که نشان دهد عوامل اجتماعي و روش هاي تربيتي عامل بوجود آمدن بيماري هستند ارائه نشده است واکثر محققين علت بيماري راعوامل بيولوژيک دانسته اند.

ميتوان با اطمينان به والدين اين کودکان گفت که بي جهت خود را مقصر ندانند و خود را سرزنش نکنند. با اين وجود ممکن است عوامل زير در ايجاد يا تشديد بيماري دخالت داشته باشند: در مطالعات الکترومغناطيسي ديده شده است که قينگي طبيعي مغز ازبين رفته است و حجم ساختارهاي خاصي از مغز کوچک شده است . بخصوص قشر جلوي پيشاني که غني از انتقال دهنده هاي دوپامين هستند.  حدود 5 تا 10 درصد کاهش در حجم نشان داده اند.

درمطالعه نشر پوزيترون و کاهش جريان خون در هسته استئو پاتوم ، سينگولت قدامي و قشر جلوي پيشاني در کودکان وبزرگسالان اختلال بيش فعال – نقص توجه به نسبت گروه کنترول مشاهده شده است .

پژوهشگران علاقمند به اساس بيولوژيکي اختلال نقص توجه – بيش فعالي روي تعاملات قشر جلوي پيشاني وهسته دم دار وسيستم دوپامين و نور ادرنرزيک ساقه مغز متمرکز شده اند .مطالعات زيادي حاکي از اين است که اختلال عملکرد دوپامنرژيک همراه با اختلال بيش فعالي – نقص توجه ميباشد.

مطالعات MRS در بچه هاي بيش فعال – نقص توجه يافته هاي غير طبيعي در ساختمان هاي مغزي که در حالت طبيعي غني از اسپتورهاي دوپاميني هستند رانشان ميدهد .

داده ها حاکي از آن است که اختلال بيش فعالي – نقص توجه پرخاشگر و غير پرخاشگر دو زير گروه متفاوتند ، بطوريکه بچه هاي اختلال بيش فعال – نقص توجه غير پرخاشگر نقائص شناختي بيشتر و نوع پرخاشگر آشفتگي هاي رواني بيشتري دارند.مکانيسم هاي نورآدرنرژيک و دوپامينرژيک مرکز احتمالي زير بنايي نقائص توجه هستند . در حاليکه مکانيسم هاي سروتونرژيک که مستقيما” در اختلال بيش فعالي – نقص توجه دخيل نميباشند. بنظر ميرسد با مشکلات خلقي يا پرخاشگري ارتباط دارند و ممکن است در آشفتگي هاي رفتاري همراه با بيشفعالي – نقص توجه مهم باشند .

سوالات بي پاسخ زيادي درباره علت اختلال بيش فعالي – نقص توجه وجود دارد. اما با تحقيقات انجام شده در اين زمينه اطلاعات مفيدي هم بدست آمده است ، اين کودکان احتمالا” با اين اختلال متولد ميشوند . از عوامل و اختلال ديگري که در مغز اين کودکان مشاهده ميشود سطح پايين امواج تتا در مغز آسيب به عقده هاي قاعده اي  و کاهش سوخت و ساز قطعه پيشاني اشاره شده است . براساس نظريه سازکار برانگيختگي اختلال کمبود توجه – بيش فعالي ناشي ازناهنجاريهايي است که در سازکارهاي برانگيختگي مغز افراد مبتلا به اين اختلال وجود دارد.ميزان فعاليت وسازکارهاي کنترل بازداري ، باعث حواس پرتي در نتيجه اختلال بيش فعالي،کمبود توجه ميشود.

در تبيين اختلال بيش فعالي ، که آنرا ازاختلال نارسايي توجه متمايز ودر توضيح آن مطرح کرده که فقدان بازداري رفتار ي ، اصلي ترين مشگل کودکان ADHD است. همچنين کوتس ، ورث ، استرلان روبرز،در بررسيهاي خود به اين نتيجه رسيدند که هردو گروه يعني نوع  بي توجه و نوع بيش فعال در سيستم بازداري رفتاري مشکلات عديده دارند.

بخش قدامي مغز بخصوص سمت راست آن همچنين کوتس ،ورث ، استرلان روبرز،در بررسيهاي خود به اين نتيجه رسيدند که هردو گروه يعني نوع  بي توجه و نوع بيش فعال در سيستم بازداري رفتاري مشکلات عديده دارند. بخش قدامي مغز بخصوص سمت راست آن عقده هاي پايه اي وسيستم فعال ساز شبکه اي نقاط ابتلا درکودکان بيش فعال – کمبود توجه  است .

در مطالعات الکترومغناطيسي  ديده شده است که قرينگي طبيعي مغز ازبين رفته است و حجم ساختار خاصي از مغز  کوچکتر شده است در مطالعه نشر پزيترون ، کاهش جريان خون در استو پاتوم ، سينگوليت هاي قدامي و قشر جلوي پيشاني در کودکان و بزرگسالان اختلال بيش فعالي – کمبود توجه به نسبت گروه کنترل مشاهده شده است.

مغز انسان بطور طبيعي در چندين مرحله رشد سريع و ناگهاني پيدا ميکند : 10 تا 12 سالگي در برخي کودکان اين مراحل رشد با تاخير صورت ميگيرد و موجب بروز علائم بيش فعالي – کمبود توجه ميشود که موقتي  بوده وتا سن 5 سالگي طبيعي ميباشد. يک قرينه فيزيولوژيک وجود انواعي ازالگوهاي غير اختصاصي ، غير طبيعي ونامنظم الکتروآنسفالوگرافي EEG است که مشخصه بچه هاي کوچک است.در برخي موارد يافته هاي EEG با گذشت زمان طبيعي ميشود. مطالعه اي کمي که اخيرا”  روي EEG هاي کمي در کودکان مبتلا به اين اختلال و کودکان مبتلا به مشکلات توجهي نامتمايز و برخي گروه کنترل انجام شد ، نشان داد که درصد نسبي نوار بتا افزايش و توان نادر دامنه هاي p3000 افزايش يافته است . افزايش درصد نوار بتا با کاهش درصد نوار دلتا با افزايش انگيختگي همراه است . اسکن هاي تموگرافيک کامپيوتري مغز کودکان مبتلا به ADHD يافته هاي ثابتي را نشان نميدهد.مطالعاتي از PET 1 انجام شده است .نشانگر کاهش جريان خون مغز وميزان متابوليسم در نواحي لوب پيشاني کودکان مبتلا به اختلال بيش فعالي – کمبودتوجه در مقايسه با گروه شاهد بوده است . PET در دختران نوجوان مبتلا به ADHD کلا” متابوليسم گلوکز آنها نسبت به افراد طبيعي افزايش نشان داده شده است .

بسياري ازعصب –رسانه ها؛نوروترانسميتورها به علائم ADHD ربط دارند . احتمال  دارد يک عدم احتمال عصبي شيميايي سبب پايين افتادن انتقال دهنده هاي عصبي دوپامين و نوراپي نفرين در مکان هاي تاثير گذار مغز باشد . با اينحال ، در بعضي موارد هماهنگي ميان اين يافته ها براي محققين دشوار بوده بطوريکه مجبور مي شوند يافته هاي خويش در مورد علت اختلال نقص توجه –بيش فعالي رابااحتياط بيشتري بررسي نمايند.هيچ شواهدي در دست نيست تا بتوان علت اختلال نقص توجه-بيش فعالي را به نقش ضعيف والدين ، فقر، مواد غذايي ، و ….. نسبت داد.اگرچه مکان هايي خاص در مغز مرتبط با اختلال نقص توجه –بيش فعالي هستند، ولي از طريق مختلف ، کودک ميتواند به ناهنجاري هاي خفيف مغز دچار شود. گاهي پاره اي از آسيب هاي ساختاري مغز ديده شده که علت آنها ميتواند هنگام بارداري ، تولد ، مسموميت ها يا آسيب ديدگي هاي ديگر رخ داده باشد. بهر حال صرفنظرازچگونگي وقوع اين آسيبها،بنظرميرسدمکانهايي مشخص درمغزآسيب مي بينند.

منبع

ویسه  تهرانی،نپتون(1393)،اثربخشی آموزش نوروفیدبک برروی کاهش نشانه ها وبهبود عملکرد اجرایی کودکان مبتلا به ADHD،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه پیام نور تهران

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید