روش هاي انگيزش به خلاقيت و نوآوري

مديران براي اين كه چگونه كارها و فنون هايي را به كار گيرند تا انگيزه اي در كاركنان ايجاد شود، الگوهاي فراوان را بيان كرده اند.سه دسته از عوامل هستند كه مي توانند زمينه نوآوري را فراهم سازند. اين عوامل عبارتند از:

• عوامل ساختاري
• فرهنگي
• نحوه اداره منابع انساني در سازمان.

عوامل ساختاري

براساس تحقيقات گسترده ثابت گرديده است كه: اولا روابط ارگانيكي يا طبيعي كه داراي كم ترين مقررات و تقسيم كار براساس تخصص و بيشترين عدم تمركز است كه زمينه مساعدي جهت پذيرش نوآوري فراهم مي كند. ثانيا وفور منابع به مديريت اين امكان را مي دهد تا ابتكارات را خريداري كند و هزينه هاي نهادينه كردن نوآوري و هم چنين شكست ها را تحمل كند. آخرين عامل ساختاري، ارتباطات باز و راحت بيني واحدهاست كه باعث مي شود از طريق عكس العمل ها، موانع احتمالي را از پيش پا بردارد.

عوامل هماهنگي

عامل دوم فرهنگي است: به نظر مي رسد كه سازمان هاي نوآور، داراي فرهنگ مشابهي هستند. آن ها راه آزمودن را انتخاب مي كند. موقعيت و شكست را ارج مي نهند،‌ خطا را مي پذيرند و مي دانند كه در تمام كارها و توليدات، لزوما موفق نخواهند بود. به طور خلاصه فرهنگ نوآوري داراي ويژگي هاي زير است:

• قبول ابهامات: يعني تاكيد بسيار بر مشخص و معين بودن براي نوآوري، محدوديت مي آورند.
• تحمل غير عملي: بسیاري از پيشنهادهاي غير عملي ممكن است نهايتا به نوآوري منجر شوند.
• تحمل ريسك: افراد بدون ترس از نتايج بايستي تشويق يا آزمايش شود.
• تحمل اختلافات: اختلاف عقايد مورد پذيرش است و تشويق مي شود.
• توجه به نتيجه: اهداف به روشني بيان و افراد توجيه مي شوند كه از راه هاي مختلف مي توان به اهداف رسيد.
• تصور سازمان به صورت سيستم باز.

عوامل منابع انساني

آخرين دسته از عوامل مربوط به زمينه مناسب، جهت نوآوري، منابع انساني است: سازمان هايي نوآورند كه نيروي انساني خود را با آموزش هاي لازم و دانش تكنولوژي به روز مجهز كنند و هم چنين امنيت شغلي لازم را براي كاركنان فراهم نمايند تا از اشتباهات نترسند، سازمان هاي نوآور افراد را تشويق مي كنند كه قهرمان تغيير گردند. برا ايجاد خلاقيت در اعضاي سازماني، پنج شرط اساس در جو سازماني دخالت دارند كه تفهيم شرايط براي سازمان حائز اهميت است:

• ايجاد زمينه هاي نوآوري و آزاد انديشي در نيروي انساني.
• فراهم كردن موفقيت براي نيروي انساني به منظور سئوال كردن در سازمان به طريقي كه عضو سازمان بتواند فرادستان و همكاران خود را مورد سئوال قرار دهد. بدين گونه، جو ساماني به جو؛ تبديل مي شود موجبات رشد خلاقيت را در نيروي انساني فراهم مي آورد.
• ايجاد زمينه هاي پرسش از اوضاع مساله ساماني، براي نيروي انساني. اوضاع كه از واقعيت ها نشئت گرفته و سئوال برانگيز است.
• قبول و تفهيم اوضاع مساله ساز براي سازمان.
• حمايت مالي سازمان از نيروي انساني در ابعاد تامين و رشد و پيشرفت.

لازم به ذكر است، هرچند كه ميزان خلاقيت بين انسان ها متفاوت است ولي همه ي انسان ها نيروي خلاقيت دارند و يكي از عوامل عمده بروز خلاقيت، ضرورت است .

فرهنگ نوآوري: مهم ترين عامل موفقيت مديران اشاعه بينش و فرهنگ خود در سازمان است، مديران نوآور از اصلي ترين عناصر توسعه انديشه نوآوري خود به طور جامعه در سيستم و سازمان است. تحركات شخصي مدير و نيز حمايت هاي وي از ساير حركت هاي خلاقانه در فرهنگ نوآوري در محيط موثر و موجب افزايش آن خواهد شد،‌ از سيستم هاي موثر مديران مذكور عبارتند از:

• فراهم كردن محيط باز در مبادله ي اطلاعات؛
• محيط و اقيلم ترغيب كننده؛
• ايجاد طبيعت و ماهيت دانشگاهي در محيط كار؛
• استفاده از سيستم تشويق و تنبيه مطلوب و جهت دار؛
• ايجاد زمينه كارگروهي.

فنون ايجاد رغبت به خلاقيت

براي ايجاد انگيزه به خلاقيت فنون وجود دارند كه به چند مورد آن اشاره مي شود:

توفان مغزي

براي استفاده از اين فن افراد در گروه هاي مختلف قرار مي گيرند سپس از طريق سئوالات مساله خاص تجزيه و تحليل مي شود. آن چه در اين فن لازم است اين است كه مساله به طور مستقيم نبايد بيان شود. سئوالات نبايد به طريق باشد كه در اعضاي گروه شركت كننده انگيزش پاسخ به وجود آورد. ويژگي اين فن مي تواند چند مورد باشد:

•  در ميان گروه هاي مختلف توان كيفي خود را بروز دهند.
•  فرد مي تواند در مورد موضوع قضاوت نامحدود داشته باشد.
•  جريان انگيزش زاست چون شركت كنندگان رابتحرك وانميدارد.

فن اشتراك مساعي

براي استفاده از اين فن، گروه از صاحب نظران تشكيل مي شود و مساله مورد نظر طرح، سپس نظرات ارائه مي گردد، پس از در كنار هم گذاشتن نظرات و مقايسه آن ها، راه حل مساله نتيجه گيري مي شود. و ويژگي‌هاي اين فن اين گونه است:

• با مقايسه نظرات استنتاج به عمل مي آيد.
• از اعضاء براي حل مساله استفاده مي‌شود.
• از طريق مقايسه نظرات، سهولت رهيابي براي حل مساله را فراهم مي كند.

فن تحليل سيستمي

در استفاده از اين فن سعي در كشف ارتباطات تعامل اجزاي تشكيل دهنده هر مساله مورد بررسي قرار مي‌گيرد. اين فن موجب مي شود كه با آگاهي در حل يك مساله رهيابي شود. ويژگي هاي فن فوق اين است كه بايد: همبستگي موجود بين اجزاي تشكيل دهنده مساله به كمك ماتريس بررسي شود.

فن نشست غير رسمي يا پويايي گروهي

اين فن بيشتر از توفان در اعضاء ايجاد تحرك مي كند. براي استفاده از اين فن لازم است كه:

•  پس از طرح مساله شركت كنندگان در گروه نظرات خود را بنويسند.
•  سپس نظرات جمع آوري شده يك به يك خوانده شود.
•  نظرات پس از بررسي و تفهيم براي اعضاي گروه كنار گذاشته شود.
•  نهايتا پس از بررسي و تفهيم تمام نظرات برتر را راي گيري، آرا اولويت بندي و اخذ نتيجه مي شود.

منبع

حصاری،مرتضی(1394)، رابطه انگيزش و خلاقيت با عملكرد شغلي دبيران،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی ،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید