دیدگاه های متفکرین تربیتی

دیدگاه اسلام ومتفکرین اسلامی در زمینه تعلیم وتربیت

دیدگاه اسلام:

تعلیم وتربیت در جامعه اسلامی ،برتوسعه فرایندآموزش مردم سالاری دینی تکیه دارد، فرایند پویایی که هم می تواند به حالت انسجام و وابستگی درونی فرد ، عقل او و کارکرد های اجتماعی او بیندیشد و هم می تواند او را به ارزش های اخلاقی و اصول اعتقادی که در جهت تکریم مقام ومنزلت انسانی قرار دارد ، پایبند نماید.تربیت از نظر اسلام یعنی رفتار مطلوب اسلامی را جانشین رفتار موجود کردن. از قرآن واحادیث معتبر چنین بر می آید که اسلام می کوشد انسانی را بار آورد که:

• خدارابشناسد و رضایت اورا بر همه رضایتها مقدم بشمارد.
• اوامر خدا را ، که به وسیله پیغمبر ابلاغ شده اند ، بداند و اجرا کند.
• در راه تحصیل علم و معرفت بکوشد.
• به روز رستاخیز معتقد باشد.
• مهارتهای لازم برای بهتر ساختن زندگی انفرادی و اجتماعی را بیاموزد.
• برای انسان و انسانیت ارزش واحترام قایل باشد.
• آزادی و استقلال نسبی فکری وعملی خود را حفظ کند.
• مظهر فضایل اخلاقی باشد.
• کار بکند وهرگز طفیلی دیگران نشود.
• مسئولیت اجتماعی بپذیرد.
• واقع بین باشد.
• در زمینه حفظ سلامت وبهداشت بدنی وروانی خود بکوشد.
• مبارز منطقی باشد.

دیدگاه فارابی

بنابر دیدگاه فارابی ، هدف از تعلیم وتربیت ،اعتدال در قوای شهوی و انقیاد آنها نسبت به علت است . بنابراین ساختن شخصیت معتدلی که قوه عاقله و ناطقه آن بر قوای دیگر حاکمیت داشته باشد ، هدف اخلاق وتعلیم وتربیت است وی در مورد شهوت وغضب می گوید:اینها به طور ذاتی خیر یا شر نیستند بلکه خوبی وبدی آنها وابسته به این است که درخدمت عقل وسعادت حقیقی باشند یا نباشند تعلیم وتربیت در بینش فارابی از نظر اهداف یک اجتماع کامل است. به همین دلیل است که فارابی همواره اخلاق وتعلیم وتربیت را به عنوان زیر مجموعه مباحث سیاست و اجتماع مطرح میکند. در زمینه تعلیم وتربیت فارابی معتقد است که انسان ها وکودکان ضمن اینکه از آمادگی ها وامور فطری مشترکی برخوردارند ، تفاوتهای فردی میان آنها نیز اهمیت بسیار دارد. وی معتقد است انسان به صورت طبیعی برای رشد وتکامل نیازمند مربی است وارشاد وتعلیم تأثیر اساسی در ساختار شخصیت دارد. این فیلسوف معتقد است که ویژگی های محل سکونت و ساختمانی در شخصیت وتربیت انسان مؤثر هستند و می گوید : مساکن وساختمانها در ساکنان شان گاهی خوی های متغایر تولید می کند .

دیدگاه امام خمینی (ره)

درباره ضرورت واهمیت تربیت از دیدگاه امام (ره) ایشان می فرمایند: « آنقدر که انسان غیر تربیت شده مضر است به جوامع ، هیچ شیطانی و هیچ حیوانی و هیچ موجودی آنقدر مضر نیست و آنقدر انسان تربیت شده مفید است برای جوامع ، هیچ ملائکه ای و هیچ موجودی آنقدر مفید نیست اساس عالم بر تربیت انسان است ، انسان عصاره همه موجودات است و فشرده تمام عوالم است وانبیاء آمده اند برای اینکه بالقوه را بالفعل کنند.

تمام کوشش انبیاء برای این بوده است که انسان را بسازند ، تعدیل کنند انسان طبیعی رامبدل کنند به یک انسان الهی.اگر انسان متعهد درست کردید، انسان امین،انسان معتقد به یک عالم دیگر انسان معتقد به خدا ، مؤمن به خدا ، اگر این انسان در دانشگاه های شما و ما تربیت شد مملکتتان را نجات می دهد.

اندیشه ها ورهنمود های تربیتی حضرت امام (ره) درباره تربیت کودکان، نشأت گرفته از تعالیم اسلامی وتوجه به محیط فرهنگی در همین راستا قابل بررسی وتحلیل است.تأکید حضرت امام راحل براین اصل است که فطرت انسان خوب است و این مربیان هستند که می توانند بچه های انسان یا شیطان تربیت کنند.

در اندیشه های امام توجه داشتن به خداوند ، محور فعالیت های تربیتی است و امام با تأکید مکرر بر این امر لزوم توجه به کودک در سال های اولیه رشد(نقش مادر) برنامه ریزی تربیتی برای شکل دادن به رفتار کودک ، خانواده ونقش مکانهای آموزشی در پرورش اعتقادات و معیارهای ارزشی (مدرسه) ، را از محور های اساسی تربیت دانسته اند.تربیت از نظر امام از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده است.پیوسته آنرا با توجه به آثار آن گوشزد می کردند و فقدان آنرا به خطر بزرگ تعبیر می کردند. ومی فرمودند:از خطرمغفول هم بالاتر است.

منبع

خاتمی،مسعود(1393)، اثر بخشی آموزش خانواده بر دیدگاه تربیتی مادران،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی تهران

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید