ديدگاه‌هاي مختلف درباره بهره‌وري

معمولاً سه ديدگاه بشرح زيردرباره بهره وري مطرح مي شوند:

• تعريف بهره وري از ديدگاه سيستمي

بهره وري از ديدگاه سيستمي طبيعت پيچيده تري داشته و در کل سيستم مطرح مي گردد. بهره وري عبارت است از نسبت بين مجموعه خروجي هاي يک سيستم به ورودي هاي آن. اين تعريف در سيستم هاي مختلف اجتماعي، فرهنگي و صنعتي کاربرد دارد. صورت کسر که خروجي هاي سيستم هستند مي تواند بشکل فيزيکي ،حجم محصول، تعداد افراد فارغ التحصيل و مخرج کسرمقدار مواد اوليه يا ساعت کار نيروي انساني و ماشين آلات و … تعريف گردد و يا اين که به شکل معيار هاي ارزش مالي ياواحد پول رايج درهرکشوراندازه گيري مي شوند.

از ديدگاه سيستمي، بهره وري در يک محيط با ويژگي‌هاي مختلف و متغيير قرار دارد و عوامل توليد مختلف مانند نيروي کار، سرمايه، انرژي، مديريت، تکنولوژي و .. به کار گرفته به عنوان ورودي ها به فرايند توليد وارد مي گردند و به صورت خروجي هايي مانند کالا هاي ساخته شده و خدمات از اين فرايند بيرون مي آيند. قيمت محصول و در دسترس بودن عوامل توليد، تابع شرايط محيطي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي، تکنولوژيكي و … مي‌باشد. مسلماً اگر اين سيستم توانايي تغيير و اصلاح کيفي و کمي ورودي ها و خروجي ها را داشته باشد مي تواند بهره وريش را افزايش دهد. زماني که سيستم داراي بازخور مجهز باشد سازمان مي تواند از پويايي و تکامل برخوردار شود.

•  بهره وري از ديدگاه ژاپني

بهره وري در ژاپن موضوعي ملي و فراگير است و به عنوان يک رويکرد تاريخي، استراتژي بهبود بهره وري در کنار کنترل کيفيت جامع و مديريت کيفيت جامع مطرح مي گردد. به عقيده پروفسور ساساکي استاد دانشگاه سوکاهاي ژاپن در رشته مديريت سيستم ها، بدون توجه به بهبود کيفيت و کاهش ضايعات بهره وري نمي تواند افزايش يابد.توان رقابت پذيري در بازار را با توجه به مسئله ارتقاي کيفيت مي توان بالا برد.

ژاپني ها يک عامل ضايعات را در صورت کسر وارد کرده اند تا تاثير کيفيت بر بهره وري را مورد نظر داشته باشند. لذا هر چقدر ضايعات کمتر شود صورت کسر افزايش يافته و بهره وري نيز بالا مي رود.از ديدگاه ژاپني ها براي افزايش بهره وري بايد به کيفيت نيروي کار، مديريت و ساختار عوامل ديگر توليد که تشکيل دهنده قيمت تمام شده هستند توجه گردد که اين رويکرد ها به رويکرد تاريخي کايزن،بهبود مستمرو کنترل جامع مي انجامد.

•  رويکرد اقتصادي بهره‌وري

از نظر اقتصادي مقدار محصول يا خروجي، تابع عوامل سرمايه و نيروي کار فرض مي گرددومقدار توليد تابعي است از مقدار سرمايه و نيروي کار.افزايش مهارت نيروي کار و يا تغييرات تکنولوژي و يا افزايش مهارت به همراه بهبود تکنولوژي مي تواند موجب افزايش مقدار توليد و حرکت تابع توليد به سمت بالاتر و از آنجا موجب افزايش بهره وري شود. به طور کلي امروزه بهره وري نگرشي اقتصادي، فني و فرهنگي نسبت به توليد است که در آن انسان فعاليت هاي خود را هوشمندانه و خردمندانه انجام مي دهد تا بهترين نتيجه را با کمترين هزينه و در مدت زمان کمتر به دست آورد. گرچه بهره وري را به صورت کلاسيک بيشتر در امور اقتصادي تعريف کرده اند ولي مي توان مفهوم بهره وري را در همه امور زندگي روزمره تا چرخه عظيم صنعت در نظر گرفت.

منبع

شاکرنسب،مریم(1388)، بررسي توانمندسازي و كارآفريني بر بهره‌وری كاركنان پتروشيمي،پایان نامه کارشناسی ارشد، روانشناسي صنعتي سازماني،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید