« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »تعریف خود آسیب رسانی
خود آسیب رسانی در منابع علمی به شیوه های متفاوتی تعریف شده است. برخی از این تعاریف بدین شرح است:
-آسیب عمدی به خود که معمولاً نشانه ای از یک اختلال روان شناختی یا روانپزشکی است.
-عملی است غیرکشنده که در آن یک فرد آگاهانه رفتاری غیرعادتی را بدون مداخله دیگران انجام میدهد که نتیجهاش آسیب به خود خواهد بود یا فرد آگاهانه مقدار زیادی مواد یا دارو بیشتر از مقدار طبیعی یا بیشتر از میزان تجویز شده مصرف میکند و هدفش از این کار ایجاد تغییراتی است که فرد میخواهد از طریق اثرات جسمانی واقعی یا انتظاری به آنها برسد.
-خود آسیب رسانی شامل خود مسموم سازی یا خودجرحی است و لزومی ندارد در تعریف این رفتارها به انگیزه آشکار یا ظاهری عمل توجه کنیم .
خود آسیبرسانی شامل رفتارهایی مانند موارد زیر است که هر چند منجر به آسیب بدنی می شوند؛ اما غیرکشنده هستند:
- رفتاری که با هدف آسیب به خود به صورت مستقیم انجام شود مانند خودزنی یا پرش از بلندی
- مصرف مواد بیش از حد تجویز شده یا بالاتر از سطوح درمانی
- مصرف یک ماده تفریحی یا غیرقانونی که از نظر شخص به عنوان خود آسیب رسانی تلقی میشود
- مصرف کردن یا وارد کردن یک ماده یا شی غیر قابل مصرف.
خودآسیب رسانی از نوع خودجرحی بدون خودکشی (NSSI) رفتاری است آگاهانه که فرد خودش به بافتهای بدنش آسیب میزند مانند بریدن و سوزاندن بدن اما این رفتار با نیت خودکشی انجام نمی شود و به لحاظ اجتماعی و فرهنگی هم قابل قبول نیست و با هدف اجرای احکام و رسوم اجتماعی انجام نمی شود.
اصطلاحات علمی خود آسیب رسانی
برخی از اصطلاحاتی که تا کنون برای ارجاع به خود آسیبرسانی به کار رفته اند عبارتند از: شبهخودکشی، خودجرحی ، خود جرحی بدون خودکشی، خود آسیب رسانی عمدی (DSH)، نشانگان رگ زنی، خود زنی ظریف، خشونت بر خود، خودآزارگری، خود معیوبسازی و خودتخریبی، اختلال خود شکستدهی، خود آسیبرسانی مستقیم و خود آسیبرسانی غیر مستقیم.
اصطلاح رفتارهای خودجرحی(SIB) برای اشاره به رفتارهای خودجرحی متداول مانند بریدن، سوزاندن و خط انداختن روی بدن که با شدت خفیف تا متوسط انجام می شوند، به کار میرود. خودمعیوب سازی برای اشاره به رفتارهای شدیدی که باعث آسیب یا نقص عضو بدنی میشود مانند اخته کردن یا قطع اندامهای بدن استفاده میشوند.
خودجرحی، خودجرحی بدون خودکشی (NSSI) و خود آسیب رسانی عمدی سه اصطلاحی هستند که بیش از سایر اصطلاحات استفاده شدهاند. در حالیکه در برخی تعاریف رفتارهای خودجرحی به صورت کلی و عمومیتر دو رفتار اقدام خودکشی و خودجرحی بدون خودکشی را شامل میشود؛ اما در طبقه بندی های دیگر مثل کلونسکی خودجرحی تنها شامل خودجرحی بدون خودکشی است. در تعریف خودجرحی ، عوامل فرهنگی و اجتماعی نیز در نظر گرفته است؛ زیرا در برخی از فرهنگها برخی از انواع خود جرحی مثل قمه زدن یا سوراخ کردن بدن یا رنج دادن به خودجزو ویژگی های مطلوب فرهنگی و قابل قبول از لحاظ اجتماعی در نظر گرفته میشود.
خود آسیبرسانی عمدی (DSH) به عنوان هر گونه آسیب که به شیوة عمدی،مستقیم و آگاهانه به بدن وارد میشود،گفته میشود که ممکن است بدون انگیزه خودکشی باشد یا انگیزه واقعی رفتار نامشخص است.اغلب رفتارهای طبقه خودجرحی و خودآسیبرسانی آگاهانه مشترکند به جز رفتارهایی مانند خودمسموم سازی که هر چند خود آسیب رسانی آگاهانه در نظر گرفته میشوند؛ اما در طبقهبندی خودجرحی به حساب نمیآید. عده ای از محققین کاربرد صفت عمدی را برای خود آسیبرسانی اشتباه میپندارند؛ زیرا ممکن است در برخی از مواقعی که فرد به بدن خود آسیب وارد می کنند ، در حالت های تجزیه ای قرار داشته باشد و بنابراین نمی توان گفت انتخاب عمل آسیب به خود به صورت عمدی یا آگاهانه بوده است.در کشورهای آمریکای شمالی به صورت کامل اقدام خودکشی و خودجرحی جدا از هم در نظر گرفته میشوند؛ اما در اروپا به ویژه سیستم درمانی و پژوهشی انگلستان از اصطلاح DSH استفاده میشود و وجود یا عدم وجود انگیزه خودکشی ملاک مهمی در جدا کردن افراد با خودجرحی ویا اقدام کنندگان به خودکشی نیست.
منبع
خانی پور،حمید(1393)، رفتارهای خود آسیب رسانی در نوجوانان:ماهیت،احتمال خودکشی و نقش عوامل روانشناختی و همسالان ،پایان نامه دکتری روانشناسی ،دانشگاه علامه طباطبایی
دیدگاهی بنویسید