تاریخچه تبلیغات

از دوران ما قبل تاریخ، نوعی ارتباط در خصوص وجود و در دسترس بودن اجناس و کالاها وجود داشته است. برخی از تصاویری که بر دیواره غارهای اولیه نقش بسته است مربوط به سازندگان اشیای ابتدایی می باشد. بنابراین تبلیغ مقوله ای نیست که چندان جدید باشد و مربوط به سال­های اخیر گردد بلکه ریشه در زندگی اجتماعی انسانها دارد .

آنچه که امروز به عنوان تبلیغات نو و جدید می شناسیم، ریشه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در ‏کشور ایالات متحده دارد. اما به طور کلی برای تبلیغات اعم از سیاسی یا تجاری می­توان سه دوره تاریخی قبل از ‏انقلاب گوتنبرگ و اختراع و تکمیل ماشین چاپ در سال 1450 را در نظر گرفت.‏

آنچه که امروز به عنوان تبلیغات نو و جدید می­شناسیم، ریشه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در ‏کشور ایالات متحده دارد. اما به طور­کلی برای تبلیغات اعم از سیاسی یا تجاری می­توان سه دوره تاریخی قبل از ‏انقلاب گوتنبرگ و اختراع و تکمیل ماشین چاپ در سال 1450 را در نظر گرفت.‏

  • دوره علایم تجاری

در زمان های گذشته افتخار و غروری که استادکاران داشتند، منجر به استفاده تبلیغاتی از آن به شکل علامت یا ‏علامت های مشخص، شده است. به طور مثال آنان برای موضوعاتی مانند کاسه، کوزه سفالی و…. علامت خود را ‏حک می کردند. بدین ترتیب شهرت آنان دست به دست و زبان به زبان می گشت و خریداران هنگام خرید به ‏علایم تجاری توجه می کردند.‏

  • نشانه ها و تبلیغ روی دیوارها

وسیله دیگر تبلیغات، جملاتی بود که روی سنگ و دیوارهای جنب محلی که اجناس مختلف به فروش می رسید ‏نوشته می شد و از اجناس و کالا تمجید و تحسین می کرد. نظیر آن را می توان تبلیغات دیوارها و تابلوهای بالای ‏مغازه‌های امروزی ذکر کرد. به طور مثال کاوش‌هایی که در شهر بمبئی آمده نشان داده است که در هر دکان ‏کوچکی یک نوشته‌ای روی دیوار جنب در ورودی مغازه داشته است.‏

  • جارچیهای شهر

در دوران گذشته به ویژه در یونان، جارچیهای عمومی وظیفه اطلاع‌رسانی را انجام می‌دادند، آنان اخبار مهم و ‏وقایع مورد علاقه مردم را انتشار و بابت آن کارمزد می گرفتند. آنان حتی اتحادیه‌ای نیز تشکیل داده بودند اما ‏بعد از 1450 و اختراع ماشین چاپ به وسیله یوهان گوتنبرگ به تدریج و تقریباً طی 300 سال تمام اروپا تحت ‏تأثیر این صنعت قرار گرفت. با بسط و گسترش مطبوعات در اواسط قرن هفدهم، تبلیغات به صورت جدیدی برای ‏اطلاع افراد باسواد رشد و کم کم شروع به پیشرفت کرد.‏

بسط و توسعه چاپ روز به روز بر تعداد روزنامه ها و مجله ها افزوده شد و اولین روزنامه در ایالات متحده به ‏نام بوستون نیوزلتر در سال 1690 چاپ شد و در سال 1914 قریب 15 هزار روزنامه و مجله در این کشور ‏منتشر شد.‏ سرانجام پس از پیدایش رادیو و ارسال اولین پیام به وسیله مارکنی در سال 1895 کم کم تبلیغات جای خود را در ‏رسانه جدید گشود و اولین رادیو تجاری به نام کاکا در شهر پیترزبورگ واقع در ایالات پنسیلوانیا راه‌اندازی شد ‏و بعدها شبکه عظیمی مانند ‏A.B.C‏ در سال 1926 تأسیس شد، پس از خاتمه جنگ جهانی دوم در سال 1945 ‏تبلیغات از طریق تلویزیون آغاز شد و به سرعت گسترش یافت.‏

در فاصله بین سال‌های 1890 و دهه 1920 شاهد تغییرات عمده‌ای در صنعت تبلیغات بازرگانی و آثار اجتماعی ‏آن بودیم. تا قبل از 1890 توجه مؤسسات تبلیغی تنها معطوف به بازار فروش کالا یا متن رسانه های مناسب و ‏کوشش در متقاعد کردن صاحب شغلی است که باید برای آنها تبلیغ می شد. بعد از سال 1890 تبلیغات حاکی از ‏گسترش دامنه خلاقیت و نقش مشاغل شد.‏ تبلیغات بازرگانی با به کار بردن شگردهای مختلف ارایه شد و با استفاده از قلم‌های مختلف و صفحه آرایی‌‌های‏مختلف و غیره به راه چند سویه‌ای برای اقناع مخاطبان تبدیل شد.‏

تاریخچه تبلیغات در ایران

تاریخچه تبلیغات در ایران را می توان به طور کلی بر دو دوره تاریخی تقسیم کرد:‏

  • دوره باستان
  • دوره عصر جدید

تبلیغات دوره باستان که به طور کلی تحت تأثیر کشاورزی و ویژگی‌های آن می‌باشد یک نوع ارتباطات ‏شفاهی است و مانند سایر کشورهای دیگر باستان علایم تجاری، دیوار نوشته‌ها و جارچی­ها مهمترین شیوه های ‏پیام‌رسانی و آگهی به شمار می روند. عصر جدید با ورود دستگاه چاپ به ایران و انتشار اولین روزنامه (کاغذ اخبار) در عصر قاجاریه، اندک اندک ‏آگهی های تجاری نیز به نشریات راه یافتند. بدین ترتیب آگهی در رسانه‌های جمعی ایران از دیوارکوب شروع شد ‏و به نشریه های ادواری، کتاب، سینما، رادیو و سرانجام تلویزیون راه یافت.

اولین روزنامه‌ای که مبادرت به درج آگهی کرد روزنامه وقایع اتفاقیه در سال 1267 شمسی بود.‏ در عهد قاجار، آگهی، حداقل سه نام داشت ابتدا اعلانها و اشتهارنامه که قبول عامه نیافته است سپس اعلان که ‏مصدر باب افعال است به معنی آشکار شدن و علنی ساختن است و به دنبال تشکیل فرهنگستان ایران در سال ‏‏1314 واژه آگاهی جایگزین اعلان شد اما سرپاس مختاری رییس وقت اداره کل شهربانی طی نامه‌ای از ریاست ‏وزرا درخواست کرد که چون کلمه آگاهی برای تأمینات اداره کل شهربانی تعیین شده است به تمام وزارتخانه‌ها ‏و دوایر دولتی دستور صادر شود که از استعمال کلمه آگاهی به جای اعلان خودداری نمایند، لذا از این پس آگهی ‏جای آگاهی را گرفت.‏

ظهور کانون‌های آگهی و تبلیغاتی

اولین کانون آگهی در سال 1316 با عنوان کانون تبلیغاتی زیبا به مدیر مسئولی حمزه نعمتی راه­اندازی شد و ‏نخستین مؤسسه تبلیغاتی ایران است که به طور رسمی به عضویت اتحادیه مؤسسات تبلیغاتی انگلستان و ‏اتحادیه بین‌المللی تبلیغات ایالات متحده درآمد و در سال 1319 شمسی اداره کل تبلیغات و انتشارات توسط عیسی ‏صدیق در خانه سیدالعراقین تأسیس شد و به‌ دنبال آن باید شروع فعالیت تبلیغات تجاری به معنی واقعی را سال ‏‏1325 دانست چنان‌که در سال 1337 هجری شمسی در تهران 18 کانون آگهی مشغول فعالیت بودند.‏ تبلیغات در ایران از دهه 42 تا 52 بر محور سیاست های اقتصادی رژیم در معرفی کالاهای مصرفی و رویدادهای ‏روبنایی زندگی متمرکز بود. از اواسط سال های 42 تحت تأثیر این شرایط جدید پس از قیام مردمی 15 خرداد، آن ‏سال دولت به تمرکز برنامه‌های تبلیغاتی و توسعه امکانات ارتباطی توجه خاصی پیدا کرد. به همین دلیل در اواخر ‏همان سال وزارت اطلاعات تأسیس شد و به دنبال آن اقدام برای ایجاد تلویزیون دولتی که در آغاز سازمان ‏تلویزیون ملی ایران نامیده شد و چند سال با ادغام رادیو در آن، عنوان سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران به ‏خود گرفت، شروع شد.‏

در پی این تحولات سازمان‌های تبلیغاتی به منظور حفظ و حمایت از حقوق خود و تحکیم اصول همکاری بین افراد ‏صنف و به منظور بهبود وضع خود، اتحادیه‌‌ای به نام «اتحادیه دارندگان سازمان های تبلیغاتی»، تشکیل شد. قابل ‏ذکر است اولین جشنواره فیلم های تبلیغاتی نیز در سال 1349 در شیراز برگزار شد.

کانون‌های آگهی و تبلیغاتی پس از انقلاب اسلامی

با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 فعالیت شرکت های تبلیغاتی عملاً به نوعی متوقف شد. ولی با این وجود ‏در سال 1358 شورای انقلاب با تصویب آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کانون‌های آگهی و ‏تبلیغاتی بر فعالیت جدید کانون‌های تبلیغاتی صحه گذاشت، اما ا‌ین اقدام حرکت جدیدی را به تناسب میزان و ‏وضعیت فعالیت آنان در قبل از انقلاب موجب نشد، چون ساختار عمده اقتصاد ایران بر محور کالاهای مصرفی ‏تحت مشارکت یا سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی واقع بود و بخش عمده‌ای از کالاهای مصرفی که قابلیت تولید ‏در داخل کشور را نداشتند از خارج وارد می شد، عملاً دستخوش تغییر شدند و نوعی توقف حاصل شد.

سال‌های 1357 تا 1359 شور و شوق انقلابی سراسر کشور را فرا گرفته بود و از نظر روان شناسی یک نوع ‏بی‌نیازی به لحاظ شعارهای اولیه انقلاب بین مردم وجود داشت، این بی‌نیازی از مسایل اقتصادی با ارایه روحیه ‏همکاری به تعاون، مساعدت، کمک و اطمینان و اعتماد به آینده بهتری، معنی پیدا می کرد که این موضوع منجر به ‏کم رنگ شدن فعالیت‌های تبلیغاتی شد و به دنبال آن با شروع جنگ تحمیلی عمده فعالیت و نظر رسانه‌های داخلی ‏بر محور اخبار مربوط به دفع تهاجم دشمن و حفظ کشور شد، در این دوران با نگرش خاص احزاب، سازمان‌ها و ‏گروه‌های مختلف کشور روی این رویداد مهم، فضای جامعه بر فضای بدون تبلیغات بازرگانی مبدل شد و ‏تبلیغات به طور طبیعی در اختیار جنگ قرار گرفت.

تبلیغات بازرگانی پس از جنگ تحمیلی

با خاتمه جنگ تحمیلی و با آغاز دوران سازندگی و رشد فعالیت‌های اقتصادی در سال های 70 – 69 تبلیغات ‏تجاری افزایش چشمگیر و قابل توجهی یافت به طوری که در مدت دو سال، توجه مسؤولان معاونت امور ‏مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را بخود معطوف کرد و این معاونت نیز از سال 1372 امر ‏ساماندهی فعالیت کانون‌های تبلیغاتی را مطابق وظایف قانونی خود در دستور کار قرار داد و بر این اساس اداره ‏کانون های تبلیغاتی تشکیل و موظف به ساماندهی موضوع تبلیغات بازرگانی و امور مربوط به آن شد.‏

نگاهی به فعالیت‌های اداره کانون‌های آگهی و تبلیغات بازرگانی

اداره کانون های تبلیغاتی پس از تشکیل، ابتدا نسبت به شناسایی کانون‌های فعال که به طور غیرقانونی در سطح ‏کشور به ویژه تهران فعالیت داشتند، اقدام نمود. این اداره در اولین گام با اعلام موجودیت و پذیرش تقاضا برای ‏صدور مجوز، بیش از هفتصد کانون را مورد شناسایی قرار داد و با تکیه بر اهداف فرهنگی نظام جمهوری ‏اسلامی ایران به سر و سامان دادن آنها پرداخت. در حال حاضر صدور مجوز فعالیت برای کانونهای آگهی ‏توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها انجام می‌شود.‏

طی ا‌ین سال‌ها اداره کانون‌های آگهی و تبلی‍غات بازرگانی با تدوین دستورالعمل‌های پیشنهادی و ارسال آن به ‏کمیته مرکزی سازمان‌های تبلیغاتی (که عالی‌ترین مرجع رسیدگی به امور تبلیغات بازرگانی کشور است) پس از ‏تصویب برخی دستورالعمل‌ها در کمیته مذکور و ارسال این مصوبات و آیین‌نامه‌ها به وزارتخانه‌ها و مراجع ‏ذیربط، سعی در ملتزم نمودن مؤسسات تبلیغاتی به رعایت مفاد قانونی آیین‌نامه و سیاست های وزارت فرهنگ و ‏ارشاد اسلامی داشته است.‏

هم اکنون اداره کانون های آگهی و تبلیغات بازرگانی که بخشی از اداره کل تبلیغات و اطلاع‌رسانی معاونت ‏مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی است برای ایجاد هماهنگی دقی‍ق و اعمال منظم سیاست‌ها اقدام به جمع‌آوری آمار و ‏اطلاعات قابل اعتماد از کمیت و کیفیت شرکت‌های تبلیغاتی کرده است چنانکه از سال 1373 تا پایان سال 1389 ‏طبق آمار بدست آمده در مجموع 5564 هزار کانون تبلیغاتی در سراسر کشور مشغول فعال‍یت بوده اند.‏

جمشیدیان در تحقیقی به بررسی تاثیر تبلیغات بر روند بازاریابی شرکت پرداخت.نتایج این پژوهش نشان می داد که تبلیغات تاثیر بسیار زیادی بر روی بازاریابی و روند آن دارند.

موسوی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ادراک زیر آستانه ای واستفاده از آن در تبلیغات به نتایج ذیل دست پیدا نمود: توسعه روز افزون صنعت تبلیغات باعث شده است تا این امر به یکی از پدیده های بسیار مهم جوامع امروزی تبدیل شود و درحوزه ها و رشته های علمی مختلف مورد بررسی قرار گیرد. گسترش بی حد و حصر تبلیغات به ویژه ار طریق قالب های جدیدی چون اینترنت و استفاده از پیام های زیر آستانه ای، چالش های بسیاری را درنظام های ارزشی وفرهنگی کشورهای مختلف به وجود آورده است. به طوری که تبلیغات بازرگانی امروزه به عنوان تهدیدی برای فضای عمومی کشورها تبدیل شده است. یکی از روشهای تبلیغات استفاده از پیام های زیر آستانه ای جهت شناساندن محصول است که به تبلیغات نامرئی مشهور است در این نوع تبلیغات با استفاده از پیام های زیر آستانه ای بر ضمیر ناخود آگاه افراد تاثیر می گذارند که به صورت ناخود آگاه به انتخاب محصول تبلیغ شده روی می آورد.

سیدی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان  بررسی ارتباط میان استراتژی های بازاریابی و میزان فروش خدمات بیمه عمر و پس انداز پرداخت که به نتایج ذیل رسید: استراتژی­های آمیخته بازاریابی خدمات ابزارهایی هستند که ارائه دهندگان خدمات را در نوع خدمت قابل ارائه به مشتریان کمک می ­نمایند. عناصر آمیخته بازاریابی شامل محصول، قیمت گذاری، ارتقاء و آموزش و عنصر مکان و زمان می­باشد. ویژگی­های آمیخته بازاریابی خدمات عبارتند از ناملموس بودن خدمات، تولید و مصرف همزمان خدمات، تمام شدنی بودن خدمات و ناهمگن بودن آن است. در برخی از منابع آمیخته بازاریابی را بیش از این چهار فاکتور دیده و سه عامل دیگر کارکنان، فرآیندها و شواهد فیزیکی را نیز به این فاکتورها اضافه نموده­اند.

بیمه­های عمر و پس­انداز یکی از انواع بیمه­های اشخاص بوده که دارای ارزش بازخرید می­باشند، همچنین بیمه­ گزار می­تواند بعد از گذشت حداقل دو سال از شروع بیمه ­نامه از محل پس­ انداز خود وام دریافت نماید و سود درصد مشارکت در منافع، 75 درصد منافع شرکت می باشد. همچنین حق بیمه کلیه این بیمه­ ها را می­توان به ­صورت یکجا پرداخت نمود که در این­صورت مبلغ حق بیمه یک­جا در برابر کل حق بیمه­ های سالانه بسیار نازل خواهد بود. بیمه ­های اشخاص برخلاف بیمه ­های خسارتی پیرو  اصل غرامت نیستند. در فروش بیمه نامه های عمر امر بازاریابی مهمترین اصول شناخته شده است.

مشكلات اساسي تبليغات در ايران

كشور ما از نظر بافت شهري و عناصر تشكيل دهنده ي آن ، مبلمان هاي موجود در خيابان ها و بوستان ها و ساختمان هاي تشكيل دهنده ي شهر ، فاقد يك هويت مستقل و مشخص است. چرا كه هر كوي و برزني به صورت دلخواه و اتفاقي و سليقه اي طراحي و نمود پيدا كرده است و شايد زياد صحيح نباشد كه انتظار داشته باشيم كه ساختارهاي تبليغاتي از يك هويت مشخص و معين پيروي كند ولي مي توان اين پيكره ها را در قالب هاي علمي و ارگانوميكي آن تعريف كرد.

  • تابلوها هيچ هماهنگي با نوع تبليغي كه در آن ها انجام مي گيرد، ندارد.
  • پيام تبليغي ، ابتدايي و غير منطقي است و مرتبطين را متأثر نمي كند اصولاً به واسطه ي تبليغ سعي مي شود كه در ذهن مخاطب تصوير همه پسند و مثبتي از محصول و كالا تعريف شود، غافل از اين كه شيوه و نوع تبليغ در كشورهاي گوناگون ، بايد با توجه به فرهنگ حاكم در اين مرز و بوم نمود پيدا كند.
  • عامل غالب تبليغ، تصوير است و از ساير عوامل ارتباطي كم تر استفاده مي شود (نور و صدا) گذشته از آن تابلوها از نظر علم ارتباط تصويري نيز ، ضعيف و داراي اشكال است.
  • ابعاد و اندازه ي تابلوها با محيط هاي نصب ،هماهنگ نيست. از طرفي مكان نصب به صورت علمي و مستدل انتخاب نمي شود. پيش بيني استقبال از مترو، هر بازرگان، توليد كننده، سياست مدار ، بازارياب، گرافيست و هنرمندي را بي اختيار به ياد انبوه مخاطبيني مي اندازد كه مي توانند مورد نظر او باشند..
  •  رنگ هاي استفاده شده در پيكره ثابت و نامتناسب با يك استند تبليغات است.

منبع

احمدی، احمد(1393)، رابطه بین نگرش مشتریان نسبت به تبلیغات و میزان ارتقاء فروش خدمت، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0