بررسی نظریه های خلاقیت  

تاکنون به اجمال پیرامون ماهیت خلاقیت مطالبی ارائه شد اکنون مناسب است به طرح دیدگاه های مربوط به خلاقیت بپردازیم در خلاقیت نظریه های متفاوتی وجود دارد که هریک به جوانب مختلف خلاقیت پرداخته اند که عبارتند از :

نظریه های فلسفی خلاقیت – نظریه های جهان باستان

• آفرینشگری ( خلاقیت ) به عنوان الهام خدایی :یکی از قدیمی ترین مفاهیم آفرینشگری دایر بر این است که آفرینشگر ، از الهام خدایی برخوردار است . این مفهوم عمدتاً به وسیله افلاطون عنوان شد که اعلام داشت ، هنرمند در لحظۀ آفرینش ، به دلیل اینکه در کنترل خود نیست عامل نیرویی برتر می شود .

• آفرینشگری به عنوان دیوانگی :سنت دیگری که به دوران باستان برمی گردد آفرینشگری را طبیعتاً شکلی از دیوانگی تلقی می کند . این دیدگاه خودجوشی و غیر عقلایی بودن ظاهری آفرینش را نتیجۀ جنون می داند.

نظریه های جدید فلسفی خلاقیت

• آفرینشگری به عنوان نبوغ شهودی :این دیدگاه آفرینشگری شکلی سلیم و گسترش یافته از شهود است . ایدۀ نبوغ در اواخر دورۀ رنسانس مطرح شد و در مورد نیروهای خلاق مردانی مانند : داوینچی، وساری به کار می رفت . بسیاری از متفکران و اندیشمندان به ویژه کانت، در نقد خرد ناب خود ، آفرینشگری را با نبوغ هم ردیف دانستند . از آنجایی که شخص خلاق مسائل را به گونه شهودی درک می کند لذا قابل پیش بینی نیست و نمی توان فرایند کار او را رسماً آموزش داد.

• آفرینشگری به عنوان نیروی حیاتی :یکی از نتایج نظریه تکاملی داروین این بود که آفرینشگری انسانی ، نمایانگر نیروی خلاق است که در ذات خود زندگی ، نهفته است . براساس این دیدگاه نیرویی در انسان پدیدار می شود که آگاهانه آغازگر ابداع بوده و همان نیروی تخیل خلاق است . این نیروی خلاق در نهایت ، نشانگر فرایند سازمان دهنده ای است که در کل زندگی وجود دارد .
• آفرینشگری به عنوان نیروی کیهانی :آفرینشگری انسان به عنوان تجلی نیروی خلاق نهفته در تمامی موجودات نیز تلقی شده است . به گفتۀ وایت هد، این آفرینشگری ادواری و یا آهنگین است . چرا که جهان شامل نهری از رویدادهای فردی نیست بلکه رویدادهایی است که در برگیرنده ی هستی های واقعی  می باشند که زاده می شوند ، رشد می کنند و می میرند . فرایند آموزش ، منعکس کنندۀ فرایند آفرینشگری در جهان به طور کلی است ، همان گونه هر چیزی در گیتی خود را بی وقفه خلق می کند فراگیر نیز پیوسته طبیعت خود را شکوفا می سازد و بهترین آموزش آن است که صمیمانه به فرایند خلاق کیهانی پاسخ گوید . کودکان از ابتدای تولد دارای انگیزۀ کنجکاوی و اکتشاف هستند و آموزش باید آن را ارضاء کند . آموزگار می تواند از دو راه مهم نیروی طبیعی آفرینشگری را تقویت کند . یکی از راهها ، انتخاب روش ها و مطالب صحیح تربیتی است . راه دیگر برانگیختن شور و ذوق دانش آموز است .

منبع

جوکار ، جواد (1394) ،رابطه رشد قاوت اخلاقی باخلاقیت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه اول ارسنجان ،پایان نامه کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی ،دانشگاه آزاداسلامی واحد ارسنجان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید