انواع منبع کنترل کدامند ؟

منبع کنترل درونی

افرادی که دارای متغیرهای شخصیتی موسوم به منبع کنترل درونی هستند، خود را حاکم بسرنوشت خود می بینند. این افراد به توانایی خود در مهار کردن رویدادهای زندگی یعنی منبع داخلی نظارت و کنترل دارند. افراد دارای منبع کنترل درونی اعتقاد دارند که کنترل کافی بر زندگی خود و رویدادهای آن داشته و مطابق همین باور رفتار می کنند. تحقیق نشان داده است که آن ها در تکالیف خود عملکرد بهتری دارند. کمتر تحت نفوذ دیگران قرار می گیرند و برای مهارت ها و پیشرفت‌های خود ارزش والاتری قائل هستند. آن ها بیشتر از افراد دارای منبع کنترل بیرونی برای قبول مسئولیت اعمال خود آمادگی دارند. تحقیقات مقدماتی حاکی از آن است که افراد داری منبع کنترل درونی از بهداشت روانی بهتری برخوردار هستند. همچنین این افراد در تکالیف آزمایشگاهی در سطح بالاتری عمل نمودند. آن ها اضطراب کمتر و عزت نفس بیشتری گزارش می کنند، آمادگی بیشتری برای پذیرفتن مسئولیت جهت اعمالشان دارند و از سلامت روانی بیشتری برخوردارند .خودپنداره­ی افراد دارای کنترل درونی به گونه ای است که هر اتفاق خوب یا بد را به خود نسبت می دهند و خود را مسئول می دانند. به عبارت دیگر هر رویداد خوب یا بد را وابسته به خود می دانند. درونی گرایان برای توجیه دست آوردهای زندگی خود، فعالیت ها، عدم فعالیت، صفات و خصوصیات خود را بررسی می کنند. آ نها تقریباً همیشه نتیجه ی هر رویداد را به آ نچه کرده یا نکرده اند مربوط می دانند.این افراد معتقدند که می توانند با تلاشهایشان امور را تغییر دهند. مثلا می توانند در کار موفق شوند، ازدواج خوبی داشته باشند و به هدف‌هایشان برسند . افراد درونگرا در موقعیت‌های مختلف اطلاعات بسیاری کسب می کنند و یادگیری بیشتری دارند. بنابراین تمایل دارند در موقعیت‌های مختلف تسلط بر خود را حفظ کنند. زیرا معتقدند که باید منبع رویدادهای شادی باشند که برای آنها اتفاق می افتد. به طور کلی دروني، پویاتر و بیدارتر و بیشتر درگیر تلاشهایی می شوند که از طریق آن زندگی خود را هدایت و کنترل کنند. این افراد برای قبول مسئولیت اعمال خود آمادگی بیشتری دارند. پیامد دیگر متغیر منبع کنترل، به راهبردهای تصمیم گیری مربوط می شود. درونی ها تمایل دارند، راهبردهای خوب را نگه دارند و راهبردهایی که با شکست روبرو می شوند، کنار بگذارند .آیا منبع کنترل درونی همیشه مطلوب است؟ پژوهشگران حوزه منبع کنترل نگران آن هستند که تمایز درونی ـ بیرونی صرفا به عنوان اصلاحی برای بیان خوب و بد یا با کفایت و بی کفایت به کار برود. با وجود این در بسیاری از تحقیقات معلوم شده است که درونی ها کارکرد بهتری نسبت به بیرونی ها دارند. شاید یک علت آن باشد که بسیاری از پژوهش ها در زمینه‌هایی انجام شده که فرد بر آن چه برایش اتفاق افتاده تا حدودی کنترل دارد. در چنین موقعیت‌هایی، اعتقاد به مهار شخص می تواند درست و انطباقی باشد، اما موقعیت‌هایی نیز هستند که فرد کنترل اندکی بر آن ها دارد. در برخی مشاغل خاص، کسانی که سخت کار می کنند به همان میزانی حقوق دریافت می کنند که افراد فراری از کار دریافت می کنند. در حکومت استبدادی، در اکثر موارد امکان آن وجود ندارد که به حکومت و دولت تاثیر گذاشت. در چنین موقعیت‌هایی اعتقاد به مهار شخص  ممکن است موجب پریشانی فرد شود.

منبع کنترل بیرونی

افرادی که دارای متغیرهای شخصیتی موسوم به منبع کنترل بیرونی هستند، تصور می کنند که دریافت تقویت آن ها وابسته به مردم دیگر، تقدیر و یا شانس است. این افراد معتقدند که بر آن چه برایشان روی می دهد کنترل ندارند و رویدادها را به منابع بیرونی از خود مثل شانس و سرنوشت و صاحبان قدرت نسبت می دهند. در واقع این افراد فکر می کنند که دریافت تقویت آن ها وابسته به لطف دیگران یا شانس است. افراد دارای منبع کنترل بیرونی معتقدند که تقویت توسط مردم دیگر کنترل شده و آن ها در مقابل این نیروهای بیرونی ناتوانند .اين افراد عموماً باور دارند که زندگي آنها توسط نیروهای خارج از خودشان مانند شانس، سرنوشت، یا رفتار سایر افراد کنترل می شود .افراد بیرونی معتقدند رفتارها یا مهار تهایشان در موفقیت یا عدم موفقیت آ نها تأثیری ندارد و در کوشش برای بهبود موقعیت خود فایده ای نمی بینند. آنان به امکان کنترل خود در زمان حال یا آینده باور چندانی ندارند. پژوهشها وجود دو نوع از افراد را نشان می دهند: بیرونی‌های دفاعی، که شدیداً رقابت طلب اند، اما ظاهراً دیگران را برای شکست خود ملامت می کنند؛ و بیرونی‌های غیرفعال که رقابت جو نیستند و معتقدند که زندگی آنان به طور کامل از سوی شانس و اقبال کنترل می شود. بیرونی‌های غیرفعال با نظریه ی راتر مطابقت دارند. و رفتار آنها دقیقاً همانگونه است که او پیش بینی کرده بود. اما بیرونی‌های دفاعی با این نظریه کمتر هماهنگی دارند. چون در نظریه ی راتر افراد بیرونی اهل تلاش نیستند. وقتی که موفقیت وابسته به کوشش‌های خود فرد نیست، چرا باید کوشش و رقابت کرد؟ با توجه به مطالعات موجود، افراد دروني مستقل تر و بيشتر متكي به قضاوتهاي شخصي هستند، نيروي خلاقيت بيشتري دارند و در تغييرات اجتماعي مؤثرند . افراد بيروني در مقابله با انواع تهديدات به انواع مكانيزم هاي رواني از قبيل كناره گيري، بي تفاوتي، اضطراب، افسردگي و ساير رفتارهاي بيمارگونه متوسل مي شوند. بنا به گفته واينر وقتي كه موفقيت و شكست به عوامل دروني نسبت داده مي شوند غرور و شرمساري افزايش مي يابد، اما وقتي كه موفقيت و شكست به عوامل بيروني نسبت داده مي شوند غرور و شرمساري كاهش مي يابد.به عقيده هورناي نيز افرادي كه داراي منبع كنترل بيروني اند شخصيت سلطه پذيري دارند، به اين معني كه پيرو و مطيع خواسته هاي ديگران مي شوند. چنين اشخاصي از انجام هر كاري كه در آن احتمال مخالفت ديگران وجود داشته باشد، اجتناب مي كنند و به خود اجازه رنجاندن و انتقاد از ديگران را نمي دهند. اين اشخاص چون مي ترسند كه ديگران در پاسخ به واكنشهاي دفاعي شدن با آنها بدرفتاري كنند، حتي در مقابل بي عدالتيها نيز از خود دفاع نمي كنند. انتظار مي رود كه دروني ها در انواع بسياري از فعاليتها سلطه جويي و كارآمدي نشان دهند. درحالي كه بيروني ها بيشتر منفعل هستند و احتمال رفتار فعال در آن ها كمتر است. بر همين اساس است كه افراد مستضعف و گروههاي اقليت، به شدت به بعد بيروني نزديكتر هستند. پژوهشها حاكي از آن است كه منبع كنترل دروني، ويژگي اي است كه با موفقيت هاي تحصيلي، عزت نفس مطلوب و سازگارهاي فردي و اجتماعي در ارتباط است .

نوسان در پیوستار منبع کنترل

این ادراک ناخودآگاه، از ثبات نسبی برخوردار است. این گفته بدان معناست که امکان تغییر و جابه جایی در روی این پیوستار وجود دارد. راتر همواره تأکید کرده است که انتظارات کلی به شیب تعمیم اشاره دارند و تحت شرایط خاص، کسی که عموماً احساس کنترل درونی بالایی دارد، ممکن است به این باور برسد که پیامد رفتارش عمدتاً ناشی از شانس، یا رفتار افراد قدرتمند است .در زنان بیرونی بودن، پس از طلاق افزایش می یابد و بعد از مدتی به درونی بودن می گراید. زنانی که به وسیله ی همسران خود مورد بدرفتاری جسمانی قرار گرفته اند، در مقایسه با زنانی که مورد بدرفتاری قرار نگرفته اند، بیشتر به کانون کنترل بیرونی گرایش دارند. افراد طبقات پایین اجتماع و کسانیکه جزء گروه‌های اقلیت هستند، (به استثنای شرق یها) دارای جهت گیری بیرونی هستند.راتر معتقد است که هم موقعیت و هم شخص، در احساس های کنترل شخصی دخالت دارند. بنابراین کسی که در یک موقعیت، انتظار کلی برای موفقیت دارد ممکن است در موقعیتی دیگر، احساس کنترل شخصی کمی داشته باشد.منبع کنترل ما تاثیر مهمی بر رفتارمان خواهد داشت. اشخاصی که دارای منبع کنترل بیرونی هستند که معتقدند رفتارها یا مهارت‌های آن ها در تقویت‌هایی که دریافت می دارند، اثری ندارد، در نتیجه در کوشش برای بهبود موقعیت خود فایده ای نمی بینند. آن ها به بهبود موقعیت خود در زمان حال یا آینده باور چندانی ندارند. افراد دارای منبع کنترل بیرونی ارزش ناچیزی برای هرگونه تلاش جهت بهبود بخشیدن به شرایط خود قائل می باشند. برای این افراد زندگی بیشتر نوعی بازی شانس است و به نظر آن ها موفقیت بیشتر به شانس یا لطف دیگران بستگی دارد .

منبع

امیدوار ،یاسر(1394) ، مقایسه ی ویژگی های شخصیتی واختلالات شخصیت و منبع کنترل زناشویی در زوجین عادی و متقاضی طلاق ،پایان نامه کار شناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی خلیج فارس بوشهر

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0