الگوی تاب­آوری و آسیب­ پذیری

ویژگی شخصیتی بسیار آشکار نظیر؛ سرسختی،خودخواهی،عزت نفس،قاطعیت و منبع کنترل در حد بالایی با تاب آوری مرتبط می­باشد.کانر ، تاب آوری را به عنوان یک روش قابل سنجش توانایی غلبه براسترس تعریف می­کند.به عبارتی دیگر، تاب آوری ویژگی­هایی را توصیف می­کند که در افراد زمانی­که در موقعیت­های ناخوشایند قرار دارند، پدیدار شده و حتی شرایطی را فراهم می کند که در این موقعیت­های ناخوشایند منجر به رشد و تعالی آن­ها شود. بنابراین، تاب آوری به روش اندازه گیری طاقت (بنیه)هیجانی اشاره دارد.

تاب­آوری توانایی فرد برای مواجهه با یک حادثه مضر است یعنی تاب­آوردن در برابر مشکلی قابل ملاحظه که نه تنها فرد بر مشکل غلبه کند بلکه به واسطه آن مشکل قویتر هم می­شود.

نان­هاندرسون ،تاب­آوری را شامل عوامل زیر می­داند:

1. فراهم سازی حمایت مهربانانه
2. طراحی و ارتباط سازی برای افزایش امیدواری
3. فرصت­سازی برای مشارکت معنامند
4. پیشاهنگی در پیوندهای اجتماعی
5. مرزبندی شفاف و سازگار

پترسون، یک الگوی تبادلی برای ادراک تاب­آوری و آسیب­پذیری در بافت اجتماعی مطرح کرده است. الگوی سازگارانه و انطباقی خانواده(FAAR) حاکی از اینست که پاسخ فرد به تنیدگی با تعادل بین تقاضاها ؛ محرک­های تنش­زا، کشش­ها و مسائل روزمره و قابلیت­ها؛ منابع و رفتارهای مقابله­ای تعیین می­شود. عوامل خطر؛ آنچه پترسون تحت عنوان مقتضیات تعریف می­کند و تاب­آوری؛ توانایی­ها در الگوی FAAR  هر دو شامل عوامل زمینه­ای، خانواده و بیرونی هستند. این عوامل که با معانی فردی رویداد مرتبط می­شوند؛ که خود متأثر از خانواده و عوامل بیرونی است، میزانی که با آن رویداد بعنوان محرک تنش­زا تجربه می­شود را تعیین خواهند کرد.

رویداد یا بحران سبب پاسخی می­شود که همواره تا زمان وقوع محرک تنش­زای دیگر، ایجاد تعادل می­کند. این الگو چندین مؤلفۀ تاب­آوری و آسیب­پذیری را یکپارچه می­سازدچارچوبی برای مداخلات برنامه درمانی تاب­آوری بنا می­نهد.

ویژگیهای افراد تاب­آور

افراد تاب آور دارای توانمندی های درونی هستند که آنها را در پشت سر گذاشتن شرایط دشوار کمک می کند.  ادوارد و وارلو، برخی از ویژگی های افراد تاب آور را شامل مواردی از این قبیل می دانند: داشتن حس شوخ طبعی، انعطاف پذیری، مراقبت، مهارت های ارتباطی خوب، داشتن حداقل یک مراقب حمایت کننده، توانایی حل مسئله، درایت در کمک طلبیدن از دیگران و جلب حمایت آنان، احساس استقلال، داشتن هدف، اشتیاق به آموزش، پشتکار و امیدواری.

از سوی دیگر پژوهشها حاکی از آن است که پیوندهای غیررسمی اجتماعی که در همسایگی شکل می­گیرد، تاب­آوری اجتماعی را بالا می­برد. ریشه­های اجتماعی تاب­آوری، ساخت اجتماعی جامعه و دسترسی به منابع اجتماعی و مواجه­سازی با شرایط مختلف را شامل می­شوند. به علاوه افراد تاب­آور همواره می­دانند که ایجاد شبکه­های حمایتی اجتماعی، مقابله را تسهیل می­کند و بهبود سریع­تر را پس از رویدادهای منفی نشان می­دهد. درکل، پژوهشها نشان می­دهند که تاب­آوری یک ویژگی روانشناختی مطلوب است. بنابراین، سؤال مهم اینست که آیا فرد می­تواند سطح تاب­آوری خود را به طور ارادی از طریق راهبردهای بهبود شادکامی بهبود بخشد. پژوهشها حاکی از این بوده که بهزیستی فزاینده می­تواند مقابله با تجربیات منفی بعدی را تسهیل کند. بنابر شواهدی که از مطالعه ریچ و زاترا، و سایر مطالعات تجربی بدست آمده است ، پاسخ این سؤال که آیا تاب­آوری می­تواند تقویت شود، بله است.

در پژوهشی، گارمزی ، افراد خردسالی که در محیط های فقیر زندگی می کردند را مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید که برخی از ویژگی های فردی هستند که باعث افزایش پیامدهای مثبت می گردند. آنها شامل طیف وسیعی از مهارت های اجتماعی، تعامل مثبت با همسالان، حساسیت، پاسخ دهی اجتماعی و هوش بالا، حس همدلی، احساس شوخ طبعی، اعتماد به نفس بالا، منبع کنترل درونی و مهارت های حل مسئله است.

در مجموع افراد تاب آور دارای ویژگی های ذیل می باشند:

1. واقعیت های زندگی را به سهولت می پذیرند.
2. ایمان دارند که زندگی پرمعناست،این باورمعمولا به وسیله ارزشهای آنها حمایت می شود.
3. دارای توانمندی های چشمگیری برای وفق دادن سریع خود با تغییرات بزرگ هستند.
4. موضع گیری فعال درقبال یک مشکل،
5. ایستادگی منطقی درمقابل مشکلات وچالشها باتوانایی اینکه چه موقع بگویند ،بس است.
6. توانایی نگاه به یک مشکل به عنوان مسله ای که می توانند ان راکندوکاو کنند،تغییردهند،تحمل کنندویا دوباره به طرق دیگرحل کنند.

منبع

محرم زاده،بهراد(1390)، اثربخشی آموزش تاب­آوری برمیزان پرخاشگری و احساس تنهایی دانش آموزان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی تنکابن

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید