اقلام تعهدی چیست؟

اسلون اثبات کرد که شرکتهای با سود گزارش شده بالاتر از جریان وجوه نقد عملیاتی در سال های آتی کاهشی در سود عملیاتی را تجربه خواهند کرد .بنابراین حجم اقلام تعهدی یک شاخص خوب برای کیفیت سود می باشد .اقلام تعهدی تفاوت بین سود حسابداری و جریان وجوه نقد حاصل از عملیات را بیان می کنند .این تفاوت نتیجه قیود حسابداری می باشد که چه موقع درآمد و هزینه باید شناسایی شوند .( اصل تحقق درآمد و اصل تطابق

اقلام تعهدی اختیاری و غیر اختیاری

اقلام تعهدی را می توان به اجزای اختیاری و غیر اختیاری تفکیک کرد :

• اجزای اختیاری اقلام تعهدی :عبارت از اقلام تعهدی است که مدیریت می تواند کنترلهایی روی آنها اعمال کند
• اجزای غیر اختیاری اقلام تعهدی : عبارت از اقلام تعهدی است که مدیریت نمی تواند کنترلهایی روی آنها اعمال نماید

نقش واهمیت اقلام تعهدی

یکی از نقش های مهم اقلام تعهدی انتقال یا تعدیل شناسایی جریان های نقدی در طول زمان می باشد .بطوری که اعداد تعدیل شده بهتر عملکرد شرکت را ارزیابی کند.اقلام تعهدی اغلب براساس مفروضات و برآوردها می باشند که اگر اشتباه باشند باید در سود و اقلام تعهدی آینده تصحیح شوند. بنابراین کیفیت اقلام تعهدی و کیفیت سود در هنگام مواجه با خطای برآورد کاهش می یابد .بعنوان نمونه از دیدگاه پالپوخطای برآورد به عنوان عاملی است که کیفیت حسابداری را کاهش می دهد.او اعتقاد دارد صحت . درستی و دقت برآورد به ویژگی های شرکت از قبیل پیچیدگی معاملات و توانایی پیش بینی محیط شرکت بستگی دارد. اقلام تعهدی موجب تغییر یا تعدیل در شناسایی جریانهای نقدی در طول زمان می شوند و بنابراین اقلام تعدیل شده (سود ) عملکرد شرکت را بهتر ارزیابی می کنند.اعتقاد براین است که خطاهای برآورد اقلام تعهدی و اصلاحات بعدی آنها نوعی پارازیت تلقی و منجر به کاهش سودمندی اقلام تعهدی می شوند .

معیار اندازه گیری کیفیت اقلام تعهدی

عبارت است از میزانی که اقلام تعهدی سرمایه در گردش با تحقق جریانهای نقدی عملیاتی مرتبط می باشد

معیار خطا در برآورد اقلام تعهدی

عبارت است از باقیمانده های حاصل از رگرسیون تغییرات سرمایه در گردش سال گذشته.سال جاری و سال آینده و جریانهای نقد ی حاصل از فعالیت های عملیاتی.

اقلام تعهدی براساس سرمایه در گردش

• مدل اقلام تعهدی دیچوو دیچو براقلام تعهدی سرمایه در گردش استوار است
• سود عملیاتی برابر است با جریانهای نقدی و اقلام تعهدی مربوطه

طبقه بندی جریانهای نقدی

• CF_t^t+1= t-1خالص دریافت یا پرداخت وجه نقد مبالغ تعهد شده در زمان
• CF_t^t=خالص جریانهای نقدی جاری
• CF_t^t= t+1خالص جریانهای نقدی انتقال یافته به زمان

دو رویداد مهم برای هر جریان نقدی عبارت است از

• دریافت یا پرداخت جریان نقدی
• شناخت آن جریان نقدی در سود

کل جریانهای نقدی دوره عبارت است از:

• CF_t=CF_t^t-1+CF_t^t+CF_t^t+1

هنگامی که زمان شناسایی یک جریان نقدی تغییر می کند دو ثبت روزنامه تعهدی صورت می گیرد

• یک ثبت افتتاحیه
• یک ثبت اختتامیه

معرفی اقلام تعهدی با توجه به زمان ایجاد تصفیه آن ها

اقلام تعهدی وصول یا پرداخت نقدی آتی –افتتاحیهACFt+1/t0 = CFt+𝞮t

عنصر تعهدی وصول یا پرداخت نقدی آتی – اختتامیهACFt/t-1c= -CFt-1-𝞮t-1

معرفی اقلام تعهدی با توجه به شناخت جریانهای نقدی

عنصر تعهدی که شناخت جریانهای نقدی را به تعویق می اندازد – ایجاد شده

• ACFt/t+10= -CFt+1

عنصر تعهدی که شناخت جریانهای نقدی را به تعویق می اندازد

• ACFt-1/tc=CFt

با استفاده از معادله کل جریانهای نقدی دوره و تعریف اقلام تعهدی به عنوان جمع اقلام تعهدی ابتدا وپایان دوره می توان سود را بدین صورت بیان کرد

• E_t=CF_t-1^t +CF_t^t +CF_t+1^t +𝞮_t+1^t–𝞮_t^t-1

تجزیه و تحلیل اقلام تعهدی به دو صورت انجام می شود

• حالت اول : رابطه میان شاخص کیفیت اقلام تعهدی و ویژگیهای منحصر به فرد شرکت ارزیابی می شود
• جنبه دوم رابطه بین شاخص کیفیت اقلام تعهدی و پایداری سود را بررسی می کند

دیچو و دیچو نقش اقلام تعهدی را در جهت اندازه گیری بهتر عملکرد شرکتها در یک سری زمانی بررسی کردند. به دلیل اینکه اقلام تعهدی نیازمند مفروضات و پیش بینی جریانهای نقدی آتی است بنابراین کیفیت اقلام تعهدی و سود با افزایش در خطای پیش بینی مقدار اقلام تعهدی کاهش می یابد .نتیجه می گیریم که ویژگی های هر شرکت همانند قدر مطلق میزان اقلام تعهدی.طول چرخه عملیاتی.انحراف معیار فروش .جریانهای نقدی اقلام تعهدی و سود و اندازه شرکت را می توان به عنوان ابزاری برای ارزیابی کیفیت سود به کار گرفت.

مدلهای اندازه گیری اقلام تعهدی

• مدل اسلوان
• Accruals=∆CA-∆CL-DEP
• Accruals=(∆AR+∆INV+∆OCA)-(∆AP+∆OCL)-DEP
• ∆CA=تغییر در دارایی های جاری غیرنقدی
• ∆CL=تغییر در بدهی های جاری به جزء بدهی های کوتاه مدت و
• مالیات پرداختنی
• DEP=استهلاک دارایی های مشهود و نامشهود
• ∆AR=تغییر در حساب های دریافتنی
• ∆INV=تغییر در موجودی های کالا
• ∆OCA=تغییر در سایر دارایی های جاری
• ∆AP=تغییر در حساب های پرداختنی
• ∆OCL=تغییر در سایر بدهی های جاری
• مدل دی انجلو
• NDAt=TAt-1/At-2
• TAt=کل اقلام تعهدی
• NDAt =بخش غیراختیاری اقلام تعهدی
• DAt=TAt-NDAt
• DAt=بخش اختیاری اقلام تعهدی
• TAt-1=اقلام تعهدی دوره قبل
• At-2=کل دارایی های دو دوره قبل
• مدل هیلی

در مدل دی انجلو بخش غیر اختیاری اقلام تعهدی را به مشاهدات دوره قبل محدود می شود در حالی که هیلی این محدودیت را مرتفع ساخته است . مدل دی انجلو فرض می کند که بخش غیر اختیاری اقلام تعهدی از یک گام تصادفی پیروی می کند در حالیکه هیلی فرض می کندکه بخش غیر اختیاری اقلام تعهدی از فرآیند میانگین معکوس تبعیت می کند

• NDAt 1/𝑛 =∑_𝑟〖(𝑇𝐴𝝀〗/A𝝀-1)
• TAt=کل اقلام تعهدی
• NDAt= بخش غیر اختیاری اقلام تعهدی در سال
• DAt=TAt-NDAt
• DAt=بخش اختیاری اقلام تعهدی
• n=تعداد سال ها در دوره برآورد
• 𝝀=(t-n+1,…,t-1)عبارت از سال اندیس که دارای بازده می باشد
• مدل جونز
• TAt=(𝝙CAt-𝝙CLt-𝝙CASHt+𝝙STDEBTt-DEPNt)
• NDAt=𝞪1(1/At-1)+𝞪2(𝝙REVt/At-1)+𝞪3(PPEt/At-1)
• TAt=tکل اقلام تعهدی در سال
• 𝝙CAt=تغییر در دارایی های جاری
• 𝝙CLt=تغییر در بدهی های جاری
• 𝝙CASHt=تغییر در وجه نقد
• 𝝙STDEBTt=تغییر در حصه جاری تسهیلات دریافتی در سال
• DEPNt=تغییر در هزینه استهلاک دارایی های مشهود و نامشهود
• NDAt=tبخش غیر اختیاری اقلام تعهدی در سال
• 𝝙REVt=t-1منهای درآمد سالtدرآمد سال
• PPEt=tاموال ماشین آلات و تجهیزات ( ناخالص ) در پایان سال
• At-1=t-1کل دارایی ها در سال
• 3𝞪و2𝞪و1𝞪=پارمترهای خاص شرکت می باشد که با استفاده از مدل زیر به دست می آیند :
• TAt/At-1=a1(1/At-1)+a2(𝝙REVt/At-1) +a3(PPEt/At-1)
• اشاره دارد 𝞪و1𝞪و2𝞪از3OLSبه برآورد هایa1,a2,a3که در این مدل
• TAt=tکل اقلام تعهدی در سال
• At-1=t-1کل دارایی ها در پایان سال
• 𝝙REVt=t-1منهای درآمد سالtدرآمد سال
• PPEt= اموال ماشین آلات و تجهیزات ( ناخالص ) در پایان سال
• مدل تعدیل شده جونز
• TAt=(𝝙Cat-𝝙CLt-𝝙CASHt+𝝙STDEBTt-DEPNt)
• NDAt/At-1=(1/At-1)+𝞪2(𝝙REVt-𝝙RECt)/At-1+ 𝞪3(PPEt/At-1)
• 𝝙RECt=tتغییر در حساب های دریافتنی سال
• مدل صنعت
• بر پایه این فرض استوار است که اجزای غیر اختیاری اقلام تعهدی در طول زمان ثابت هستند
• NDAt=𝞫1+𝞫2medianj(Tat/At-1)
• NDAt=بخش غیر اختیاری اقلام تعهدی در سال
• Medianj(TAt/At-1) = tارزش میانه اقلام تعهدی در سال مشاهدات برآورد می شوند .

سود حسابداری

سود حسابداری از دو قسمت عمده تشکیل یافته است : قسمتی از آن نقدی است .یعنی وجه نقد به دست آمده طی یک دوره در داخل این سود قرار دارد و قسمتی دیگر از آن را اقلام تعهدی تشکیل می دهد . بخش تعهدی سود بمراتب از بخش نقدی آن اهمیت بیشتری در ارزیابی عملکرد شرکت دارد . وجه نقد به دست آمده طی یک دوره مالی اطلاعات مربوطی به شمار نمی آید . چون وجه نقد شناسایی شده مشکلات «زمانبندی و «تطابق « را دارد که می تواند به اندازه گیری غیر صحیح عملکرد شرکت منجر شود .اقلام تعهدی برای تشخیص کیفیت سود شاخص مهمی است و در ارزشیابی سهام کاربرد دارد . کیفیت سود عبارت است از بیان صادقانه سود گزارش شده است اگر شرکتی ویژگی های زیر را دارا باشد کیفیت سود آن بالا خواهد بود

• روش های باثبات محافظه کارانه حسابداری
• جریان درآمد قبل از مالیات ناشی از فعالیت های عملیاتی و تکرارپذیر
• کسب سطحی از سود خالص و نرخ رشد مستقل از ملاحظات مالیاتی( مثل کاهش نرخ مالیات که منجر به معافیت مالیاتی می شود
• داشتن سطح مناسبی از بدهی
• داشتن ساختار سرمایه مناسب
• سود شرکت ناشی از تورم نباشد.

جدول: معیارهای ارزیابی کیفیت سودواجزای مربوط به آن

در واقع می توان برای سرمایه گذاران کیفیت اقلام تعهدی را٬ درجه نزدیکی سود شرکت با میزان جریانهای نقدی ایجاد شده تعریف کرد . بنابراین کیفیت اقلام تعهدی ضعیف این درجه نزدیکی را کاهش می دهد و باعث می شود که ریسک سرمایه گذار در ارتباط با تصمیم گیری در مورد شرکت خاص افزایش یابد. با توجه به اهمیتی که سرمایه­گذاران در خصوص وضعیت بازدهی دارند، بررسی وضعیت مالی و گزارش­های پیوست، به عنوان عوامل اثرگذار بر بازدهی آتی از اهمیت بالایی برخوردارند. یکی از متغیرهای بنیادین مؤثر بروضعیت عملکرد شرکت­ها و به تبع آن بازده سهام رشد شرکت می­باشد که می تواند زمینه­ساز دستیابی به بازده مطلوب در آینده بوده یا به دلیل تحمل ریسک بیشتر بر وضعیت مالی شرکت در نتیجه­ ی سرمایه گذاری بیشتر، قدرت شرکت را برای حفظ بازده فعلی و رشد آن در دوره­های آتی کاهش دهد و در بلندمدت نیز منجر به افت بازده و عملکرد شرکت گردد، یکی دیگر از متغیر­های مهم که نشان دهنده­ی وضعیت شرکت­ها می­باشد انعطاف پذیری مالی می­باشد . بدیهی است که شرکت­هایی که دارای انعطاف پذیری مالی می­باشند نسبت به شرکت­هایی که فاقد انعطاف پذیری مالی می­باشند از وضعیت بهتری برخوردارند و این شرکت­ها برای سرمایه­گذاری از نظر سرمایه­گذاران ومتخصصین سرمایه­گذاری دارای حاشیه امنیت بالاتری می­باشند. از سوی دیگر شرکت­ها برای جذب سرمایه­های سرمایه­گذاران باید حدکثر اطمینان را برای سرمایه­گذاران حاصل نمایند. رشد شرکت­ها و انعطاف پذیری مالی آنها نشان دهنده حاشیه امنیت برای سرمایه گذاری بلند­مدت می­باشد.

منبع

 اردشیری، اشکان(1394)، ارتباط بین انعطاف پذیری مالی و نرخ رشد شرکت با اقلام تعهدی اختیاری، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید