ارتباط آسیب پرهیزی و اضطراب
ارتباط بین اختلال های اضطرابی و ویژگی های شخصیتی در ابعاد سرشت و منش یکی از موضوع های اصلی روان شناسی شخصیت بوده است. مدل های مختلفی برای توضیح رابطه بین ویژگی های شخصیتی و اختلال های روانی از از جمله اختلال های اضطرابی توسط مارکوو همکاران انجام شده است. به طور خلاصه آنها را می توان در سه دسته خلاصه کرد :
- اختلال های شخصیت و اختلال های روانی تأثیرات سببی یا علی مشابهی دارند، اما هیچ کدام تأثیرات سببی بر یکدیگر ندارند، به نظر می رسد آنها علت مشترکی دارند، مثل اینکه هر دو متعلق به یک زنجیره باشند. در سطوح بالاتر اختلالهای شخصیت و روانی سرآغاز یا مقدمه یکدیگر می باشند.
- شخصیت تأثیرات سببی در شروع و حفظ بیماری های روانی دارد.
- اختلال های روانی در شخصیت تأثیرات سببی دارد .
مطالعات مختلفی مدل زیستی – عصبی کلونینجر (الگوهای سرشت و منش) را برای مطالعه ویژگی های شخصیت و اختلال های اضطرابی مورد استفاده قرار داده اند برخی محققان نشان دادند که ابعاد سرشت و منش در سطح بالایی با اختلال های اضطرابی در ارتباط هستند، بخصوص افزایش نمره بعد آسیب پرهیزی با افزایش اختلال های روانی از جمله اضطراب همراه است. تمامی این مطالعات در دو نکته توافق دارند :
- ارتباط مستقیم بین ابعاد سرشت (بعد آسیب پرهیزی) و اضطراب وجود دارد. یعنی افزایش آسیب پرهیزی با افزایش اضطراب همراه است.
- ارتباط معکوس بین ابعاد منش (بعد خود- راهبری) و اضطراب وجود دارد. یعنی افزایش خود- راهبری با کاهش اضطراب همراه است.
البته ابعاد دیگر سرشت و منش نیز در این مطالعات از اهمیت خاصی برخوردار بودند. در جدول زیر ارتباط معنی دار بین ابعاد سرشت و منش و انواع اختلال های اضطرابی نشان داده شده اند :
جدول : رابطه بین اختلالهای اضطرابی و ابعاد سرشت و منش
اختلالهای اضطرابی | |||||
اختلال وحشت زدگی | روان رنجوری وسواسی فکری-عملی | اضطراب اجتماعی | فوبیای خاص | اختلال فشار روانی پس آسیبی | اختلال اضطراب فراگیر |
آسیب پرهیزی (مثبت) | آسیب پرهیزی (مثبت) | آسیب پرهیزی (مثبت) | آسیب پرهیزی (مثبت) | آسیب پرهیزی (مثبت) | آسیب پرهیزی (مثبت) |
خود- راهبری (منفی) | خود- راهبری (منفی) | خود-راهبری (منفی) | خود-فراروی (مثبت) | خود-راهبری (منفی) | |
همکاری (منفی) | نوجویی (منفی) | نوجویی (منفی) | خود-راهبری (منفی) | ||
پشتکار (منفی) | همکاری (منفی) | خود-فراروی (منفی) | همکاری (منفی) |
چنانچه در شکل ملاحظه می شود، بین اختلال وحشت زدگی و آسیب پرهیزی رابطه مستقیم و مثبت و معنی دار وجود دارد. و بین اختلال وحشت زدگی با ابعاد خود- راهبری، همکاری و پشتکار رابطه منفی و معنی وجود دارد. بین روان رنجوری وسواسی فکری عملیو بعد آسیب پرهیزی رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. اما بین روان رنجوری وسواسی فکری عملی و ابعاد خود- راهبری، نوجویی و همکاری رابطه منفی و معنی دار وجود دارد.بین اضطراب اجتماعی و آسیب پرهیزی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین اضطراب اجتماعی و ابعاد خود- راهبری، نوجویی و خود- فراروی رابطه منفی و معکوس معنی دار وجود دارد.بین اختلال های فوبیا ( هراس) و آسیب پرهیزی رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد.بین اختلال فشار روانی پس آسیبیو ابعاد آسیب پرهیزی و خود- فراروی رابطه مثبت و معنی دار وجود. بین ابعاد خود- راهبری و همکاری رابطه منفی و معنی دار وجود دارد.بین اختلال اضطراب فراگیر و آسیب پرهیزی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و بین اختلال اضطراب فراگیر بعد خود- فراروی رابطه منفی و معنی دار وجود دارد.جیانگ و همکاران در پژوهشی به بررسی رابطه بین اضطراب صفت، شخصیت و خستگی بر اساس پرسشنامه سرشت و منش پرداختند، تجزیه و تحلیل نتایج همبستگی معنا داری بین اضطراب صفت و خستگی را نشان داد، از ابعاد سرشت و منش آسیب پرهیزی هم با اضطراب و هم با خستگی( خستگی عمومی، خستگی روانی و خستگی جسمی) رابطه مثبت داشت و از ابعاد منش خود- راهبری هم با اضطراب و هم با خستگی رابطه منفی داشت. همچنین نتایج نشان داد یک ارتباط ذاتی بین اضطراب صفت با آسیب پرهیزی وجود دارد. کلونینجر و همکاران در کارشان بر روی دیدگاه (( روانی– زیستی ارزیابی روانی )) بیان می کنند که پیکربندی های فردی در ساختار شخصیت، خطر همه فرم های آسیب شناسی روانی و همچنین واکنش های روی درمان دارویی و روان درمانی را تحت تأثیر قرار می دهند، مخصوصأ آسیب پرهیزی به طور گسترده ای با اختلال های اضطرابی در ارتباط است. آزمودنی های دارای آسیب پرهیزی بالا به عنوان افرادی توصیف شده اند که زیاد نگران هستند و بدبینانه به آینده نگاه می کنند. آنها افرادی مضطرب و دارای شک و تردید، خجالتی و خستگی پذیر هستند. اخیرأ عکس برداری تابعی مغز یک رابطه نزدیک بین کمربند پیش- زانویی و بادامه که به عنوان یک مدار بازخورد و پسخوراند در طول پردازش ادراکی محرک ترسناک عمل می کند را ثابت می کند.
منبع
عبدی ، سمیه (1394) ، مقایسه ی اضطراب سلامت، حساسیت پردازش حسی، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و آسیب پرهیزی بین پرستاران بخش های ویژه و عمومی بیمارستان های شهر ایلام ، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی ارومیه.
ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید