آموزش ابتدایی و جوانب مختلف رشد
آموزش و پرورش داراي دورههاي آموزشي مختلفي است که مهمترين،حساس ترين واساسي ترين آنها دوره ي آموزش ابتدايي است .دوره ی آموزش ابتدایی به عنوان یک زیر نظام از نظام رسمی آموزش و پرورش است که در آن کودکان 6 تا 12 سال به تحصیل می پردازند. طول این دوره فعلاً 5 سال است.و معلمان شاغل در این مقطع حداقل باید دارای مدرک تحصیلی دیپلم باشند.
آموزش و پرورش ابتدايي به طور كامل شامل دانستني هاي مقدماتي براي ورود به زندگي اجتماعي بوده و تعليمات ابتدايي عبارت از تعليم نكات مقدماتي موضوعات مختلف در تعليم و تربيت است. آموزش و پرورش امروز به نحوی پی گیر به یادگیرندگان به عنوان کودکان و تفاوتهای عظیم آنها در استعداد، توانایی و خلق و خوی توجه داشته و در صدد شناختن احتیاجات فراوان و در عین حال متغیر و مربوط به هم آن ها می باشد. انتقال اطفال به هر مرحله بعدی باید تا آن جا که ممکن است به طور تدریجی و ملایم صورت پذیرد. مرحله ی بالاتر تحصیلات دبستانی هر چند ظاهراً با دوره ی کودکستانی و نیز با مرحلهی راهنمایی و دبیرستان مربوط است معهذا باید آن را یک دوره کاملاً متمایز از لحاظ رشد جسمانی و عضلانی کودک تلقی کرد.
در این مرحله است که طفل معمولی احتیاج به توجه خاص دارد و لازم است که با روش تدریس مناسبی تعلیم گیرد. هم کودکستان و هم راهنمایی و دبیرستان های مختلف تا اندازه ای برنامهها و روش های تدریس دبستان ها را تحت تأثیر قرار می دهند. اما به هیچ وجه نباید به آن ها اجازه داد که از این حد تجاوز کنند و بخواهند برنامه و روش تدریس شان را به دبستان ها تحمیل کنند و آنها را در دبستانها قابل اجرا بدانند. دبستان ها نباید منحصراً آموزشگاه های تهیه ای برای آماده ساختن شاگردان جهت دورهی دبیرستان باشند بلکه برنامههای آن ها باید طوری تنظیم و مدون گردند که احتیاجات مخصوص طفل را در جهت رشد جسمانی وعقلانی جواب گو باشند و به هیچ وجه نباید احتیاجات مدارس متوسطه به دوره ابتدایی تحمیل ویا برنامه ها بنا به مقتضیات امتحانات 11 سالگی تدوین شوند. دبستانها باید زمان و زمینه رشد همه جانبه ی اطفال را در آماده ساختن فراهم سازند و این روش ها را با قوه و استعدادهای ویژه اطفال که در سال های بعد بروز و ظهور می کنند سازگار گردانند.
اهمیت دوره ابتدایی در جهت رشد و شكوفایی استعداد دانش آموزان تا این اندازه اهمیت دارد كه در تعریف نظام جدید آموزشی به دوره اساس، نام گرفت. به همین دلیل معلمان و مدیران این مقطع تحصیلی نقشی مهم در رشد تربیتی و آموزشی دانش آموزان به عهده دارند تا از وراء این امر دوره های تحصیلی آینده شكل بگیرد حال لازم است كاركردهای مهم این دوره از نگاه فعالیت آموزشی و پرورشی شناخته شود تا جایگاه فعالیت مدیران و معلمان مجال بررسی پیدا كند. از جمله كاركردهای مهم این مقطع تحصیلی می توان به امور زیر اشاره کرد:
رشد ارزشها
دوره كودكی به واسطه روح مستعد و آماده فراگیر برای آموختن، زمینهای را ایجاد میكند كه هر فعالیتی مانند نقشی بر سنگ ماندگار باقی بماند. تحویل گرفتن روحهای مستعد دانش آموزان در مدارس ابتدایی این فرصت طلایی را به معلمان و مدیران این مدارس می دهد تا بهترین بهره را برای ظهور و تجلی ارزشها در كودكان بگیرند. اساس آموزش و پرورش، مقطع ابتدايي است، لذا كيفيت بخشي به آموزش ابتدايي از مهمترين و تعيين كننده ترين اقدامات است.اگر تحول در دوره ابتدایی انجام شود در دوره راهنمایی و متوسطه، این تحول قطعی است .
بنیان گذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) فرموده اند: ابتدایی را دریابید که دانشگاه دیر است و در جایی دیگر نیز اهمیت این دوره را در فرمایش معروف, امید من به شما دبستانی هاست, یادآور شده اند. همچنین مقام معظم رهبری نیز بر اهمیت این مقطع صحه گذاشته و ایشان نیز فرموده اند: برای این که بتوانیم رشد علمی کشور را به معنای واقعی کلمه تأمین کنیم، از دبستان باید شروع کرد.قربان، ویژگی اساسي دوره ابتدایی را در این می داند که تعليم وتربيت دانش آموزان در آن مبتني بر فطرت است. دوره ابتدايي از دورههاي بسيار حساس در نظام آموزش و پرورش است، زيرا اين دوره زمينه ساز تعليم و تربيت براي دورههاي بعدي است. در دوره ابتدايي خميرمايه اصلي شخصيت كودك در ابعاد شناختی، عاطفی، اجتماعی، جسمانی وخلاقیت شكل ميگيرد و او را براي زندگي بزرگسالي آماده ميكند. لذا ضروري است در تحقق ويژگي اساسي مذکورملاحظات ذیل صورت گیرند:
- توجه به فطرت وتوانمنديهاي ذاتي كودكان در فرآيند يادگيري.
- توجه به علاقه كودكان و آموختن راه يادگيري به آنها.
- تقويت حس كنجكاوي وروحيه پرسشگري در كودكان.
- پرورش تفكر كودكان ازطريق مشاهده وتوجه به محيط اطراف.
- فراهم كردن مقدمات شناخت علمي محيط براي كودكان.
- مهيا كردن زمينه براي شكوفايي علايق و استعدادهاي كودكان.
- پرورش استعداد و ذوق هنري كودكان.
- ايجاد زمينه جهت كسب نگرش هاي مثبت نسبت به ارزش علم ، يادگيري ، مدرسه و تحصيل.
رشد اجتماعی:
جایگاه رشد اجتماعی در خصوصیات رفتاری قابل مشاهده است. هر رفتاری برمبنای ارزشهای آموخته شده و شكل جسمانی خاص خود در كودك ظاهر می شود. ورود كودك به دبستان آمیخته با رفتار خاصی است و این وظیفه مدرسه است كه این رفتار را تعدیل یا الگوسازی كند و از این طریق است كه تطابق رفتارها با ارزش های انسانی و الهی امکان پذیر می شود. از بعد اجتماعی گذراندن دوره ی مذکور نیز به تولید بیشتر، مشارکت بیشتر در امور مدنی، کاهش رشد جمعیت و جرائم اجتماعی و در کل به توسعه یافتگی بیشتر جامعه منجر می شود به همین خاطر است که تقاضای اجتماعی فراوان برای این سطح از آموزش وجود داشته است. تأکید بر برخورداری همگانی از تحصیلات آموزش ابتدایی در قانون اساسی کلیه ی کشورهای جهان خود دلیلی بر این ادعاست.
رشد عقلانی:
ذهن آماده دانش آموز در ارتباط با روح و جسمش زمینهای را ایجاد می كند كه پایه اولیه آموزش در این دوره تحصیلی می شود. شاید بتوان مهم ترین نقش مدارس ابتدایی را در عقلانی كردن و ظهور تفكر در دانش آموزان به حساب آورد. فعالیتی كه اگر دقیق شناخته شود، زیربنای بسیاری از فعالیتهای دیگر خواهد بود. در این بررسی نمی توان از كوششها و تلاشهای بسیاری از مدارس موفق در دوره ابتدایی كه مرهون مدیران و معلمان موفق هستند چشم پوشی كرد، اگر چه این قبیل فعالیتها جای، تأمل دارند .
مقطع آموزش ابتدایی از منظر صاحب نظران، سیاست گذاران به جهت تأثیرات عمیقی که بر افراد دارد از اهمیت خاصی برخوردار است. حتی سازمان جهانی یونسکو- که آموزش و یادگیری سواد را در جوامع انسانی دنیا از اصلی ترین دغدغه های خود می داند- افراد ی که این مقطع را گذرانده اند، باسواد تلقی میکندکه به تبع آن کسب شغل و درآمد بهتر، رعایت بهداشت بیشتر و خلاصه برخورداری از توسعه ی انسانی بالاتر نسبت به فرد بی سواد راموجب می شود.
منبع
باقری،بابک(1391)،بررسی کارآیی درونی آموزش ابتدایی،پایان نامه کارشناسی ارشد،برنامه ریزی آموزشی،دانشگاه آزاداسلامی دزفول
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید