کاربرد فنآوری اطلاعات در آموزش و پرورش
تحقیقات متعدد در زمینه کاربرد رایانه و فنآوری اطلاعات در آموزش و پرورش در دهههای 1970، 1980، 1990 صورت گرفته است. تحقیقات «کولیک و کولیک»، «سامسون و همکاران» از آن جملهاند. این تحقیقات بیشتر با این هدف صورت گرفتند که تاثیر بهرهگیری از رایانه را بر میزان پیشرفت تحصیلی و بهبود یادگیری دانش آموزان اندازهگیری کنند. این تحقیقات گستره وسیعی از کاربردهای فنآوری اطلاعات را در فعالیتهای یادگیری پوشش میدادند. حوزههایی هم چون کاربرد رایانه در پژوهش، واژه پردازی و برنامه نویسی دراین تحقیقات مدنظر قرار گرفتهاند.فنآوریهای گوناگونی در زمینه آموزش به کار گرفته شده است. این امر در زمینه کاربرد رایانه در آموزش و به کارگیری شبکهها پیشرفتی چشمگیر داشته است. تحقیقات نشان دادهاند که فنآوری اطلاعات به صورتی اساسی در آموزش به کار گرفته شده است.فنآوری اطلاعات و ارتباطات تاثیر قابل توجهی در امر یادگیری دارد که شامل تغییر نقش فراگیران و معلمان، مشارکت بیشتر دانشآموزان با همسالان، افزایش استفاده از منابع خارج از متون درسی و رشد و بهبود مهارتهای طراحی و ارائه مطلب میباشد.
در یک برنامه جامع لو و همکاران وی دریافتند که ویژگیهای یادگیرنده در یادگیری با کمک فنآوری اطلاعات و ارتباطات تاثیر میگذارد. این ویژگیها شامل تجربه کاری با رایانه، جنسیت، توانایی و سن یادگیرنده میباشد. در عین حال که ممکن است معلمان در جنبههای فنی فن آوری اطلاعات و ارتباطات مهارت نداشته باشند میتوانند در آموزش و یادگیری تبحر داشته و در نتیجه در موقعیت خوبی قرار بگیرند تا اینکه بر نحوه کمک فنآوری در یادگیری دانش آموزان یا مشارکت آنان در کلاسهای آموزشی به نحو احسن تصمیم بگیرند.
کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تدریس انفرادی
برنامههای انفرادی نوعی از آموزش پایدار را با کم فنآوری ارائه میدهند. هدف برنامههای اولیه کمک به معلمان در جهت انفرادی کردن یادگیری وکمک به فراگیران برای یادگیری با سرعت مناسب خود میباشد. مانند نرمافزارهای آموزش به کمک رایانه. عموماً فراگیران به صورت انفرادی نوعی تکلیف رایانهای را انجام میدهند و آن تکلیف به صورت تمرین و تکرار یا تقویت مهارت قبلی است.
کاربرد فنآوری اطلاعات و ارتباطات در یادگیری اکتشافی
در طول زمان از وقتی که فن آوری قدرتمندتر و قابل دسترستر شده است، محیطهای یادگیری اکتشافی هم به وجود آمدهاند، ولی جایگزین برنامههای آموزش انفرادی نشده و برعکس در مقابل آن قرار گرفتهاند. محیطهای یادگیری اکتشافی به دانشآموزان اجازه تعامل با مواد آموزشی را میدهند و آنان کنترل بیشتری بر یادگیری خود دارند. محیطهای اکتشافی یادگیری محبوبیت رو به افزون کاربرد هم زمان فن آوری در آموزش را ارائه میدهند. و به گفته رید و مک نرگنی نظر پایه در این محیطها مبتنی بر ارتقا یادگیری فعال با تاکید بر یاری یادگیرندگان در جهت ساختن دانش به صورت مشارکتی میباشد. مانند محیط اینترنت.
کاربرد فنآوری اطلاعات و ارتباطات در تبادل ارتباط
بسیاری از ابزارهای فنآوری وجود دارند که دانشآموزان را در برقراری ارتباط یاری میدهند. از جمله تابلو اعلانات، پست الکترونیکی و اتاقهای مکالمه و … در این حال معلم باید کاربرد کامپیوتر را کنترل و مدیریت کند و ابوت در این ارتباط برنامهریزی دقیقی را قبل شروع طرحهای ارتباطی توصیه میکند در این گونه طرحها بهتر است افرادی که همدیگر را میشناسند در گیر شوند و نرم افزار کنترل هم در شبکه مدرسه نصب شود.
کاربرد فنآوری اطلاعات و ارتباطات در ارزشیابی هدفهای آموزشی
برنامههایی که ارزیابی مبتنی بر کامپیوتر را ارائه میدهند یک نوع ارزیابی مقرون به صرفه ونظاممند را ارائه میدهند که به تدریج جایگزین فرآیند پرزحمتی میشود که معمولاً به عهده گروه مدرسین میباشد. بنابر نظر گانتر در حال حاضر برخی از این برنامهها مبتنی بر روشهایی پویای ارزیابی است، به نحوی که دانشآموز را از انواع مختلف اشتباهاتش آگاه میسازد. مثل برنامههایی که خود نمایشگر هستند و دانشآموزان را تشویق میکنند تا روند پیشرفت خود را نظاره کنند.
کاربرد فنآوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ابزار مدیریت
یک سیستم پیشرفته میتواند ساخته و طراحی شود و اطلاعات زیادی بیشتر از یک معلم را به تنهایی در خود نگه دارد و بنابراین معلمان میتوانند از آن در جهت تبدیل راهحلهای آموزشی از حالت کلی به صورت مشکلات یادگیری انفرادی کمک بگیرند. مانند وب سایتهایی که حاوی اطلاعات در باره موضوع مورد نظر است، گروههای مباحثه، موسسه بریتانیایی فنآوری ارتباطات و آموزشی بکتا و مجمع سنیت که مخاطب متخصصان آموزشی علاقه مند به فنآوری اطلاعات و ارتباطات است.
آموزش، یادگیری و فنآوری اطلاعات و ارتباطات
آموزش فرآیندی است که طی آن محتوایی انتقال مییابد، تا تغییرات نسبتاً پایداری در فرد صورت گیرد آموزش را میتوان با روشها و شیوههای بسیاری انجام داد. یادگیری فرآیندی است که طی آن افراد مهارت یا دانش تازهای برای انجام کار و یا جهت بهبود کیفیت کار کسب میکنند. آموزش پشتوانه یادگیری است. میان آموزش و یادگیری ارتباط یک جانبهای وجود دارد به صورتی که هرچه آموزش با روشها و شیوههای موثرتر و بهتری انجام گیرد، به همان اندازه یادگیری افزایش می یابد. یکی از اهداف تعلیم وتربیت، آموزش می باشد. یعنی ارائه و انتقال دانش و اطلاعات به فراگیران، اما امروزه با رشد وگسترش روزافزون اطلاعات تاکید از آموزش، یادگیری میباشد. دیگر آموزش و پرورش نمیتواند تنها نهاد ارائه دهنده آموزش باشد وهم چنین یادگیری بر کل زندگی قابل تعمیم است. فن آوری اطلاعات و ارتباطات امکانات قدرتمندی را برای تحقق این امر در اختیار میگذارد.
فنآوری اطلاعات و ارتباطات روشهای آموزش و یادگیری سنتی را در معرض سوال و تردید قرار داده و امکانات متنوعی را برای فراگیران فراهم آورده است. فنآوری اطلاعات و ارتباطات تنها در آموزش و یادگیری اثر نکرده و وظیفه آن تنها فراهم نمودن امکانات برای فراگیران نیست، بلکه در هویت فراگیران و در معنی و نقش یادگیری نیز تغییر ایجاد کرده است و استفاده از این روش آموزش موجب سهولت برقراری ارتباطات ذهنی در موضوع مورد یادگیری میشود و سبب نو شدن افکار ذهنی و بررسی بیشتر و عمیقتر در موضوع یادگیری میشود و خودبه خود به یادگیریهای جدیدی از جانب یادگیرنده میشود.
نقشهای فنآوری اطلاعات در مدارس
با بهرهگیری از فنآوری اطلاعات، معلمان به سهولت به منابع جدید آموزشی دست مییابند و اطلاعات و مواد آموزشی خود را آسانتر و سریعتر تهیه میکنند. همچنین، انتظار میرود که فنآوری اطلاعات بتواند مواد آموزشی از قبیل متون، تصاویر، اصوات و سایر موارد مشابه را با کیفیتی بالاتر از قبل در اختیار معلمان قرار دهد. انتظار دیگر، نقش تسهیل کننده فنآوری اطلاعات است، یعنی بتوان با به کارگیری فنآوری اطلاعات، کیفیت یادگیری دانش آموزان را افزایش داد. این کار باید با برقراری ارتباطی فعال میان مدیر دروس، معلمان و دانش آموزان صورت بگیرد، به طوری که این روش ارتباطی به صورت عادتی مناسب در بیاید. هم چنین، فن آوری اطلاعات را میتوان به عنوان ابزاری برای ایجاد مواد آموزشی تعاملی و با کیفیت بالا در اختیار دانش آموزان و معلمان قرار داد.
جدول : نقشهای فن آوری اطلاعات در مدارس
رویکرد | اهداف |
اول: ارتباط دهنده | 1-برقراری ارتباط میان اطلاعات، معلم ودانشآموز 2-کاهش محددیتهای زمانی و مکانی |
دوم: هدایت کننده | 1-دسترسی آسان به منابع جدید آموزشی 2-دست یابی به مواد آموزشی با کیفیت بالاتر |
سوم: تسهیل کننده | 1-افزایش کیفیت یادگیری در دانش آموز 2-تسهیل ارتباط میان مدیر دروس، معلم و دانشآموز |
چهارم: ابزار طراحی و تولید | 1-ایجاد مواد آموزشی تعاملی 2-ایجاد مواد آموزشی با کیفیت بالا |
اکنون با بحث جامعه اطلاعاتی و رسالت آموزش و پرورش در تربیت افراد برای زندگی در این جامعه و اهمیت استفاده از فنآوریهای اطلاعات و ارتباطات در غنیسازی محتوا و شکل ارائه اطلاعات به دانشآموزان، توازن جدیدی میان اهداف آموزش قدیم و جدید را به کمک فنآوریهای جدید طلب میکند.
منبع
عبدلی، لیلا(1393)، تاثیر هوشمندسازی مدارس بر سبکهای یادگیری،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید