پذیرش دانشجوی دکتری در کانادا

دانشجویان دردانشگاه‌های کانادا برای ورود به دوره دکتری نیازی به گذراندن آزمون ورودی جامع بشکل رسمی نداشته و تنها در برخی رشته های خاص آزمونی به صورت شفاهی و کتبی برگزار می‌شود. بطور مثال دانشجویان دانشگاه واترلو در رشته ریاضی برای ورود به دوره دکتری باید آزمون کتبی دروسی مانند جبر، آنالیز و توپولوژی را گذرانده و از پایان نامه دوره کارشناسی ارشد خود نیز به عنوان قسمت شفاهی آزمون دفاع کنند.طول متوسط دوره دکتری در دانشگاه‌های کانادا چهار سال بوده و مانند روال معمول بسیاری از دانشگاه­های جهان معدل دوره کارشناسی ارشد و موافقت استاد راهنما با طرح رساله‌ دکتری دو عامل اصلی برای پذیرش دانشجوی دکتری در دانشگاه­های کانادا است .

برای ورود به این دوره میانگین نمره 70 درصد و بالاتر مربوط به دوره کارشناسی ارشد مورد نیاز است. علاوه بر این دانشجو باید توصیه های کتبی استادان قبلی را داشته باشد که نشان دهنده توانایی او برای پژوهش است. برای دوره دکتری در کانادا دانشجو باید دروس تعیین شده مربوط به رشته مورد نظر خود را گذرانده و از پایان نامه پژوهشی خود نیز دفاع کند. در موارد خاص هم با هماهنگی هیئت علمی دانشگاه امکان اخذ مدرک دکتری بدون دریافت کارشناسی ارشد و تنها با داشتن مدرک لیسانس امکانپذیر است.

دانشجویان با خاتمه مقطع فوق لیسانس ضمن برقراری ارتباط با استاد راهنما و توافق بر سر محتوای پایان نامه حین حضور در کلاس مشغول پژوهش می‌شوند. دانشجویان باید با ارائه مدرک موثقی که نشان دهد آنها به مدت دو یا سه سال بصورت تمام وقت روی موضوع ارائه شده کار می‌کردند برای ورود به مقطع دکتری از کمیته اساتید صاحب نظر تائیدیه بگیرند. پس از برقراری ارتباط با استاد راهنما، سوابق علمی و تحصیلی و همچنین طرح پژوهشی دانشجو در کمیته ای متشکل از استاد راهنما و چهار استاد دیگر که یکی از آنها باید از اساتید صاحب نظر خارج از دانشگاه باشد تائید شده و دانشجو پس از دفاع از طرح خود موفق به اخذ مدرک دکتری خواهد شد .

پذیرش دانشجوی دکتری در دانشگاه های امریکا، پنسیلوانیا

برای ورود به دوره دکتری ارائه مدرک مربوط به دوره کارشناسی ارشد مورد نیاز است. علاوه بر این دانشجو بایدچهار توصیه کتبی استادان قبلی را داشته باشد که نشان دهنده توانایی او برای پژوهش است پس از برقراری ارتباط با استاد راهنما، سوابق علمی و تحصیلی و همچنین طرح پژوهشی دانشجو باید در کمیته ای متشکل از استاد راهنما و چهار استاد دیگر که یکی از آنها باید از اساتید صاحب نظر خارج از دانشگاه باشد تائید شود .

شرایط پذیرش دانشجوی دکتری در فرانسه

1. داشتن مدرکی دال بر داشتن سوابق علمي وتحقيقاتي؛
2. انجام يك كار تحقيقاتي بطور انفرادي؛
3. چنانچه شرائط فوق محرز شده باشد مي بايد مراحل ذيل را پيگيري كرد:
4. كسب موافقت از استاد راهنماي تحقيقي كه مسئوليت ونظارت طرح را برعهده گيرد.
5. اخذ نظر مساعد مسئول موسسه آموزشي دكتراي مربوطه.

بررسی نتایج حاصل از مرور ساختار­یافته مدل­های مختلف آموزش دکترای تخصصی در کشورهای برتر دنیا نشان می­دهد که مدل غالب تربیت دانشجو، مدل پژوهش محور است؛ هر­چند قوانین و نحوه پیاده­سازی این مدل درکشور­های مختلف متنوع بوده و دست­خوش تحولاتی شده است. این نکته نیز قابل ذکر است که حتی در معدود دانشگاه­هایی هم که از نظام­های آموزشی غیر از مدل پژوهش­محور استفاده می­شود، شاخص­های درس­محور کم­رنگ گردیده­اند. با در­نظر­گرفتن این موضوع که در اکثر این دانشگاه­ها هدف از تحصیلات تکمیلی و خصوصا تحصیل در دوره دکترای تخصصی، تربیت پژوهشگران توانا درگرایش­های خاص رشته­ای است که توامندی گسترش مرز­های دانش را داشته باشند، گرایش به مدل پژوهش­محور که با تنوع زیاد در بهره­گیری از این مدل­ها همراه گردیده است قابل توجیه است.

در این میان روشن بودن و شفاف­سازی وظایف اساتید، دانشجویان و سایر افرادی که با تحصیلات تکمیلی در ارتباط هستند همچون کمیته­های تحصیلات تکمیلی سبب حرکت این دانشگاه­ها به سمت تربیت پژوهشگران با قابلیت­ها و توامندی­های قابل قبول شده است. هر­چند این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که در قریب به اتفاق این دانشگاه­ها اختیارات اساتید راهنما بسیار گسترده است. همان­گونه که در جدول ذکر شده است در تمامی دانشگاه­های مورد بررسی پیش­شرط پذیرش دانشجو، حتی در دوره­های درس­محور، انتخاب دانشجو برای تحصیل در دوره دکترای تخصصی توسط استاد راهنما است. البته نباید از نظر دور داشت که تنها افرادی می­توانند راهنمایی پایان-نامه دوره دکترای تخصصی را بر­عهده بگیرند که دارای سطح علمی بالا باشند و یا به درجه استادی رسیده باشند.

اختیارات اساتید راهنما تا به آنجا است که انتخاب دروس اختیاری، ارزیابی دوره­ای و میزان پیشرفت دانشجو، اجازه دفاع از پایان­نامه و حتی ممانعت از ادامه تحصیل نیز با نظر مستقیم استاد راهنماست. گفته می شود دانشگاه بولونیا ،نخستین مرکز آموزشی بوده که قریب به هشتصد سال پیش مدرکی با عنوان دکتری اعطا کرد. تحصیلات تکمیلی، در ابتدا بیشتر جنبه آموزش داشت و از قرن نوزدهم به بعد، هم در آموزش و هم در تحقیق، نقش برجسته ای در کشورهای دارای نظام­های آموزش عالی ایفا کرده است.

تحصیلات تکمیلی در تربیت کادر برای تصدی سمت­های مدیریتی، آموزشی و پژوهشی، در نهادهای آموزشی، علمی، اقتصادی و سیاسی اهمیت بسزایی دارد. در بسیاری از کشورها از تحصیلات تکمیلی برای دستیابی به مرزهای جدید دانش بهره گرفته می شود.تمایل گسترده به ادامه­ی تحصیل تا بالاترین مدارج دانشگاهی به عنوان یک انگیزه­ی فردی و اجتماعی، تخصصی شدن رشته های علمی، نیاز نظام­های دانشگاهی و بازار کار به افراد دارای تحصیلات سطح بالای دانشگاهی، از عوامل رونق تحصیلات تکمیلی بوده است.

همچنین همکاری دانشگاه و صنعت و دانشگاه با سایر سازمان­های اجرایی به رونق تحصیلات تکمیلی کمک کرده است. تحصیلات تکمیلی در جهان عمدتاً از دانشگاه­های اروپا و در دهه­های اخیر از دانشگاه­های ایالات متحده امریکا الگو گرفته است. مفهوم جدید تحصیلات تکمیلی که در آن بین تحقیق و تحصیلات پیشرفته یک هماهنگی طبیعی به چشم می خورد، در اوایل دهه­ی 1800 در آلمان به وجود آمده است.

در سال­های پس از جنگ جهانی دوم دانشگاه­های امریکا با پشتوانه مالی و سیاسی قابل ملاحظه به تدریج از رقبای اروپایی خود مانند فرانسه و انگلستان پیشی گرفتند و به قطب تحصیلات تکمیلی در جهان بویژه غرب تبدیل شدند. در بخش هایی از جهان که زیر نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای اروپایی و امریکا قرار داشتند، در تحصیلات تکمیلی نیز از این کشورها الگو گرفته می­شد.

دانشگاه بعنوان یک نهاد اجتماعی یکی از ارزشمندترین منابعی است که جامعه برای پیشرفت و توسعه در اختیار دارد. این نهاد به جهت نقش تعیین کننده­ای که در تولید دانش(پژوهش) و انتقال دانش(آموزش) دارد به­عنوان یکی از شاخص­های تعیین میزان توسعه کشورها مدنظر قرار گرفته است. با توجه به رشد قابل ملاحظه متقاضیان آموزش عالی کشور و محدودیت ظرفیت پذیرش در تحصیلات تکمیلی انتخاب شیوه­های نوین گزینش علمی دانشجو به­جهت انتخاب اصلح اجتناب­ناپذیر می­باشد. لذا لازم است کلیه منابع و امکانات جهت تدوین و پیاده­سازی شیوه­های جدید گزینش علمی با استفاده از فن­آوری­های روز دنیا برای صحت و دقت در این امر به­کار گرفته شود .

امروزه نظام آموزش عالی در دنیا، به­ویژه پس از مطرح شدن نقش و جایگاه سرمایه انسانی در پیشبرد اهداف توسعه و رشد اقتصادی، به مهم­ترین مسائل کشورها به­ویژه کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. نقش و جایگاه این نظام و تأثیر آن بر توسعه جامعه بر کسی پوشیده نیست. ایفای این نقش در گرو فرایندهای مختلفی است که از جمله آن، فرایندهای آموزش، پژوهش و پذیرش دانشجو به­عنوان مشتریان اصلی نظام آموزش عالی است. از این­رو چگونگی پذیرش دانشجو و فرایند گزینش و سنجش آن­ها از مباحث اصلی نظام­های آموزشی دنیاست .

تربیت دانشجو در مقطع دکترای تخصصی(phD)، به دلیل اهمیت نقشی که قرار است در آینده به عهده این دانشجویان گذاشته شود بسیار حائز توجه است. بی­تردید بخش مهمی از ارتقای سطح نهادهای آموزشی کشور و اعتلای وضعیت دانش کشور، منوط به آموزشی است که کادر علمی دانشگاه در زمان دانشجویی خود از آن بهره گرفته­اند بنا­بر­این شناخت مقتضیات و وضعیت این دوره و تلاش در راستای بهبود آن، کمک زیادی به تعالی نظام آموزشی کشور خواهد داشت .

منبع

احمدی سرشت،زکیه(1391)، شیوه های پذیرش دانشجوی دکتری،پایان نامه کارشناسی ارشد،رشته سنجش واندازه گیری،دانشگاه روانشناسی وعلوم تربیتی علامه طباطبایی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید