ویژگیهای اختلال نارساخوانی
در طی سالهای گذشته، پژوهشها نشان دادهاند که دانش آموزان با ناتوانی یادگیری، مشکلات متعددی در زمینه خواندن دارند. بعضی از پژوهشگران تلاش کردهاند تا توصیف اختصاصیتری در زمینه انواع مشکلات خواندن دانش آموزان با ناتوانی یادگیری ارایه دهند ؛ برای مثال این پژوهشگران 8 ویژگی مهم یادگیری دانش آموزان با ناتوانی یادگیری به ویژه دانش آموزان با مشکلات خواندن را مطرح کردهاند که عبارتند از:
- وابستگی مفرط در یادگیری: دانش آموزان با مشکلات خواندن به هدایت و راهنماییهای دیگران در یادگیری وابستگی بسیاری دارند؛ آنها به ویژه در انجام تکالیف خود به دیگران وابستهاند.
- وجود مشکل در نظارت بر عملکرد: دانش آموزان با مشکلات خواندن بر فرایند خواندن خود نظارت نداشته و بیشتر آنها درک درستی از مواد خواندنی ندارند.
- شکست در انتخاب راهبردهای مناسب: راهبردهایی که برای موفقیت در انجام هر تکلیف به کار میروند، ممکن است با دیگر تکالیف تفاوت داشته باشند. دانش آموزان با مشکلات خواندن در کاربرد راهبردهای متناسب با محتوا با شکست مواجه میشوند.
- مشکلات حافظه: دانش آموزان با مشکلات خواندن در به خاطر سپردن مواد درسی به ویژه متون خواندنی مشکلات بسیاری دارند. آنها متون درسی را در مقایسه با دیگر دانش آموزان سریعتر فراموش میکنند.
- وجود مشکل در یادگیری صدای حروف: اغلب دانش آموزان با ناتوانی یادگیری در یادگیری صدای حروف و ترکیب صداها مشکلات بسیاری دارند.
- محدود بودن دامنه واژگان: دانش آموزان با ناتوانی یادگیری، دامنه واژگان محدودی دارند و این امر در گفتار و نوشتههای آنها مشهود است.
- مشکل در تعمیم: دانش آموزان با مشکلات خواندن نمیتوانند مفاهیمی را که یاد میگیرند به دیگر موقعیتها تعمیم دهند.
- نگرش منفی نسبت به تکلیف: بیشتر دانش آموزان با مشکلات خواندن تمایلی به انجام تکالیف چالش برانگیز ندارند. بیشتر آنها تکالیفی را دوست دارند که انجام آن مستلزم طی مراحلی ساده است. این امر ممکن است به تجارب مکرر شکست آنها در سالهای اولیه مدرسه مربوط شود. شناخت این مشکلات و ویژگیهای آنها و رویکردهای آموزشی گوناگون ما را در جهت آموزش مناسبتر این دانش آموزان یاری میدهد .
هالاهان و همکاران ، مشکلات زیر را برای افراد نارساخوان برشمردند:
1) مشکلات واجشناختی: بسیاری از متخصصان ناتواناییهای یادگیری و خواندن ، اهمیت مهارتهای واجشناختی را قبل از دهه ۱۹۷۰ تشخیص دادهاند. بیشتر پیشرفتهای اخیر نشان میدهد که نقص در آگاهی واجشناختی ؛ درک این که زبان گفتاری از واجها تشکیل شده است، نقش عمدهای در مشکلات دانش آموزانی که مشکلات یادگیری خواندن دارند، ایفا میکند .
2) مشکلات رمزگشایی: مشکلات رمزگشایی دانش آموزان برای هر کسی قابل مشاهده است که به تلاش آنها موقع خواندن با صدای بلند توجه کند. با توجه کردن به اشتباهات خواننده، فرضیههای زیادی راجع به این که چرا این خونندگان با رمزگشایی مشکل دارند به وجود میآید.
3) مشکلات روانخواندن: رمزگشایی مستلزم مهارت در جنبههای واجشناختی زبان است. بسیاری از مشکلات درک خواندن میتواند به مهارتهای رمزگشایی ضعیف ارتباط داشته باشد. اگر فردی به طور درست نخواند، از آنچه میخواند معنای اشتباهی دریافت میکند. اگر کسی به آسانی و بدون زحمت نخواند، معنای متن برای او نامفهوم میشود. نظریه خودکاری در خواندن مبتنی بر نظریه معروفی است که به وسیله لابرگ و سامویل ،ارایه شده است. بر اساس این نظریه خوانندگان فقط تعدادی از واحدهای توجه ذهنی را به خود اختصاص میدهند. اگر آنها به جنبههای مکانیکی خواندن مسلط نشوند، بیشتر واحدهای توجه آنها را به رمزگشایی اختصاص میدهند و واحدهای باقیمانده کمتری به درک مطلب اختصاص مییابد. اگر آنها در جنبههای مکانیکی خواندن دارای روانی باشند، واحدهای بیشتری از توجه را به درک آن چه که میخوانند، اختصاص میدهند.
4) مشکلات درک مطلب: مشکلات موجود در درک مطلب به طور تقریبی همیشه در نتیجه مشکلات رمزگشایی و به طور کلی مشکلات زبانی یا هر دو آنها است. زمانی که مشکلات به نقایص رمزگشایی مربوط میشوند، دانش آموزان به طور معمول نمیتوانند به خوبی بخوانند و مفهوم اصلی متن را درک کنند ؛یعنی در دقت و خودکاری رمزگشایی مشکل دارند. وقتی این مشکلات به معناشناسی مربوط میشود، ممکن است حاصل مشکلات فرایندهای شناختی دانش آموزان ؛ حافظه فعال، نظارت بر درک مطلب یا اطلاعات عمومی معنای کلمات باشند و ناشی از مشکلات رمزگشایی نباشند . هم شناخت و هم تواناییهای عمومی زبان، یعنی بویژه نحو و معناشناسی با هم مرتبط هستند.
هیدج ، مشکلات زیر را به عنوان مشکلات اصلی کودکان نارساخوان بیان کرده است:
- آگاهی واجشناختی ضعیف
- پردازش ضعیف اطلاعات
- حافظه کوتاهمدت ضعیف
- توالی ضعیف
یکی از ویژگیهای مهم دانش آموزان نارساخوان ضعف حافظه، به ویژه حافظه فعال میباشد.
منبع
آقاجانی،نورا(1392)، اثربخشی آموزش نرمافزار انبک بر بهبود حافظه فعال دانش آموزان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی ، دانشگاه آزاد اسلامی گیلان
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید