نگرانی از تصویر بدنی

دومین متغیر پژوهش حاضر نگرانی تصویر بدنی مورد بحث قرار می­گیرد. تصویر بدنی به صورت تجسم­های درونی از جنبه های ظاهری بدن تعریف شده است. تصور از بدن، پدیده پیچیده­ای است که در دهه­های اخیر توجه اندیشمندان را از حوزه­های گوناگون به خود جلب کرده است. این مفهوم بسیار مورد توجه قرار گرفته اما تعریف واحدی برای آن ارائه نشده است. برای مثال، نزلک نگرش نسبت به بدن را شامل یک خودنگری مرتبط با بدن می­داند و به عزت نفس، اعتماد میان فردی رفتارهای ورزشی و غیره نسبت می­دهد.مفهوم تصویر بدنی ثابت نیست و جوهره­ای پویا دارد. تصویر بدنی آرمانی فرد در اثر متغیرهایی مانند بازنمایی رسانه ­ها، رسوم فرهنگی و نگرش­های دوستان تغییر می­کند. این تغییر دیدگاه­ها به طور معمول با تغییر احساس­ها و افکار همراه است و حتی در موقعیت­های مشخص به تغییر رفتار می­انجامد.تصویر بدنی یک مفهوم گسترده و پویا بوده و شامل ادراک فرد از اندازه و تناسب بدن می­باشد که با تفکر و احساس و دیدگاه سایر افراد نسبت به بدن او همراه است.تصویر بدنی دارای یک ساختار چند بعدی است که شامل دو بخش مستقل ادراکی (تخمین اندازه­ی بدن) و دیدگاهی (شناخت و احساس فرد نسبت به بدن) می­باشد. واژه­ی تصویر بدن، یک اصطلاح جامع و فراگیر است که سازه­های بسیاری را در بر می­گیرد. این سازه­ها شامل رضایت/ نارضایتی از وزن، رضایت/ نارضایتی از بدن، شرم از بدن، رضایت/ نارضایتی از ظاهر، ارزیابی ظاهر، ارزشمند دانستن بدن، بدشکلی بدن و طرحواره­ی بدنی است، اما محدود به این سازه­ها نیز نمی­باشد..تصویر بدنی از خود به معنای احساسات فرد درباره جذابیت های زیبایی ظاهری و جنسی خود است. به عبارت روشن تر به این معناست که فرد بدن خود را چگونه می بیند و چه احساسی درباره آن دارد و نیز فکر می کند دیگران بدن او را چگونه می بینند. این اصطلاح نخستین بار توسط عصب شناس و روانکاو استرالیایی پل شیلدردر کتابش به نام «تصویر و ظاهر بدنی انسانی»به کار رفت. اگر چه این اصطلاح در رشته های مختلف مثل پزشکی، روان شناسی، روان پزشکی، روانکاوی، فلسفه، مطالعات فرهنگی و مطالعات فمینیستی وجود دارد اما معنای ثابت و اجماعی در همه این رشته ها ندارد.جامعه انسانی همواره ارزش بسیاری برای زیبایی بدن انسانی قائل بوده است. اما این زیبایی در همه فرهنگ ها و در سراسر تاریخ تعریف واحدی نداشته است. تصویر بدنی از خود تا حدودی نتیجه تجربیات شخصی، شخصیت و عوامل متنوع اجتماعی و فرهنگی از جمله تعریف زیبایی است. احساس فرد نسبت به ظاهر فیزیکی وی در چشم دیگران یا ایده آل های فرهنگی که در آن می زید تصویر بدنی او را از خودش شکل می دهد. مهم است بدانیم که درک فرد از ظاهر خود می تواند از درک دیگران از ظاهر او یا ازاستانداردهای اجتماعی متفاوت باشد. تصویر ذهنی فرد از بدن خویش می­تواند تحت تأثیر عواملی چون رشد جسمانی، تعامل فرد با محیط اجتماعی، سوانح، آسیب و جراحات بدنی قرار گیرد و نگرانی از تصویر بدنی را در فرد ایجاد کند. (عوامل دیگری نیز در شکل­گیری نارضایتی از تصویر بدن نقش دارند، مانند فشارهای فرهنگی- اجتماعی که از طرق مختلف نظیر والدین و خانواده، همسالان و رسانه، برداشتن اندامی لاغر به عنوان اندام ایده آل تأکید دارند. شیوع نارضایتی از تصویر بدنی، یک نگرانی عمده محسوب می­شود، چرا که با اختلالات و نقص­های روانی مانند کاهش عزت نفس، افسردگی، اضطراب اجتماعی، اختلالات خوردن، سوءمصرف مواد و جراحی های زیبایی در ارتباط است.تصویر بدنی، یک مفهوم محوری برای روانشناسی سلامت است. و به نظر می رسد افرادی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، معمولاً احساس خوبی نیز نسبت به زندگی خواهند داشت. کیفیت و رضایت از زندگی نیز با تصویر بدنی افراد در ارتباط است. در واقع، تصویر مثبت از جسم خویش سبب ایجاد یک حس ارزشمند در فرد می شود .مورد دیگر که در تبیین ارتباط تصویر بدنی و کیفیت زندگی دارای اهمیت می باشد، نقش اعتماد به نفس در این افراد است. به نظر می­رسد افرادی که اعتماد به نفس کمتری دارند، بر تصویر بدن خود به عنوان یک منبع خودارزشمندی، سرمایه گذاری بیشتری می­کنند. هنگامی که به این افراد، بازخوردهای منفی داده می­شود، عزت نفس و احساس خودارزشمندی آنها تهدید می­شود و آنها تلاش می­کنند تا با تمرکز و تأیید زیاد بر ظاهر و بدن خود، احساس خود- ارزشمندی را حفظ کنند. از آنهایی که ممکن است فرد، نقص بدنی را احساس کند و یا به هر دلیلی از تصویر بدن خود راضی نباشد، منبع اصلی اعتماد به نفس او به طور نابسنده احساس می­شود و چون مبنای دیگری برای ارجاع و ذخیره سازی مجدد عزت نفس وجود ندارد، دچار فقدان عزت نفس شده که این عامل به نوبه­ی خود، بر کیفیت زندگی و کاهش رضایت از زندگی فرد تأثیر می­گذارد.تصویر بدنی از خود، طیف وسیعی از تأثیرات روانی و فیزیکی را بر فرد می گذارد.

منبع

اکرمی،نجمه (1394)،بهزیستی روانشناختی ونگرانی تصویر بدنی قبل و بعد از جراحی پلاستیک ،پایان نامه کارشناسی ارشد  روانشناسی بالینی ،دانشگاه آزاد اسلامی شیراز

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید