نظریه تکنیکال چیست؟

متخصصین و معتقدین روش تکنیکالبر این باورند که در بازار سهام،تمامی اطلاعات مورد نیاز در قیمتها نهفته است.و با تمرکز بر روی قیمتهای دوره های قبل وزمان حال سهام و پیش بینی آتی آن می توان از یک انتخاب مناسب در بازار سود جست .در واقع تکنیکالیست ها بر عکس بنیاد گراها که به چرایی قیمتها تاکید دارند بر روی (چیستی قیمت تمرکز می کنند).این نوع سرمایه گذاری با استفاده از مطالعه رفتار و حرکات قیمت سهام در گذشته و تعیین قیمت و روند آینده آن و امکان تکرار الگوهای مشابه صورت می پذیرد.زیرا تکنیکال ها ابراز می دارند که تمامی وقایع جاری اقتصادی کشور و نیز صنعت و انتظارات سهام داران نهایتا بر قیمت سهام تاثیر گذاشته است.لذا بایستی پیشینه تاریخی و نمودار قیمت سهام به دقت بررسی گردد.

در واقع تحلیل گر یا تکنسین صرفا به یک روند قیمتی نیاز عرضه می‌شود به همین دلیل به تکنسین ها ،چارتیست نیز گویند .چارتیست ها عنوان می دارند که قیمتهای کنونی یک سهم که به نظرتصادفی می رسد ممکن است بتدریج به الگوهای قابل تکراری تبدیل شوند.این تکرار قیمتها یک روندرا ایجاد می کند که می‌تواند حالت صعودی یا نزولی به خود گیرد و نوع معامله درهر یک از حالت متمایز از دیگری خواهد بود.استراتژی معامله گر (یا سهام دار)برای تعیین زمانهای خرید یا فروش بستگی مستقیم به مدت انتظار او برای رسیدن به سود دارد .این زمانها می تواند بسیار کوتاه در حد چند ساعت یا نسبتا طولانی به چندین سال برسد .

عوامل اصلی موفقیت در این روش نیازمند داشتن تبحر ،ممارست و یاد گیری مداوم و توانایی در مهارتهای زیر است.

• مطالعه و بررسی عمیق که باید با صرف وقت و در آرامش و بدور از هیاهوی بازار و خصوصا شایعات صورت گیرد.
• تصمیم گیری به موقع و قاطعانه خرید یا فروش که بلافاصله باید به آن عمل کرد.
• بعد از اقدام (خرید یا فروش سهم)رفتار آن همواره زیر ذره بین قرار گیرد و بررسی وتحلیل حالت استمرار داشته باشد.

مراحل بررسی قیمت سهام توسط چارتیست ها یا تکنیکالیست ها به قرار زیر است :

• انتخاب نوع نمودار از لحاظ بعد زمانی(همانند تغییرات قیمت در هر ساعت،روز،هفته،ماه و…)و نیز انتخاب اشکال نمودار از قبیل میله ای ،خطی،شمعیکه معمولا از مورد آخری جهت نشان دادن روندها استفاده به عمل می آورد.
• بررسی روند شاخص کل
• بررسی روند شاخص 50 شرکت برتر (خصوصا اگر سهم مورد نظر بین این شرکتها باشد)
• روند قیمتی سهم که برای معاملات میان مدت و کوتاه مدت دوره های روزانه و هفتگی و برای افق بلند مدت دوره های ماهانه بررسی می گردد.
• تعیین سطح مقاومتیا حد بالای قیمت و سطح حمایت یا حد پائین قیمت و نقطه پرشیا قیمت های بالاتر ازدو نقطه فوق الذکر است.

نظریه مدرن پرتفولیو

 این روش که ابتدا توسط هری مارکویتز بصورت عملی بیان شد بر اساس یک سری مفروضات خاصی است که اهم آن گویای این است که بازار کارا است و انتشار اطلاعات بصورت یکپارچه و در اختیار همگان است و شفافیت اطلاعات در معامله حاکم است .

مبنای این روش بر پایه این استدلال استوار است که احتمال خطر از دست دادن سرمایه یا سود یک نوع سهام در بازار بسیار بیشتر از مجموعه یا ترکیب سهام است .لذا قاعدتا سرمایه گذار حرفه ای نباید تمامی سرمایه خود را در یک قلم دارایی سر مایه گذاری کند(و منطق اقتصادی نیز این را تایید می کند).بلکه بایستی آن را در مجموعه ای از سهام یا دارائی ها سرمایه گذاری کند که این مجموعه به پرتفوی معروف است پرتفوی سبد سهام متشکل از سهام متعدد شرکتهایی است که در شرایط عادی احتمال کاهش بازده همه دارائی ها تا حدودی به صفر نزدیک است .و تلاشها بر این است که ریسک غیر سیستماتیک یا تنوع پذیر به حداقل ممکن تقلیل یابد .به همین جهت ترکیب پرتفوی بهتر است به گونه ای باشد که نوسانات مشابهی نداشته باشند یعنی زمانیکه بازده یکی کاهش پیدا می کند بازده دیگری افزایش یابد در این راستا مراحل زیر توسط سرمایه گذار و یا معامله گر در بازار رعایت می گردد.

• تعیین بازده مورد انتظار سبد سهام و تک تک سهام
• ارزیابی وضعیت سهام مختلف و انتخاب آنها
• بهینه نمودن ترکیب سهام (پرتفوی)
• ارزیابی پرتفوی و بازنگری در مجموعه سهام

تحلیل پرتفوی،کاربرد زیادی در آنالیز ریسک و بازده و نیز تجزیه و تحلیل بازار دارد و به همین خاطر نرم افزارهای طراحی شده است که قابلیت محاسبه ریسک بازار و مقایسه آن با ریسک صنعت و شرکتها را دارد در روش پرتفوی مدرن مجموعه تلاشها وقف این است که بازده پرتفوی فرد سرمایه گذار به بازده بازار نزدیک گردد و در وضعیت مطلوب ،بازدهی بیشتر از آن بدست آورد. در این حالت پر تفوی کل بازار یک شاخص ارزیابی است که ریسک آن نیز با شاخص بتا محاسبه می‌شود .این تحلیل کاربرد زیادی در آنالیز ریسک و تجزیه و تحلیل بازار دارد و مبنای کار سرمایه گذاران حرفه ای است.

در رابطه با موارد بالا دو استراتژی مطرح می گردد.

• استراتژی معکوس

در این استراتژی سعی می‌شود که با استفاده از عملکرد گذشته ،عملکرد آتی را پیش بینی و بازدهی اضافی ایجاد نمایند این استراتژی شامل حرکت در جهت مخالف بازار می باشد و اعتقاد دارد که روند های اخیر بر خواهند گشت . این استراتژی همیشه به عنوان تحلیل تکنیکال معروف بوده است .استراتژی معکوس اعتقاد دارد که عوام و اکثریت بازار اشتباه می کنند و روندهای اخیر قیمت ها بر می گردند ،بنابر این برای دستیابی به بازدهی اضافی می باید صبور بود و با جسارت در جهت مخالف بازار عمل کرد . این استراتژی ادعا می‌کند که جهت غلبه بر بازار باید سهام برنده قبلی را فروخت و سهام بازنده گذشته را خرید .این استراتژی اعتقاد به برگشت روندها دارد و اینکه اکثریت بازار اشتباه می کنند .وبنابراین باید به جای رفت که جمعیت وجود ندارد.

• استراتژی مومنتوم

در این استراتژی سعی می‌شود که با استفاده از عملکرد گذشته،عملکرد آتی را پیش بینی و بازدهی اضافی ایجاد نمایند.استراتژی مومنتوم،عاریت گرفته شده از فیزیک و قانون دوم نیوتن است و شامل حرکت در جهت مشابه بازار است و اعتقاد دارد که روندهای اخیر ادامه پیدا می کنند.این استراتژی برای یک افق زمانی یک ماهه،سه ماهه و شش ماهه می تواند خالق بازدهی اضافی باشد .این استراتژی همیشه به عنوان تحلیل تکنیکال معروف بوده است.مومنتوم مفهومی در علم فیزیک می باشد که بیان می دارد که یک جسم در حال حرکت گرایش دارد که همچنان در حرکت باقی بماند مگر اینکه نیرویی از خارج بر آن وارد شود.

به عبارت دیگر مصداق این قانون در بازار این است که یک روند قیمتی تمایل دارد که باقی بماند تا زمانی که یک نیروی خارجی جلوی آن را بگیرد .این استراتژی شامل سرمایه گذاری در جهت بازار می باشد و ادعا می نماید که بازدهی مثبت یا منفی گذشته در دوره مشخصی از آینده نیز همچنان تداوم خواهد داشت.مومنتوم از خود همبستگی مثبت در بازدهی دارایی ها در میان مدت حکایت می کند .استراتژی مومنتوم اعتقاد به استمرار بازدهی میان مدت تاریخی در افق میان مدت آتی دارد.

“مومنتوم سود “یکی از انواع مومنتوم است که استدلال می کند که سهامی که تعدیل مثبت داشته است در آینده نیز بازدهی خوبی خواهد داشت .”مومنتوم صنعت” نیز نوع دیگر از مومنتوم است که استدلال می کند که صنایعی که در گذشته نزدیک عملکرد و بازدهی خوب یا بد داشته اند در آینده نیز این بازدهی را ادامه می دهند .و نوع دیگر “مومنتوم قیمت “می باشد که ادعا می کند که سهامی که بر اساس شاخص قدرت نسبی ،نسبت به بقیه عملکرد بهتری داشته اند باید انتخاب و در دوره ای از زمان نگهداری شوند .

فرضیه بازار کارا  در کشور های در حال توسعه

فرضیه بازار کارآ و مباحث مربوط به آن توجه بسیاری از محققان و پژوهشگران حوزه مالی و اقتصادی را به خود جلب کرده است. اولین تحقیقات انجام شده در زمینه کارآیی بازار سرمایه را می توان به فاما با موضوع کارایی بازار سرمایه  با بررسی تئوری وتجربی انجام گرفت. بازار کارا بازاری است که در آن قیمت های سهام از گام تصادفی پیروی می کنند بدین معنا قیمت بازار سهام نمی تواند قابل پیش بینی باشد و قیمت ها تابع حوادث و ابفاقاتی است که اتفاق می افتند.اما اگر قیمت ها در بازار سهام از گام تصادفی پیروی نکنند حالت مانایی دارند که به باز گشت به میانگین است .

تعریف و تحلیل فرضیه بازار کارا بیشتر در قالب بورس اوراق بهادار در کسور های صنعتی می گنجد ،چون بورس اوراق بهادار در کشور های جهان سوم عمو ما توسعه نیافه و جایگاه خاصی در اقتصاد آن ها ندارد از این نظر بحث فرضیه بازار کارا و کارایی برای آن ها بی مورد است .از این نظر بیشتر تحقیقات در رابطه با شکل ضعیف بازار بورس یا پدیده مانایی یا بازگشت به میانگین است .

 در عموم تحقیقاتی که به بررسی وجود حباب ها یا بازگشت به میانگین پرداخته اند،  فرض صفر این است که قیمت ها تابعی از قیمت های قبلی، یک جزء رانش و یک جزء اخلال مستقل داری توزیعیکنواخت می باشند.استقلال جزء اخلال بیانگر این امر است که قیمت یک فرایند گام تصادفی دارای جزء رانش است. در یک گام تصادفی کلیه توابع خطی و غیر خطی شوک های بازده باید غیر هم بسته باشند.

یک مدل قیمت گذاری، زمانی زمانی نامانا است که حرکت قیمت ها مستقل از هم باشند .در غیر اینصورت  بازگشت به میانگین است که قیمت دارائیها در آن پس از رسیدن به حداکثر (حداقل)،کاهش(افزایش) یابد. بازار پس از رسیدن به حداکثر فرو خواهد ریخت چرا که یک ماکزیمم محلی الزامأ نسبت به مقادیر حول آن، مقدار بزرگتری دارد. بدین ترتیب، هر فرآیندی می تواند ویژگی بازگشت به میانگین باشد. وجود شرایط مانایی یا باز گشت به میانگین دلالت بر وجود ناهنجاری ها و بی قاعده کی هایی دارد .

در مورد بازار سهام، بی قاعده گی ها در مواجهه با تئوری بازار کارآ قرار می گیرند به طوری که در صورت وجود الگوهای از پیش تعیین شده شرایط را جهت استراتژی معامله سهام با بازده اضافی (بیش از مقدار ریسک معین) فراهم می آورد. بی قاعده گی ها و ناهنجاری ها در بازار اوراق بها دار به اشکال مختلفی رخ می دهند.

• بی قاعدگی ها غیر تقویمی

بی قاعدگی ها و بی نظمی هایی که فرضیه بازار کارا را زیر سوال برده و نمی توان آنها را در غالب بی نظمی های فصلی طبقه بندی کرد، به بی قاعدگی های غیر تقویمی مشهورند. در بی قاعدگی های غیر تقویمی عامل زمان و مقطع زمانی عامل برهم زننده فرضیه بازار کارا نیست بلکه عوامل محتوایی بازار اینگونه پدیده را شکل می دهد . در این مورد به چند مورد از آنها اشاره می‌شود.

• اثر تجزیه سهام

منطقأ تجزیه سهام یک شرکت نباید اثری بر ارزش شرکت فوق بگذارد. لیکن شواهد و مطالعات فراوانی حاکی از آن است که تجزیه سهام یک بنگاه سبب افزایش قیمت سهام هم قبل و هم بعد از انتشار اعلامیه تجزیه سهام می گردد. این اثر را فاما، دسای ونیز ایکنبری مورد مطالعه قرار دادند.

• اثر بازده سود سهام

این اثر بیانگر آن است که سهامی با بازده نقدی و یا سود نقدی بالا دارای عملکرد بالاتر ومناسب تر از میانگین بازار می باشند. این اثر در شرکتهای کوچک به دلیل اینکه چنین شرکت هایی سود نقدی بالاتری جهت جبران ریسک اندازه خود پرداخت می نمایند بیشتر به چشم می خورد. و آنها عمومأ عملکرد بهتری نسبت به شرکت های بزرگتر از خود نشان می دهند. لیتزنبرگ و راماساوی و نیز لیوز و کیم این اثر را تایید کردند.

• اثر سهام با قیمت پایین

گاین با ارائه این اثر یقین داشت که سهامی که دارای قیمتی پائین است بهتر از سهام با قیمت بالا عمل می کند. گاین دلیل اصلی آنرا چنین بیان می دارد، (اگر با کاهش مقدار فروش یک شرکت سود نیز به همان میزان کاهش یابد واقعه خیلی ناگواری روی نداده است، ولی اگر به همراه کاهش فروش، قیمت سهام نیز کاهش یابد از آن سهام پرهیز کنند زیرا مدیریت نمتوانند مشکل سود آوری را با قیمت سهام جبران کند) . لذا سهامی که دارای قیمت پائین تری می باشد حرکت نزولی کمتری نسبت به کاهش فروش از خود نشان می دهد.

• اثر معامله محرمانه

افرادی که دارای اطلاعات محرمانه هستند معمولأ با توجه به این اثر بازده های بالاتری کسب می کنند و می‌تواند حتی تغییرات قیمت سهام را نیز پیش بینی کنند.

• اثر انتشار اطلاعات

سرمایگذاران در مقابل انتشار اطلاعات یکسان برداشت های مختلفی دارند و به تبع آن عکس العمل های متفاوتی از خود نشان می دهند. جانسون با نشان دادن کاهش در حجم معادلات قبل از انتشار اعلامیه بودجه شرکت ها و افزایش حجم معادلات پس از انتشار این اعلامیه این اثر را توضیح داد. به تعبیر دیگر وی این اثر، اثر عدم تقارن اطلاعات نامید. جانسون اظهار داشت که با انتشار اعلامیه بودجه شرکت ها هر سرمایه گذار بنا به برداشت خود از این اعلامیه اقدام به عکس العمل مختص خود می کند. برخی موقعیت خرید برخی دیگر موقعیت فروش را اتخاذ می نمایند. در نتیجه حجم معاملات پس از انتشار اعلامیه فوق افزایش می یابد.

• اثر بیش واکنشی

در بازار سهام واکنش بیش از حد سهامداران به اخبار جدید از جمله اعلان سودهای آتی بسیار به چشم می خورد یولونگ،تنگ تاینور ضمن ارائه این اثر بیان کرد که معمولأ قیمت سهام پس تجربه یک افزایش یا کاهش شدید، در جهت عکس حرکت می کند که این اثر را اثر معکوس نیز می نامیدند.

• اثر کم واکنشی

آباربانل و برنارد با مطالعه روی این اثر آنرا حالتی دانست که در آن بازار و تحلیل گران عکس العمل کمتری نسبت به انتشار اعلامیه و اخبار مختلف از جمله اعلامیه سود در خود نشان می دهند. آنان بر خلاف اثر واکنش بیش از حد بازار این اثر را اثر مستقیم نامیدند.

• اثر خاص کشور

هر یک از اثرات تقویمی و غیر تقویمی با توجه به نوع کشور و نظام اقتصادی حاکم بر آن، اثرات، شدت و ضعف متفاوتی از خود نشان می دهند. گالتکین ها آنرا اثر خاص کشور نامید.

• اثر عرضه اولیه سهام

بنگاهی که به شرکت سهامی عام تبدیل می‌شود به یک عرضه عمومی اولیه مبادرت می ورزد. به علت مخاطره ای که پذیره نویسان به دلیل نامعلوم بودن قیمت در هنگام فروش سهام جدید الانتشار با آن مواجه هستند ممکن است جهت رابه قیمت عرضه IPO تضمین فروش سریع آن ،سهم جدید را زیر قیمت ارزیابی کنند. سرمایه گذارانی که بتوانند اولیه خریداری کنند، ممکن است بتوانند سود غیر معمول کسب نمایند. ولی سرمایه گذارانی که سهام جدید را اندک زمانی پس از انتشار خریداری  کنند ممکن است نتوانند از آن فرصت سود کسب کنند. جنگ هاون  بر اساس مطالعات افراد دیگر همچون ریتلر و سروییزشواهدی را یافت که حاکی از آن است که سهام جدید الانتشار که با قیمت عرضه اولیه مبادرت به خریداری شدند برای سرمایه گذاران خوش شانسی که فرصت خرید آنها را یافته اند بازده غیر معمول به ارمغان می آورد. هر چند که سرمایه گذارانی که اندک زمانی پس از عرضه اولیه مبادرت به خرید می نمایند به دلیل تعدیل و IPO سازگار شدن سریع قیمت سهم به ارزش ذاتی خود نمی توانند به IPO سود های غیر معمول دست یابند. اثراشاره دارد که طی یک دوره کوتاه پس از انتشار اولیه سهام، بازده سهام جدید غیر معمول مثبت می باشد. ولی طی دوره بلند مدت به عنوان مثال بعد از سه سال از انتشار اولیه سهام شرکت ها عمدتأعملکرد ضعیف تری نسبت به بازار از خود نشان می دهند.

• اثر شاخص

هریس و گورل با بررسی شاخص S&P500 و نحوه تغییر قیمت سهام شرکت هایی که در این شاخص می گیرند و یا از آن خارج می شوند اظهار کردنند که قیمت سهام شرکت هایی که به شاخص همچون S&P500 اضافه می شوند به سرعت افزایش می یابد و با لیست شدن در این شاخص بازده غیر معمول کسب می کند. بنابراین سرمایه گذاران باید به سرعت سهامی که قرار است جزء شاخص S&P500 قرار گیرند، بخرند و از سهامی که قرار است از این شاخص خارج شوند دوری گزینند.

• اثر تاخیر در ارائه گزارش سود آوری

گاین معتقد است شرکتهای که گزارش سود های خود را نسبت به سایر شرکت ها با تاخیر ارائه می دهند اغلب اثری منفی بر قیمت سهام خود می گذارند. بنابراین این شرکت ها جهت عدم کاهش ارزش سهام خود باید گزارشات عادی را در موعد مقرر در اختیار بئرس و سهامداران قرار دهند.

• اثر سود های شگفت آور

این اثر در سهامی شکل می گیرد که گزارش سود آوری و اعلامیه سود آن به میزان قابل توجهی به آنچه که سهامداران و تحلیل گران پیش بینی کرده اند متفاوت باشد. قیمت سهام در این حالت طی چند هفته پیوسته در جهتی مشخص حرکت می کند و سرمایه پذاران می توانند طی چند هفته شاهد تغییر قیمت مشخصی در سهام باشند.

• اثر شرکت از قلم افتاده

شرکت هایی که توسط سرمایه گذاران نهادی و تحلیل گران خبره بازار کمتر مورد توجه قرار می گیرد بنا به مطاله آقای آربیل و استربیل معمولأبازده های بالاتری نسبت به سایر شرکت ها دارند.

• اثر بازگشت به میانگین طی دوره بلند مدت

قیمت سهام در مقطع زمانی بلند مدت به سمت میانگین میل می کند. به عبارت دیگر بزرگترین سرمایه گذار زیان دیده در طول 3 تا 5 سال در دوره مشابه 3 تا 5 سال بعد به بزرگترین سرمایه گذار سودآور تبدیل می شوند.

منبع

خزلی، مجتبی(1393)، ارزیابی فرضیه بازار کار در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی‌ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید