نظري اجمالي بر مديريت و تاريخچه آن در ايران و جهان

نهضتي در تاريخ تحول انديشه‌هاي مديريت به مديريت علمي معروف است در اوايل قرن بيستم در آمريكا پديد آمد بنيان‌گذار اين نهضت فردريك تيلور بود بنا به اعتقاد او ويژگي بارز مديريت علمي تأكيد بر مديريت در سطح عملياتي، مطالعات علمي عمليات به منظور تشخيص عوامل موثر بر آن و كشف موثرترين روش براي انجام كار است. پيام ضمني مديريت علمي آن است كه كارآمدتر و عقلاني‌تر كردن سازمان‌ها از طريق كاربرد روش‌هاي علمي، برنامه‌ريزي و طراحي سازماني امكان‌پذير است.

بسياري درباره مديريت بحث كرده و هر يك از ابعاد مختلف به آن نگريسته‌اند، صاحبنظراني چون هانري فايول كه سعي در ارائه يك نظريه عمومي براي اداره امور جميع سازمان‌ها داشته و از اصولي چون تقسيم كار، اختيار و مسئوليت، انضباط، وحدت مديريت و وحدت فرماندهي كه به نظر وي در كليه سازمان‌ها قابل اعمال است نام مي‌برد.هاندري فايول، اولين كسي بود كه فراگرد مديريت را به وظايف و يا كاركردها تقسيم كرد مطابق با نظر فايول كاركردهاي مديريت را با نظم در طرح‌ريزي، سازمان‌دهي، فرماندهي، هماهنگي و كنترل تعريف مي‌كند. بطور كلي آنچه را كه در حال حاضر با عنوان تئوري كلاسيك سازمان مشخص مي‌نمائيم، برآوردي از سه مسير فكري:

  •  توجيه ماكس وبر، از ساختار بروكراتيك در يك قالب اجتماعي،
  •  برخورد مديريت علمي فردريك تيلور و 3- مديريت اداري گيوليك و اورويك با الهام از مديريت علمي.

نظريه‌هاي كلاسيك مديريت يا نظريه‌هاي سنتي و مديريت علمي كه امروزه مورد توجه صاحبنظران دانش مديريت است به اوايل قرن بيستم برمي‌گردد. از يك سو به نتايج حاصله از انقلاب صنعتي در اروپا و آمريكا و از سوي ديگر به افزايش دامنه قدرت و اختيارات حكومت مربوط مي‌شود، اين تحولات ايجاب مي‌كرد كه سازمان‌هاي نويني منطبق با نيازهاي زمان و توسعه دستگاه‌هاي دولتي و خصوصي ايجاد گردد. اين ديدگاه‌ها به تدريج جاي خود را در تعليم و تربيت باز كرده و توسط صاحبنظران ديگري سعي و توصيه در به‌كارگيري آن شده است.

مديريت آموزشي

تقريباً بلافاصله پس از اين كه اذهان عامه با اصول مديريت علمي آشنا شدند، فشارهاي همه‌جانبه‌اي چه از سوي بخش خصوصي و يا دولتي در جهت نفوذ اين مديريت در مدارس به عمل آمد. كالاهان، در مطالعه بنيادين خود درمي‌يابد كه اعتقاد به كارايي به عنوان ايدئولوژي مديريت بروز كرده است، براي نمونه جيمز. مك كاناگي،  از دانشگاه دارتموت، در سال 1918 نوشت: عصر، عصر كارايي است، هيچ اتهامي در مقابل افكار عمومي بالاتر از اين نيست كه مدرسه بگويد فاقد كارايي است. اين امر مسئولان تعليم و تربيت را تشويق به بكاربستن شيوه‌هاي صنعتي كرد و از آنان خواست كه معلمان را در رابطه با كاري كه بايد انجام پذيرد، استانداردهايي كه تحقق يابد، روش‌هايي كه به كار گرفته شود و ادواتي كه مورد مصرف قرار گيرد، جز به جز آموزش دهند.

با اين وضع طبيعي به نظر مي‌رسد كه مديريت آموزشي نيز توام و به تبع تحولاتي كه در نظام‌هاي آموزش و پرورش كشورها به وقوع پيوسته، مراحل و دوره‌هايي را پشت سر گذاشته و به صورت امروزي درآمده باشد و با توجه به اهميت ويژه‌اي كه تعليم و تربيت در زمينه‌هاي مختلف زندگي فردي و اجتماعي انسان داراست، همچنين از وضعيت‌هاي امروزي نيز فراتر رفته و همگام با تغييرات زندگي اجتماعي، تحولات يرا در آينده پذيرا باشد و يا سبب شود.منظور اصلي مديريت در هر سازماني عبارتست از هماهنگ‌سازي كوشش‌هاي افراد، انسان و استفاده موثر از منابع ديگر براي تحقق هدف‌هاي سازمان در موسسات آموزشي، اين هدف‌ها مربوط به تعليم و تربيت و يادگيري است. پس منظور از مديريت در سازمان‌هاي آموزشي، تحقق هدف‌هاي آموزشي و پيشبرد موثر آموزش در يادگيري است .

ضرورت توجه به مديريت آموزشي از اهميت خاصي برخوردار است. زيرا وظايف آن به لحاظ كيفي بسيار گسترده و داراي اهميت فراوان مي‌باشد. در كشور ما توجه به مسئله مديريت آموزشي تقريباً از سي سال پيش، ابتدا از طريق ارائه دروس و سپس ايجاد رشته‌هاي تحصيلي دانشگاهي آغاز گرديده است. ولي عليرغم گسترش روزافزون نظام آموزشي و ضرورت توجه بيش از پيش به اداره آن، متاسفانه نگاهي گذرا به آمار و اطلاعات و واقعيات موجود درباره مديران آموزشي در زمينه‌هاي سطح تحصيلات، ديدن دوره‌هاي مديريت و شركت در كلاس‌هاي آموزش ضمن خدمت و غيره بيانگر يك نوع كم توجهي به تربيت و آماده‌سازي اين گروه بر اهميت و موثر در آموزش و پرورش است.

 منبع

يزداني‌نژاد،افروز(1388)، انطباق عملكرد جاري مديران بر وظايف مديران آموزشي دوره ابتدايي،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0