نظام بانکی و جذب سپرده

بانك ها وظايف مهمي را در اقتصاد به عهده دارند كه شامل تجهيز پس اندازها و واسطه گري، تسهيل جريانات پرداخت، تخصيص اعتبارات و برقراري نظم مالي است. حتي در اقتصادهايي كه داراي بازارهاي مالي پيشرفته اي هستند، بانك ها در كانون فعاليت هاي مالي و اقتصادي قرار دارند و نقطه اتكايي براي اعمال سياست هاي پولي به حساب مي آيند.در كشورهاي در حال توسعه و اقتصادهاي در حال گذار، كه داراي بازارهاي مالي كمتر توسعه يافته بوده، بانك ها نهادهاي مهمي هستند كه قادرند به واسطه گري مالي پرداخته و مي توانند با ارائه روش هاي گوناگون به كاهش ميزان ريسك سرمايه گذاري كمك كنند.

 هر يك از بانك ها سعي در جذب سپرده هاي مردم دارند جذب سپرده براي بانك ها اهميت ويژه اي دارد، چون سپرده ها به عنوان منبع اصلي بانك از اهميت ويژه اي برخوردار است؛ زيرا وضعيت سپرده ها بر نقدينگي و ريسك نقدينگي و ميزان اعطاي تسهيلات و در نتيجه بر هزينه ها و درآمدهاي عملياتي بانك تاثيرگذار است. بنابراين، جذب سپرده به عنوان بخش اصلي فعاليت هاي بانكي زمينه لازم را براي ايفاي وظايف تكميلي، قانون عمليات بانكي بدون ربا فراهم مي كند. از اين رو، جذب سپرده از سوي بانك مي تواند خدمت پرداخت وام و اعتبار توسط بانك را گسترش داده و در شرايط جاري كه درآمد بانك از طريق اعطاي تسهيلات تامين مي شود، سودآوري بانك را افزايش دهد.

استراتژی های جذب سپرده بانکی

در شرايط مطلوب كه بانك مركزي بتواند عرضه پول را كنترل كند، انتخاب تركيب اجزاي پول بستگي به رجحان اشخاص دارد. با توجه به اين كه اسكناس و مسكوك صد در صد قابل تبديل به سپرده هاي ديداري هستند و با فرض اين كه عكس اين امر نيز صادق باشد، حال، تصميم شخص مبني بر اين كه چه مقدار اسكناس و مسكوك و چه مقدار سپرده ديداري براي مقدار مشخصي از پول نگهداري كند مانند تصميم تقاضا براي انواع اسكناس هاست كه به طور طبيعي بستگي به نيازهاي مبادله اي شخص و راحتي وي در پرداخت هايش دارد.

اگرچه انتشار اسكناس و مسكوك و به جريان انداختن آن براي مقام هاي پولي متضمن هزينه است ولي بايد توجه داشت كه استفاده از آن به جاي سپرده هاي ديداري و با سپرده هاي غيرديداري همراه با هزينه و منافعي براي اشخاص نيز مي باشد. در صورت ثابت بودن هزينه ها و منافع نسبي نگهداري انواع پول، سهم اسكناس و مسكوك نيز در حجم پول با ثبات خواهد بود و در صورت تغيير اين عوامل نسبت سهم سود نيز دست خوش تغييرات مي گردد. رشد جمعيت بر پس انداز تأثيرگذار است اگر به دليل رشد جمعيت تعداد افراد جوان يك كشور از تعداد سالمندان آن بيشتر باشد، تعداد كارگراني كه به پس انداز براي تأمين مالي دوره بازنشستگي خود مي پردازند، بيشتر از بازنشسته هايي خواهد بود كه درحال حاضر پس اندازهاي خود را خرج مي كنند. اين شرايط باعث خواهد شد كه پس انداز خالص كل مثبت شود.

هرچه رشد جمعيت زيادتر باشد، در صورت ثبات ساير شرايط، نرخ پس انداز نيز افزايش خواهد يافت. رشد درآمد سرانه بر پس انداز تاثيرگذار است، به طوري كه نئوكلاسيك ها اعتقاد دارند با جذب سرمايه گذاري هاي بيشتر داخلي و خارجي نرخ انباشت سرمايه افزايش مي يابد. اين مسأله موجب رشد توليد ناخالص ملي و از سوي ديگر، با افزايش نرخ پس انداز داخلي برابر شده كه باعث مي شود نسبت هاي سرمايه به توليد و درآمد سرانه در كشورهاي در حال توسعه كه از نظر سرمايه ضعيف هستند، افزايش يابد. براي جذب سپرده هاي غيرديداري (مدت دار) مي توان از طريق ايجاد انگيزه هاي اقتصادي عمل نمود.

براي اين كار بانك ها بايد به اين سپرده ها سود معقولي كه ناشي از به كارگيري اين منابع با توجه به نرخ تورم باشد، پرداخت نمايند. بانك ها هم چنين مي توانند با ارائه خدمات بانكي و يا آموزش سعي در جلب توجه اشخاص و جذب سپرده هاي بيشتري نمايند. اين خدمات لازم است در جهت افزايش اعتماد مردم به بانك و آموزش آن ها درباره خدمات بانكي و محسنات نگهداري سپرده بانكي به جاي اسكناس و هم چنين تسهيل دريافت سپرده ها توسط سپرده گذاران باشد. از سوي ديگر، بايد كوشش به عمل آيد تا مبادلات بيشتري از طريق سپرده هاي ديداري و نظام بانكي انجام شود.

نقش بانک ها در سیستم مالی

 هدف اساسی یک نظام مالی، تسهیل فرایند جریان وجوه از واحدهای دارای مازاد پس انداز ،  به واحدهای دارای کسری پس انداز ، به کارآمدترین روشهای ممکن است .بانک ها در این فرآیندنقش واسطه را بازی می نمایندو به این فرآیند انتقال، واسطه گری   گفته می شودو موسساتی که بطور تخصصی در این زمینه فعالیت می نمایند، واسطه های مالی یا در اصطلاح رایج تر موسسات مالی گفته می شوند. بانک ها بزرگترین گروه در بین واسطه گری مالی بشمار می آیند.بانک ها با تولید کالاهای مالی چهار خدمت زیر را عرضه می کنند:

• آنها می توانند با روی هم گذاشتن وجوه افراد وسرمایه گذاری آن در اوراق بهادار متنوع منابع مالی زیادی را فراهم کنند.
• این امکان برای آنهاوجود داردکه اوراق بهادار با سررسیدهای متنوع ارایه نمایند.
• آنها با سرمایه گذاری در گستره ی وسیعی از دارایی ها، ریسک ها را تقسیم می کنند.
• آنها قادرند باکاهش هزینه های مبادله، قدرت نقدینگی دارایی های مالی را افزایش دهند.

منبع

نژداغی، علیرضا(1394)، رفتارسپرده ها درصنعت بانکداری ایران، پایان نامه کار شناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامي

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید