مهارتهاي حرفه اي معلمان

يكي از مهمترين وبرجسته ترين عوامل فرايند ياددهي – يادگيري ، موفقيت و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان در آموزش و پرورش وابسته به وجود معلماني است كه از تواناييهاي نظري و علمي لازم برخوردار باشند. معلم علاوه بر مسئوليت طراحي ،اجرا و  ارزشيابي فرايند ياددهي-  يادگيري در محيط آموزشي بعنوان فردي سازنده و فراهم آورنده شرايط و محيط فرهنگي متناسب و پويا با رفتار خود در جامعه براي مردم خصوصاًًبراي نسل جوان الگو و اسوه مي باشد. و با قابليتها و مهارتهاي خود در دانش آموزان براي رسيدن به كمال، رشد و بالندگي نگرش و انگيزه مثبت ايجاد مي كند كه مهارتهاي حرفه اي معلم نقش بسيار مهمي در اين زمينه دارد كه منظور از مهارتهاي حرفه اي شامل آگاهي از روشهاي تدريس، سازماندهي و اداره كلاس، مشاوره و راهنمايي دانش آموزان و ارزشيابي مي باشد.

حسن ملكي مهارتهاي حرفه اي معلم را مهارتها و تواناييهاي عملي معلم در فرايند يادگيري مانند مهارت معلم در تهيه طرح، اجرای روشهاي نوين تدريس، استفاده از وسايل كمك آموزشي و ارزشيابي مي داند.

بطور كلي شايستگي هاي معلم به 3 بخش عمده تقسیم می شود :

  • مهارتهاي عمومی
  • مهارتهاي تحقيق
  • مهارتهاي حرفه اي

 تقسيم مي شود كه در بخش مهارتهاي حرفه اي داشتن مهارت عملي در اداره و مدیریت کلاس، طراحي، اجرای ارزشيابي و انتخاب روشهاي مناسب تدريس براي ياددهي- يادگيري مهم است و همچنين معلم علاوه بر شايستگي عقلاني و صلاحيت علمي نه تنها بايد داراي اطلاعات و نگرشهاي تربيتي باشد بلكه بايد بتواند آنها را در عرصه عمل يعني در آموختن و هدايت كردن به مورد اجرا بگذارد. پس معلم بايد داراي مهارتهايي مانند آشنايي با روش تدريس، طراحي آموزشي و ارزشيابي باشد . تدریس امر ساده ای نیست و معلم در تدریس با متغیرهای مختلفی سر و کار دارد، شناخت و کنترل  همه عوامل و متغیرها کار آسانی نیست و شاید بتوان گفت غیرممکن است. بدون شک در ایجاد محیط یادگیری عواملی همچون ویژگیهای معلم و شاگرد، ساخت نظام آموزشی، محتوای آموزشی و دهها  متغیر دیگر می تواند موثر باشد. اساسی ترین عامل برای ایجاد موقعیت مطلوب در تحقق هدفهای آموزشی معلم است. تسلط به محتوا و موضوع درس از مهمترین ویژگیهای معلم است اما معلم علاوه بر داشتن محتوای غنی علمی، باید از فنون و مهارتهای آموزشی، روشهای ارائه محتوا و چگونگی برقراری ارتباط، نظریه های جدید ارتباطی و از دانشهای جدید روانشناسی و علوم رفتاری بویژه روانشناسی تدریس و یادگیری آگاهی کافی داشته باشد. معلم باید علاوه بر ویژگیهای شخصیتی و علمی دارای صلاحیتهای حرفه ای باشد، زیرا با این مهارت می تواند به فعالیت های آموزشی خود جهت دهد و به تحلیل فرآیند آموزشی بپردازد و با استفاده از امکانات و تجهیزات موجود روش تدریس خود را انتخاب کند. ضروری است که معلم باید علاوه بر داشتن محتوای غنی علمی و آشنایی با روشهای تدریس باید با برنامه ریزی، طراحی آموزشی و ارزشیابی که به عنوان مولفه های مهارتهای حرفه ای شناخته شده اند آشنایی و تسلط کامل داشته باشد تا بتواند تدریس موثر و اثر بخش داشته باشد .

امروزه تدريس در آموزش و پرورش فقط تدريس و ياددادن نيست، بلكه برانگيختن و راهنمايي يادگيرندگان براي يادگيري است. معلم موفق معلمي نيست كه فقط تدريس مي كند يا آموزش مي دهد، بلكه كسي است كه فرصتهاي گوناگون يادگيري را فراهم مي سازد.

زماني اين فكر متداول بود كه فردي چيزي را بداند مي تواند آن را ياد دهد يعني شرط تدريس را داشتن معلومات معلم مي دانستند، امروزه صاحبنظران بر اين اعتقادند كه تنها داشتن معلومات براي تدريس كافي نيست بلكه شرايط ديگري نيز بايد وجود داشته باشد. گرچه مهارت و تسلط به رشته تخصصي معلمي، يكي از اركان مهم اين شغل به حساب مي آيد ليكن تحقق اين امر با كسب مهارتهايي در ارائه مطلب مورد تدريس امكانپذير است. متخصصين تعليم و تربيت شيو هاي تدريس رابه مهارتهای کوچک تقسيم مي كنند و توصيه مي نمايند هر معلم قبل از تديس بايد مهارتهاي لازم را كسب كند. از جمله اين مهارتها ؛ مهارتهاي حرفه اي معلم مي باشد.

  • مهارت در اداره كلاس درس يا مديريت كلاس درس: اگر دانش آموزان در كلاس درس فعال باشند كلاس درس براي كار آماده بوده و مشكلي براي معلم فراهم نمي آيد.
  • مهارت در مشاوره و راهنمايي دانش آموزان: اين امر زماني تحقق پيدا مي كند كه دانش آموزان نسبت به معلم اعتماد داشته باشند، جلب اعتماد دانش آموزان باعث خواهد شد كه آنان مسايل و مشكلات خود را با معلم در ميان گذارند.
  • مهارت در استفاده از تكنولوژي آموزشي: به معلم كمك مي كند با كمترين فعاليت بيشترين كارايي را داشته باشد.
  • مهارت در روش تدريس و انتخاب محتواي مناسب: استفاده از الگوهاي نوين تدريس مبتني بر فناوريهاي جديد از جمله مهارتهايي است كه باعث مي شود كلاس درس جذاب و بهترين محيط براي يادگيري و اموزش خلاقيت دانش اموزان مي باشد. در چنين محيطي دانش آموزان ضمن روبرو شدن با مسايل واقعي زندگي، مسايل را حل مي كنند.
  • مهارت در طراحي آموزشي و اجراي آن: مهارت در آغاز كردن درس، مهارت در آماده شدن براي رفتن به كلاس، مهارت در برنامه ريزي درس براي يك جلسه كار كلاس، مهارت در تعيين تكليف مناسب، مهارت در خلاصه كردن محتواي آموزشي در كلاس درس، مهارت در كشف خلاقيت و نوآوري دانش آموزان، مهارت در استفاده از مثالهاي مناسب و قابل توجه دانش آموزان از جمله مهارتهاي ضروري معلمان در اين بخش است كه ضروري است همه معلمان به آنها مجهز باشد.

منبع
حاجی زاد،محمد(1390)،مقايسه مهارتهاي حرفه اي معلمان دروس علوم پایه و علوم انسانی دوره راهنمایی،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

 

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0