مصاحبه­ ی انگیزشی

مصاحبه­ی انگیزشی بعنوان یک سبک مشاوره­ای رهنمودی و مراجع محور به منظور تغییر رفتار برای کمک به مراجعانی است که در پی جستجو و حل دوسوگرایی­هایشان هستند،  این شیوه ابتدا از تجارب میلر در درمان مصرف­کنندگان الکلی به­دست­آمد و وقتی که برای اولین­بار توصیف شد بیشتر یک سبک درمانی بود تا یک مجموعه از تکنیک­های خاص. میلربه­جای­اینکه انگیزه را یک صفت ثابت شخصیتی بداند ، آنرا یک حالت آمادگی برای تغییر می­داند که در طول زمان و در موقعیت­های مختلف قابل­تغییر است. بنابراین فقدان انگیزش بعنوان صفت ذاتی در بیمار درنظرگرفته نمی شود بلکه بجای آن حالتی است که در حال تغییر است. این تعریف انگیزش درست در نقطه­ی مقابل تعریف­های سنتی از انگیزش است چرا که آنها انگیزه­ی لازم برای تغییر را به عنوان صفت شخصیتی در نظر می­گرفتند.

اصول و فنون مصاحبه­ی­ انگیزشی

از نظر رولنيك و ميلر ،بين روح حاكم  بر مصاحبه­ي انگيزشي و فنون خاص تفاوت وجود دارد . در روح حاکم بر مصاحبه­ي انگيزشي، آمادگي براي تغيير به عنوان صفت بيمار در نظر گرفته نمي ­ود، بلكه محصولي بي ثبات از تعامل بين شخصي است  و انگيزش براي تغيير بعنوان حالتي در نظر گرفته مي­شود كه در بيمار برانگيخته مي شود، بجاي­اينكه به وي تحميل شود. در این نوع درمان  وظیفه درمانجو این است که تردید خود را کشف و حل نماید و وظیفه­ی درمانگر آن است که انتظار تردید­ها را داشته باشد، آنها را بشناسد و به بیمار برای بررسی و حل آنها کمک کند. این تمایز بین روح حاکم بر مصاحبه­ی انگیزشی و تکنیک های آن مهم است. اگر درمانگری فنون مصاحبه­ی انگیزشی را بدون حفظ روح حاکم بر آن بکار ببرد مصاحبه­ی انگیزشی نیست، چرا که باعث برانگیختن مقاومت بیمار می شود و کارایی درمان کاهش می یابد. این رویکرد، شیوه­ی فرد مدارمثل : صميميت، همدلی و فن آن مثل: فرضیه های کلیدی، گوش کردن انعکاسی را با­هم ترکیب می­کند. مصاحبه­ی انگیزشی از درمان­های کوتاه­مدت محسوب می شود که شامل شش عنصر است و به صورت سرواژه FRAMESخلاصه می­شود؛ شامل بازخورد    ( F)، مسئوليت­پذیری  (R)، توصيه­دادن  (A)، فهرستي از گزينه­هاي تغيير  ( M )، همدلی  ( E ) و خودكارآمدي ( S ). در مصاحبه­ی انگیزشی، مشاور از مواجهه­ی کلاسیک که طی آن درمانگر بر نیاز به تغییر تاکید می­کند در حالی که درمانجو آن را قبول ندارد،اجتناب می­ورزد، مشاور به جای آن که درمانجو را مستقیما متقاعد سازد، به طور منظم اطلاعاتی را از او بیرون می­کشد و دلایل نگرانی وتغییر را تقویت می­کند. همدلی که نکته کلیدی مداخلات کوتاه مدت اثربخش است اساس مصاحبه­ی انگیزشی را تشکیل می­دهد. درمانگر جوی صمیمی و همدلانه ایجاد می­کند که به بیماران امکان می­دهد احساسات تردید آمیز در مورد تغییر را شناسایی کنند. درمانگر به طور مستقیم با مقاومت بیمار برخورد نمی­کند. بلکه مقاومت او را ماهرانه منحرف می­کند. هدف این فرایند ایجاد تضاد انگیزشی بین رفتارهای موجود درمانجو(خود واقعی) و هدف­های مطلوب (خودآرمانی) است.

در مصاحبه­ی انگیزشی تلاش می­شود تا با پرهیز از برچسب­زدن و پذیرفتن این ایده که اختیار تصمیم­گیری در دست مراجعان است آنها را به تغییر­کردن ترغیب کنند. درمانگر مصاحبه­ی انگیزشی باید چهار اصل را مد نظر قرار دهد؛ اولین اصل مدارا با مقاومت؛ دورزدن مقاومت است که درمانگر با استفاده از انعكاس، اجتناب از مواجه­سازي، گوش­دادن فعال به بيان ناكامي­هاي بيمار واستفاده از خنثي بودن این اصل را رعایت می کند. ایجاد تضاد دومین اصل مصاحبه­ی انگیزشی است، هدف در اين قسمت رساندن بيمار به دركي عميق از اهداف آني و بلند مدت زندگي درمانجو است و سپس روشن­كردن تصميم­هاي او براي رسيدن به اين اهداف. درمانگر با نشان دادن خطرات و شدت اثرات بيماري كه بيمار به آن واقف نيست، دادن بينش به دفاع­هاي ناپخته­ی بيمار، مقابله با مكانيزم انكار در مرحله­ی غفلت و ناآگاهي که اولين خط درمان مصاحبه­ی انگيزشي است این اصل را رعایت می­کند. سومین اصل ابراز همدلی است، همدلي يعني انعكاس درست آنچه كه درمانجو اظهار مي­دارد. این اصل مبتني بر روش راجرز است وهدف از آن آگاه­كردن بيمار از توانايي­هايش است با استفاده ازپذيرش، توجه­مثبت، خلوص­دروني و چهارمین اصل حمایت از خودکارآمدی بیمار است که هدف بررسي موفقيت­هاي گذشته­ی بيمار و اشاره به توانمندي­ها و موفقیت­های گذشته­ی او است . در حال حاضر این چهار اصل مصاحبه­ی­انگیزشی با سرواژه­های RULEمشخص می شود:

• اجتناب از میل به اصلاح مراجع (R)
• درک انگیزش مراجع (U)
• گوش­دادن به مراجع (L)
• توانمندسازی مراجع (E) .

در مصاحبه­ی انگيزشي از دو تكنيك بطور­عمده استفاده مي­شود:

1. كاهش احساس خصومت و حالت دفاعي بيمار
2. نشان­دادن خطرات و شدت اثرات بيماري كه بيمار به آن واقف نيست.

دادن بينش به دفاعهاي ناپخته­ی بيمار، مقابله با مكانيزمهاي انكاردرمرحله­ی غفلت و ناآگاهي اولين خط درمان مصاحبه­ی انگيزشي است. ممكنست درمرحله­ی غفلت و ناآگاهي افراد حتي از آثار زيان­بار بیماری هيچ اطلاعي نداشته باشند. در اين مرحله بهترين اقدام مشاور فعال ساختن بيمار براي درك خطر است. در مرحله­ی دوم يعني مرحله­ی تفكروتامل درمانگر از طريق مصاحبه­ انگيزشي بايد مزيت­هاي درمان يا تغييرراگوشزد كند. در مرحله­ی سوم كه بيمار براي تغيير رفتار آمادگي دارد بايد او را تشويق كند تا برنامه­اي واقع­بينانه براي ورود به مرحله­ی عمل طرح كند. و در مرحله­ی عمل كه برنامه درمان اجرا مي­شود، درمانگر بايد راه­هايي را براي افزايش خودكار­­آمدي بيمار طراحي كند. در مرحله­ی نگهداري نگراني بيمار، عودعوارض بیماری است، لذا درمانگر از طريق ارائه­ی طرحي براي پيشگيري از عود بيمار را ياري مي­دهد. همچنين به­او كمك مي­كند چگونه در صورت لغزش و نقض تعهد، به درمان پاي­بند باشد.

منبع

اعراب شیبانی،خدیجه(1392)،اثربخشی مداخلات روانشناختی برشاخصهای سلامت جسمی وروانی، پایان نامه دکترای تخصصی،روانشناسی سلامتی،دانشگاه پیام نور تهران

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید