« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »مشكلات روانشناختي در سالمندي
دوران سالمندي مانند ساير مراحل حيات با يك سري مشكلات روانشناختي خاص همراه است. اين مشكلات هر چند مانند تغييرات جسمي در طول زندگي اتفاق مي‌افتد اما اثرشان روي سازگاري شخصي و اجتماعي بيشتر است. از بين مشكلات روانشناختي متعدد، مشكلات زير بيشتر عموميت دارند:
تغييرات الگوي خواب: خواب يك مكانيسم جهت استراحت و حفظ انرژي و سلامتي است. اختلال در برنامه خواب سبب مشكلات جسمي، رواني، عاطفي و رفتاري مي‌گردد. در دوران سالمندي زمان واقعي خواب كاهش يافته، تعداد دفعات بيدار شدن در طول شب افزايش مي‌يابد، مرحله (1) خواب افزايش يافته و مراحل (3) و (4) كاهش مي‌يابند و فاكتورهاي محيطي به سرعت،فرآيند خواب را به هم مي‌زنند و در بعضي افراد الگوي خواب معكوس مي‌گردد به صورتي كه خواب در طول روز و بيداري در شب توأم باحالت گيجي و بي‌قراري و تحريك پذيري مي‌باشد بيخوابي ممكن است بعضي اشخاص سالمند را به افراط در مصرف دارو وادار كند .
آلزايمر:آلزايمر سندرمي است كه اغلب پس از 65 سالگي و بيشتر در زنان رخ مي‌دهد. بنابه آخرين تعريف سازمان بهداشت جهاني، آلزايمر عبارت است از «جنوني كه پس از 65 سالگي بروز مي‌كند و هيچگونه آسيب مغزي غير از دگرگوني آتروفيك به دليل سالمندي وجود ندارد.» پيش بيني شده كه تا سال 2020 ميلادي نزديك به 4 ميليون نفر در آمريكا دچار اين اختلال خواهند بود . اين بيماري سبب ايجاد مشكلاتي در حافظه كوتاه مدت مي‌گردد و در صورت پيشرفت، مشكلاتي در صحبت كردن، راه رفتن و جهت‌يابي ايجاد مي‌كند. طبق بررسي‌هاي انجام شده توسط مركز تحقيقات پزشكي آمريكا فاكتورهاي ژنتيكي و محيطي در ايجاد آلزايمر دخيلند .
ذخيره‌سازي (احتكار): ذخيره‌سازي هر نوع موادي در سنين سالمندي مي‌تواند علامتي از يك بيماري رواني يا علامتي از تنهايي، بي‌كسي، غمگين بودن يا ترس باشد. اين رفتار در زنان سالمند بيش از مردان ديده مي‌شود. اگر شخص ذخيره كنند، دمانس داشته باشد، موادي كه در اتاقش ذخيره ساخته، بدون مشورت با او نبايد از اطاق خارج كرد، زيرا ممكن است سبب تشديد اضطراب، انجام عمليات خصمانه و افسردگي گردد. چنانچه سالمند دچار آلزايمر باشد، بايد مطمئن شد كه وسيله خطرناكي مانند چاقو بر نداشته باشد. همچنين اگر سالمند تحت رژيم خاصي است نبايد مواد غذايي ممنوع شده را ذخيره نمايد.
دگرگوني‌در توانايي‌هاي ذهني: اشخاص سالمند براي گردآوري پاسخ‌هايشان به زمان بيشتري نياز دارند. حافظه كوتاه مدت در آنها ضعيف شده و سرعت در رسيدن به نتيجه از راه استدلال قياسي و استقرايي كاهش مي‌يابد. جمود ذهني به هيچ وجه در دوران پيري عموميت ندارد و اگر در اشخاص سالمند خشكي و جمود ذهني مشاهده مي‌شود تا حدي به اين علت است كه ايشان بسيار كند و دشوارتر از قبل ياد مي‌گيرند و تا اندازه‌اي هم به اين دليل است كه معتقدند ارزش‌ها و شيوه‌هاي قديمي از نوع جديد بهترند و اين تلقي را نمي‌توان جمود ذهني صرف خواند .
تغييرات تصوير ذهني: تغييرات جسمي در سالمندي باعث تغييراتي در ظاهر بدن مي‌شود و بدليل اختلال در اعمال بدن يا از دست دادن زيبايي و جذابيت، اختلالاتي در تصور از خود نيز ايجاد مي‌شود كه گاه سبب ايجاد حقارت و بي‌كفايتي در سالمند مي‌گردد و باعث محدود شدن ارتباطات وي باديگران مي‌شود. با انتخاب هدفي ارزشمند و طرحي براي دستيابي به آن، برانگيختن حس شهامت و خيرخواهي، ايجاد سازگاري موثر، اعتماد به نفس و خودپذيري و همچنين برقراري ارتباطات اجتماعي مي‌توان تصوير ذهني جديد و موفقيت جويي را ايجاد نمود.
رهايي و آزادي از قيود اجتماعي: جدي‌ترين مشكل روانشناختي در دوران پيري، رهايي شخص از قيدهاي اجتماعي است. اين رهايي ممكن است،اختياري باشد. اما غالباً غير اختياري است و به عامل‌هاي محروميت از تندرستي، محروميت درآمد، يا ساير شرايط سالمندان مي‌باشد. ماهيت خطر با رهايي از قيدهاي اجتماعي به از دست دادن تعلق خاطر اجتماعي و محروميت از شركت در فعاليت‌هاي اجتماعي بر مي‌گردد. تحقيقات نشان داده‌اند كه اعضاي فعال گروه‌هاي خدمات داوطلبانه، وضع روانشناختي بهتري دارند و از زندگي رضايت بخش برخوردارند.
منبع
برقی ایرانی،زیبا(1392)، اثر بخشی شناخت_رفتار درمانگری سالمندی(CBTO)بربهبود نشانههای مرضی، همبستههای شناختی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه پیام نور
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید