فرسودگي شغلي

كار صرف نظر از تامين مالي ، مي تواند برخي از نيازهاي اساسي آدمي نظير تحرك رواني و بدني ، تماس اجتماعي ، احساسات خود ارزشمندي ، اعتماد و توانمندي را ارضا كند . با وجود اين ، كار مي تواند منبع فشار عمده اي نيز باشد .  پاول،ممكن است يك شغل رضايت بخش به مرور زمان به منبع نارضايتي تبديل شود و شخص را در جهت فرسودگي و تحليل شغلي سوق مي دهد.راس و آلتماير،فرسودگي شغلي واژه اي براي توصيف دگرگوني هاي نگرش ، روحيه ، رفتار ، در جهت منفي و رويارويي با فشارهاي رواني مربوط به كارست.اين فرسودگي بيشتردرمشاغلي پديد مي آيدكه افرادميزان زيادي ازساعات كاري رادرارتباط نزديك باسايرمردم مي گذرانند.

بهنيا،ماسلاچ واسچاوفلي وليتر،فرسودگي رابعنوان يك سندرم روان شناسي با سه بعد مشخص مي كند:

خستگي عاطفي: كه شامل استرس ، تهي شدن از عاطفه شخصي و توان بدني مي باشد .

دگرگوني شخصيت: كه شامل افسردگي ، كناره گيري بيش از اندازه و بي تفاوتي نسبت به كار مي باشد .

فقدان كار آيي: كه شامل احساس عدم سودمندي كار آيي كم ، احساس بي كفايتي مي باشد . حجم كار زياد ، ناكافي بودن كنترل و استقلال عمل روي فعاليتها ، فقدان پاداش فراخور كار فرد كه اين پاداش مي تواند گاه جنبه  مادي وگاه جنبه اجتماعي داشته باشد.  نداشتن روابط اجتماعي و ارتباط مثبت و همدلي با همكاران ، تبعيض در محيط كار، فقدان انصاف و احساس بدگماني در محل كار ، جو بسته و ناسالم و تعارض ارزشها  از عوامل موثر در فرسودگي شغلي است.

اسپكتور،عنوان كردمعلماني كه ازفرسودگي شغلي رنج مي برند ازلحاظ هيجاني خسته اند،انگيزه آنها دركار كم است وا نرژي و شور و هيجان اندكي براي انجام دادن كار دارند . فرسودگي شغلي نه فقط در زندگي حرفه اي معلمان تاثير دارد،كه زندگي شخصي و اجتماعي اورانيز تحت تاثير قرار مي دهد .

معلمان فرسوده نسبت بديگران رفتار منفي پيدا مي كنند ، اعتماد به نفس خود را از دست مي دهند و به سبب احساس بي كفايتي و كاهش توانايي در انجام دادن كارها ، تصميم به ترك كار خود مي گيرند .

هاردن،دريافت كه معلم ها بايدآموزش خودرابراساس برنامه درسي استاندارد شده كه كنترل آنها را در تدريس محدود مي كند سازماندهي كنندواين مساله كه معلمهاراي ونظري درمورد اينكه چگونه كارشان را انجام دهند ندارند منجر به فرسودگي مي شود.استونرووا نكل،دريافتند معلمهايي كه ميزان بالايي ازآزادي درتصميمگيري دارندمشكلات رابعنوان چالش هادر نظر مي گيرندوسعي مي كنند، آنهارا باروشهاي مناسب رفع كنندوتدريس دريك محيط،بابار كاري زياد و آزادي تصميم گيري ا ندك، منجر به فرسودگي مي شود . فرسودگي شغلي سبب به وجود آمدن احساس نااميدي ، ناتواني ، بد گماني ، رنجش و شكست مي شود.اين عكس العمل هاي عصبي منجر به افسردگي مي شوند.معلماني كه بر اثر شغل و حرفه خود فرسوده شده اند، به طور مستقيم روي دانش آموزان تاثير منفي مي گذارندواگر علايم و عوارض آن به موقع تشخيص داده شود قابل درمان است.

منبع

یزدان پناه،کیا(1393)،ارتباط سنجی ارگونومی،فرسودگی شغلی ونگرش حرفه ای معلمان،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی مدیریت آموزشی،دانشکده ادبیات وعلوم انسانی شهیدباهنرکرمان

ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید