عوامل موثر در شکل گیری هویت

رشد شناختی :

رشد شناختی ،تاثیر تعیین کننده  ای بر شکل گیری هویت دارد . وقتی که نوجوان به مرحله تفکر عملیات صوری می رسد ، امکان بسیار بهتری به دست می آورد که هویت آتی خود را ترسیم کند و به مسائل آن بیندیشد . تحقیقات گوناگون دراین زمینه مثلا تحقیقات  واترمن، نشان می دهد نوجوانانی که به رشد شناختی متناسب با این دوره از رشد رسیده اند ، از کسانی که به این سطح از تفکر نرسیده اند ، از موفقیت بیشتری و در حل مسائل مربوط به هویت خود برخودارند آنان اطلاعاتی راکه برای این منظور لازم دارند ، بهتر اختیار می کنند و بهتر به کار می گیرند .نیاز آنان با کمک گرفتن از دیگران کمترست وبجای اینکه تصمیم گیریهای خود رامرتب به تاخیر بیندازندقادرند راه خود را به موقع انتخاب کنند و خلاقیت بیشتری در تجربه هایشان نشان می دهند .

بنابر این پیشرفت های شناختی ، نوجوانان را قادر می سازد هویت های را که در آینده بدست می آورند ، تصور کنند . نوجوانانی که تجربه ی بیشتری در تفکر صوری به دست آورده اند ، بیشتر از نوجوانانی که هنوز به بلوغ فکری نرسیده اند ، قادر به تفکر در ابعاد پیچیده هستند و می توانند مسائل هویتی خود را حل کنند به همین دلیل یکی از عوامل موفقیت در کسب هویت پایدار ، شایستگی در تفکر انتزاعی است.

نظریه شناختی رشد هویت را تابع تکامل شناختی میداند و شناخت را به منزله عنصر تحولی  اخلاقیات ، معنا جویی و هدفمندی زندگی به شمار می آورد . پیاژه و کلبرگ از صاحب نظران دیدگاه شناختی رشد هویت هستند . نظریه ی زمینه ای _ فرهنگی نیز رشد هویت را بر اساس عوامل فرهنگی و خرده فرهنگی مورد بررسی قرار می دهد ، بطور کلی در رویکرد روانشناختی ، برخی از نظریه پردازان روانکاوی ، زیستن _ تکاملی و شناختی ، عوامل موثر بر تکوین هویت شناختی را شناسایی و بررسی کرده اند  . در حالی که نظریه پردازان یادگیری اجتماعی و زمینه ای – فرهنگی ، غالبا بر تاثیر عوامل خار جی و محیطی در شکل گیری هویت تاکید دارند . با وجود این در میان رویکردهای فلسفی ، جامعه شناختی و روانشناختی در مورد شکل گیری هویت ، نظریه اریکسون، از سایر نظرات برجستگی و شهرت جهانی و علمی بیشتری دارد . به طوری که اغلب مطالعات میدانی بحران هویت بر اساس این نظریه انجام شده اند ، در نظریه اریکسون هویت به معنای این همان شخصیت و وابستگی به موقعیت زمانی ومکانی است . مرحله شکل گیری هویت در نظر اریکسون ، معادل مرحله بلوغ جنسی  و در نظریه فروید ، است و با مرحله عملیات صوری در نظریه پیاژه ،انطباق دارد . طبق این نظریه ، شکوفایی همان نمود ها و جلوه های رشد اجتماعی در ابعاد فردی و اجتماعی است .

در نظر اریکسون ، رشد نوجوانی در مرحله هویت د رمقابل سردر گمی نقش قرار می گیرد . چنانچه تعارض بین هویت و سردرگمی نقش در این مرحله از رشد حل نشود نتیجه ی آن بحران هویت است که با ویژگی های آشفتگی نقش در این مرحله از رشد حل نشود ، نتیجه ی آن بحران هویت است.

این ویژگی ها شامل اختلال و اشکال در نقشهای وابسته به جنسیت ، مشکل در انتخاب رشته ی تحصیلی ، مشکل در انتخاب شغل آینده و آشفتگی در نظام جهان بینی و آشفتگی هستند. بنا بر یافته های آسیب شناسی روانی ، چنانچه این اختلالات و مشکلات به نحو مطلوب ودر نوجوانی درمان و پیشگیری نشوند ، به جلوه های آسیب گونه مانند افسردگی واضطراب منجر می شوند.

مطالعات جاری روانشناسی بالینی وشخصیت نشان میدهد، حل تعارض هویت در مقابل سردرگمی نقش ، تحت تاثیر عوامل رشد شناختی ، والدین شرایط آموزشی و مدرسه شرایط اجتماعی و فرهنگی طی رشد و تاثیر آنها بر شکل گیری هویت است .

منبع

مونسان،زهرا(1389)، نقش دانشگاه در شکل گیری هویت دانشجویان سال آخر دانشگاه آزاد،پایان نامه

کارشناسی ارشد،مدیریت آموزشی،دانشگاه گرمسار

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید