عوامل مؤثر در فرسودگي شغلي

  • شرايط سخت و طاقت فرساي كار
  • ناكامي­ها و فشارهاي عصبي فراوان
  • فشار مداوم براي سعي و تلاش بيشتر
  • صرف وقت و انرژي زياد و ناملموس و بي­ثمر
  • تعارض مستمر بين فعاليتهايي كه زمان و تلاش مي­طلبند.
  • فقدان بازخورد مثبت و پاداش دهنده
  • بی ­توجهي و روشن نبودن انتظارات و توقعات كاري
  • مثل كار كردن در بهشت زهرا ؛ محيط شغلي غم افزا
  • روابط ضعيف انساني
  • کارزياد و بدون تفريح.

 علائم فرسودگي شغلي

سندرم فرسودگي شغلي علائم جسماني، رواني، هيجاني متعددايجاد مي­كند:

  • علائم جسماني: كاهش انرژي،خستگي مزمن، ضعف،افزايش آسيب ­پذيري نسبت به بيماري­ها،سر دردهاي مزمن، تنش عضلاني، كمردردواختلال درخواب.
  • علام هيجاني: احساس افسردگي،درماندگي و نااميدي، افزايش تنش و تعارض در خانه،افزايش حالتهاي عاطفي منفي مثل : عصبانيت، بي­قراري و تحريك­پذيري و كاهش حالتهاي عاطفي مثبت مثل:صميميت، با ملاحظه بودن، فروتني و ادب.
  • علائم رواني: نارضايتي و نگرش منفي نسبت به خود، شغل و در كل نسبت به زندگي، در نهايت مجموعة علائم بالا به رفتارهايي مثل غيبت ازمحل كارورها كردن كارمنجر مي­شود .

 دلايل فرسودگي شغلي

علل عمدة فرسودگي شغلي عبارتند از:

  • نارسايي مهارت خود شخص و كم تجربگي او
  • نبود يا كم بود امكانات و لوازم كار
  • كهنه بودن ابزارهاي كار
  • كم توجهي كارفرما به پيچيدگي­هاي كار و ارزش مهارت اقتصادي آن در مقايسه با ساير مشاغل سطح پايين
  • انتظارات طاقت فرساي كارفرمايان
  • مساعد نبودن موقعيت محيط كار
  • بالا رفتن سن فرد شاغل
  • رنجور بودن يا وجود بيماريهاي مزمن و ناشناخته
  • ارجاع مشاغل به افراد ناآشنا
  • تحقير از سوي اطرافيان
  • ابهام و كشمكش در نقش
  • سنگيني نقش
  • سروصدا و محيط فيزيكي خطرناك
  • مشكلات عاطفي و خانوادگي

در اكثر حرفه­ها، كاركنان از ساعات كاري طولاني، فقدان استقلال حرفه­اي، عدم درك مردم از حرفة آنها، منابع تأمين نشده، فقدان معيارهاي شخصي براي تعيين ميزان موفقيتها، مطالبات زياد براي افزايش توليد، آموزش شغلي نامناسب، درگيري­هاي ادراكي با مسئولان يا هم كاران در حيطة شغلي شكايت دارند كه اين دسته عوامل را در بروز فرسودگي شغلي مؤثر مي­دانند.

 روشهاي مقابله با فرسودگي شغلي

حال با چنين توضيحاتي اين سئوال به ميان مي­آيد كه آيا راهي براي رهايي از فرسودگي شغلي وجود دارد؟ امروزه شيوه­هاي متفاوتي براي كاهش استرس و هم چنين مهار فرسودگي شغلي وجود دارد كه در اين قسمت سعي مي­كنيم به بيان مواردي از آن بپردازيم:

  • تنفس عميق و آهسته
  • تمرين كششي مثل شل كردن عضلات به صورت چرخشي، مثلاً سر را به آرامي به طرف يك شانه و سپس چانه را بر سينه خم كرده و همين حركت را بر روي شانة ديگر انجام دهيد. با حركت بازوها بطرف سر قسمت فوقاني پشت و شانه را كشش دهيد.
  • پيامهاي اميدوار كننده به خود بدهيد وتلقين­هاي مثبت به خود
  • بررسي اولويتهاي فوري
  • انديشة خود را به وظايف و كارهاي ناتمام متمركز كنيد. سعي مي­كنيم توجه­مان را به تكميل كارها متمركز كنيم.
  • نامطلوب­ترين وظايف را سريع انجام دهيد.
  • انتظارات واقع گرايانه­اي از خود داشته باشيد.
  • در صورت نياز كمك بخواهيد.
  • عادت كنيد كه استراحت كرده و مواد غذايي ميل كنيد.
  • از محركها اجتناب كنيد زيرا باعث تشديد تنش خواهند شد.
  • از بحرانهاي گذشته به عنوان تجربه براي آينده استفاده كنيد.

نتيجه اينكه اجراي نكات فوق در مواجهه با اضطراب و تنش باعث كاهش آن شده، همواره احساس خواهيد كرد كه اضطراب تحت كنترل و ارادة شماست. در اين صورت است كه مي­توانيد  از خود مراقبت كرده و ديگران را نيز راهنمايي كنيد.

در هر كاري كه ميلسيت بدانقدرت خود را همي بيني عيان
در آن كاري كه ميلت نيست و خواستاندر آن جبري شدي! كين از خداست
گفت آري گر توكل رهبرستاين سبب هم سنت پيغمبر است .

منبع

سعادتمند،مرجان(1388)، رابطۀ بین رضایت شغلی و فرسودگی شغلی با استرس شغلی  از دیدگاه مدیران مدارس،مدیریت آموزشی،دانشگاه آزاداسلامی مرودشت

ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0